Quản trị rủi ro: Khi ROC trở thành “trung tâm thần kinh mạng”

Trong bối cảnh số hóa diễn ra mạnh mẽ, việc hiểu rõ rủi ro an ninh mạng trở thành yêu cầu cấp bách đối với mọi tổ chức. Theo Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), 45% lãnh đạo an ninh mạng lo ngại nguy cơ gián đoạn hoạt động doanh nghiệp, trong khi 71% doanh nghiệp nhỏ cho rằng, họ không đủ khả năng bảo vệ hệ thống của mình. Những con số này phản ánh thực tế rằng, nhiều tổ chức vẫn đang “đánh đuổi rủi ro” theo kiểu bị động, xử lý sự cố này chưa xong thì sự cố khác lại xuất hiện.

Nguyên nhân chính là doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tạo ra một cái nhìn tổng thể về rủi ro trên toàn hệ thống. Dữ liệu liên quan đến rủi ro trải rộng ở nhiều nơi, hạ tầng cốt lõi, quản lý lỗ hổng, ứng dụng web, môi trường cloud và gần đây là các hệ thống AI. Với lượng thông tin lớn như vậy, việc biết rủi ro nào là quan trọng nhất, cần ưu tiên xử lý trước là điều không hề đơn giản.

Muốn quản lý rủi ro hiệu quả, tổ chức cần trả lời những câu hỏi cơ bản, đâu là tài sản quan trọng nhất, mức độ rủi ro hiện tại là bao nhiêu, doanh nghiệp chấp nhận rủi ro đến mức nào và ngưỡng nào là chấp nhận được. Khi có được những thông tin này, doanh nghiệp có thể ước tính mức độ thiệt hại bằng tiền và xác suất một lỗ hổng có thể bị khai thác.

Giá trị rủi ro là phương pháp định lượng nhằm tính toán doanh nghiệp có thể thiệt hại bao nhiêu nếu xảy ra sự cố an ninh mạng. Việc chuyển đổi rủi ro bảo mật thành thiệt hại tài chính cụ thể giúp lãnh đạo hiểu và ra quyết định dễ hơn, như lựa chọn giảm thiểu rủi ro bằng cách vá lỗi, bổ sung biện pháp phòng vệ hoặc chuyển giao rủi ro thông qua bảo hiểm an ninh mạng.

Mặc dù khái niệm khá đơn giản, nhiều doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn khi áp dụng vào thực tế. Đó là lý do ROC được đề xuất như một giải pháp thiết thực, đóng vai trò như “hệ thần kinh trung ương” của chương trình quản trị rủi ro, giúp tổ chức chủ động hơn trong đảm bảo an ninh và đưa ra quyết định chính xác.

ROC tập hợp dữ liệu từ toàn bộ hệ thống như tài sản công nghệ thông tin, cảnh báo an ninh mạng, nguồn dữ liệu bên thứ ba và phân tích chúng dưới góc độ kết hợp giữa thông tin đe dọa và bối cảnh kinh doanh. Nhờ đó, doanh nghiệp có được cái nhìn thời gian thực về rủi ro, rủi ro nào đang hiện hữu, khả năng trở thành sự cố là bao nhiêu và thiệt hại ước tính nếu sự cố xảy ra. Từ thông tin này, việc phân loại, ưu tiên và xử lý rủi ro trở nên đơn giản và minh bạch hơn với đội ngũ lãnh đạo.

ROC giúp tổ chức đo lường, truyền đạt và loại bỏ rủi ro một cách hiệu quả hơn. Đo lường ở đây là xác định điểm yếu quan trọng nhất, mức độ phơi nhiễm rủi ro và thiệt hại tiềm năng nếu bị tấn công. Truyền đạt nghĩa là chuyển ngôn ngữ kỹ thuật của đội an ninh sang ngôn ngữ “dollars and cents” mà lãnh đạo, ban giám đốc và hội đồng quản trị có thể hiểu. Loại bỏ rủi ro là ưu tiên các hành động như vá lỗi, thiết lập các biện pháp giảm thiểu hoặc chuyển giao rủi ro thông qua bảo hiểm phù hợp.

Một lợi ích quan trọng của ROC là khả năng kết nối nhóm kỹ thuật với bộ phận tài chính và tuân thủ để thống nhất cách đánh giá tác động của sự cố. Khi có một khung tham chiếu chung dựa trên thiệt hại tài chính, việc báo cáo lên lãnh đạo trở nên mạch lạc, thuyết phục và dễ đưa ra quyết định đầu tư.

ROC cũng giúp làm rõ bước tiếp theo, doanh nghiệp nên giảm rủi ro bằng hành động nào, chi phí là bao nhiêu và mức độ giảm thiểu tương ứng. Khi tập trung vào tác động tiền tệ, doanh nghiệp có thể trao đổi về rủi ro an ninh mạng bằng ngôn ngữ kinh doanh thay vì ngôn ngữ kỹ thuật, từ đó giảm đáng kể khả năng gián đoạn hoạt động khi sự cố xảy ra.

Trong bối cảnh tấn công mạng ngày càng tinh vi và lan rộng, việc tiếp cận rủi ro theo góc nhìn kinh doanh thay vì đơn thuần kỹ thuật đang trở thành xu hướng tất yếu. ROC không chỉ giúp lấp khoảng trống trong quản trị rủi ro mà còn tạo cầu nối giữa đội ngũ công nghệ thông tin và lãnh đạo doanh nghiệp, giúp cả hai phía đưa ra các quyết định chính xác, kịp thời và phù hợp với chiến lược phát triển./.