Nhiều địa phương triển khai hỗ trợ học phí và thiết bị học tập cho trẻ em nghèo, bảo đảm quyền được đến trường đầy đủ

Việc hỗ trợ học phí và thiết bị học tập cho học sinh nghèo được xem là một trong những biện pháp quan trọng trong nâng cao mức độ tiếp cận giáo dục ở vùng khó khăn. Khi chi phí học tập được giảm bớt, trẻ có cơ hội duy trì việc đến trường và hạn chế nguy cơ bỏ học vì điều kiện kinh tế. Chính sách này được các địa phương triển khai ngay từ đầu năm học, với mục tiêu bảo đảm mọi trẻ em thuộc diện hỗ trợ đều được đến lớp đúng thời gian và không bị thiếu sách, thiếu đồ dùng cơ bản.

Ngay trong kỳ rà soát đầu năm học, nhiều xã đã hoàn thiện danh sách học sinh thuộc hộ nghèo, cận nghèo và nhóm có hoàn cảnh đặc biệt. Danh sách được đối chiếu giữa nhà trường, chính quyền xã và cơ quan lao động để bảo đảm độ chính xác cao nhất. Việc xác định đúng đối tượng là bước đầu quan trọng để chính sách đến đúng nơi, đúng trẻ, không bỏ sót những em cần trợ giúp nhất.

Tại nhiều trường ở vùng sâu, giáo viên chủ nhiệm trực tiếp thông báo cho phụ huynh về chính sách hỗ trợ học phí, đồng thời hướng dẫn các em nhận sách giáo khoa, vở viết và thiết bị học tập do nhà trường cấp. Ở một số xã tại Quảng Trị và Phú Thọ, nhà trường tổ chức điểm cấp phát ngay đầu năm học, kết hợp với buổi họp phụ huynh để hướng dẫn học sinh sử dụng sách vở đúng cách và bảo quản thiết bị học tập. Điều này giúp phụ huynh yên tâm hơn khi gửi con đến trường và giảm áp lực chi phí đầu năm học.

Bên cạnh học phí, thiết bị học tập là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiếp thu của học sinh. Nhiều địa phương đã vận động các tổ chức xã hội, doanh nghiệp và cá nhân tài trợ máy tính bảng, điện thoại thông minh hoặc bộ sách giáo khoa mới cho học sinh nghèo. Các thôn, bản còn tổ chức phong trào “góc học tập chung” với sự hỗ trợ của đoàn thanh niên và giáo viên, tạo không gian để trẻ học bài sau giờ tan trường. Những hình thức này tuy nhỏ nhưng tác động tích cực đến tinh thần học tập của học sinh và giúp các em duy trì sự gắn bó với trường lớp.

Một số vùng nông thôn, nơi điều kiện đi lại khó khăn, nhà trường còn chủ động bố trí xe đưa đón học sinh nghèo theo tuyến cố định. Việc này không chỉ bảo đảm an toàn mà còn hạn chế tình trạng học sinh nghỉ học khi thời tiết xấu. Nhờ sự phối hợp của giáo viên, chính quyền và cộng đồng, tỷ lệ chuyên cần của học sinh nghèo trong năm học vừa qua được giữ ổn định và tăng nhẹ ở một số nơi.

Trong quá trình thực hiện, nhiều địa phương chú trọng lồng ghép hoạt động hỗ trợ học tập với công tác vận động gia đình. Giáo viên chủ nhiệm thường xuyên đến từng nhà trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của con, hướng dẫn cách hỗ trợ trẻ học bài, nhắc nhở về thời gian biểu và chuẩn bị đồ dùng học tập. Chính sự đồng hành này góp phần quan trọng giữ trẻ em nghèo ở lại trường, đặc biệt trong giai đoạn chuyển cấp - thời điểm dễ xảy ra bỏ học nhất.

Một số nơi còn áp dụng hình thức “bảo trợ học tập”, trong đó cán bộ xã hoặc đoàn thể nhận hỗ trợ trực tiếp một hoặc vài học sinh có nguy cơ bỏ học. Người bảo trợ theo dõi quá trình học của các em, hỗ trợ sách vở khi cần và kết nối với nhà trường khi phát sinh vấn đề. Mô hình này giúp việc hỗ trợ trở nên cụ thể hơn và tạo cho học sinh cảm giác được quan tâm, khích lệ.

Không chỉ dừng lại ở hỗ trợ vật chất, việc tư vấn tâm lý, tạo động lực học tập cho trẻ em nghèo cũng được chú trọng hơn. Các hoạt động trải nghiệm, thăm quan, sinh hoạt câu lạc bộ và giao lưu học sinh giỏi được tổ chức rộng rãi để các em tự tin hòa nhập. Khi trẻ có môi trường học tập tích cực, khoảng cách tâm lý với bạn bè được thu hẹp, nguy cơ bỏ học giảm đi đáng kể.

Đối với giáo dục trực tuyến, nhiều địa phương đang xây dựng thư viện học liệu chung và mở rộng phòng máy tính kết nối internet để tất cả học sinh nghèo đều có thể truy cập sau giờ học. Mô hình này đặc biệt hữu ích với học sinh vùng núi, nơi hạ tầng viễn thông chưa đồng bộ. Nhờ đó, trẻ không bị thiệt thòi trong việc tiếp cận kiến thức số - một yếu tố ngày càng quan trọng trong giáo dục hiện đại.

Trong thời gian tới, các tỉnh tiếp tục xác định hỗ trợ học phí và thiết bị học tập là nhiệm vụ xuyên suốt trong công tác giảm nghèo. Khi trẻ em nghèo được bảo đảm quyền đến trường, không phải nghỉ học vì thiếu sách hoặc không có thiết bị học tập, cơ hội thoát nghèo của cả gia đình sẽ tăng lên. Giáo dục chính là điểm khởi đầu cho quá trình thay đổi bền vững, giúp thế hệ trẻ có tri thức, kỹ năng và cơ hội nghề nghiệp tốt hơn trong tương lai./.