Huế: Phát triển chính quyền số thông minh - từ nền tảng dữ liệu đến giá trị phục vụ người dân

Hệ thống số đồng bộ, tạo nền tảng vững chắc

Theo kết quả đánh giá Chỉ số Chuyển đổi số (Digital Transformation Index - DTI) năm 2024 vừa được Bộ Khoa học và Công nghệ công bố, thành phố Huế đứng ở vị trí thứ 2 trong bảng xếp hạng 34 địa phương, khi đạt điểm tối đa ở 3 chỉ số gồm nhận thức số, thể chế số, an toàn thông tin mạng; và đứng top 2 về chỉ số hoạt động chính quyền số.

Tính đến nay, toàn thành phố đã xây dựng và vận hành 17 nền tảng, hệ thống thông tin và ứng dụng, tích hợp 92 cơ sở dữ liệu chuyên ngành. Việc hình thành đồng bộ hạ tầng số đã giúp các cơ quan công quyền của TP. Huế chuyển từ mô hình điều hành phân tán sang vận hành thống nhất trên nền tảng dữ liệu mở, hỗ trợ ra quyết định nhanh, minh bạch và có căn cứ khoa học.

Đáng chú ý, Huế không chọn cách làm “mạnh ai nấy làm”, mà triển khai theo 5 giai đoạn mang tính kế thừa. Ở giai đoạn 1, thành phố tập trung chuyển đổi phương thức xác thực thống nhất qua VNeID, chuẩn hóa 16 hệ thống và 14.942 tài khoản công vụ, giải quyết tình trạng phân mảnh, rườm rà trong định danh điện tử.

Đến giai đoạn 2, các quy trình công vụ được liên thông trên một nền tảng thống nhất, giúp công chức không còn phải truy cập vào hàng loạt hệ thống rời rạc, mà có thể khai thác, xử lý công việc trên một giao diện duy nhất.

Giai đoạn 3 đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc tái cấu trúc và chuyển đổi dữ liệu: toàn bộ dữ liệu từ các hệ thống khác nhau được chuẩn hóa, đưa về một cơ sở dữ liệu dùng chung, đảm bảo tiêu chí “đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất, dùng chung”.

Từ đó, Huế bước sang giai đoạn 4 - số hóa vị trí việc làm và xây dựng bộ chỉ số KPI tự động, tạo nền tảng đánh giá khách quan hiệu suất công việc. Với bộ tiêu chí “6 rõ”: rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền, các chỉ số được đo lường tự động bằng dữ liệu số, loại bỏ yếu tố cảm tính và can thiệp chủ quan trong đánh giá cán bộ.

Theo kế hoạch, giai đoạn 5 đang được thành phố triển khai sẽ tập trung áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào nền tảng làm việc số, từng bước hình thành mô hình chính quyền số thông minh toàn diện, hướng đến quản trị dựa trên dữ liệu và tự động hóa.

Hue-S: “Đột phá kết nối” giữa người dân và chính quyền

Nếu hạ tầng và dữ liệu là “phần cứng” của chuyển đổi số, thì việc huy động sự tham gia của người dân chính là “phần hồn” giúp chính quyền số Huế khác biệt. Ứng dụng Hue-S ra đời từ 2018 và không ngừng được nâng cấp, được xem là biểu tượng của chính quyền thân thiện, lắng nghe và hành động trên môi trường số.

Giám đốc Sở KH&CN TP. Huế Nguyễn Xuân Sơn nhận định: “Với việc triển khai ứng dụng Hue-S và nền tảng dữ liệu số, bước quan trọng nhất được coi là đột phá kết nối người dân và chính quyền chính là nội dung và giải pháp để người dân tham gia. Lúc này mới đúng nghĩa lấy người dân làm trung tâm. Người dân có thông tin, được thụ hưởng dịch vụ số đúng nghĩa, được tương tác với chính quyền và đặc biệt là việc đo đếm được mức độ hài lòng của người dân bằng dữ liệu số là quan trọng nhất”.

Theo Giám đốc Sở KH&CN TP. Huế, Hue-S không chỉ là kênh phản ánh hiện trường, mà còn là nền tảng dữ liệu cộng đồng, nơi mỗi người dân có thể gửi phản ánh, theo dõi kết quả xử lý, đánh giá chất lượng dịch vụ công, thậm chí góp ý cho chính sách đô thị. Từ đó, bộ máy hành chính trở nên minh bạch hơn, phản ứng nhanh hơn và thực sự vận hành theo nhu cầu xã hội.

Đáng chú ý, Huế đã đo lường mức độ hài lòng của người dân hoàn toàn bằng dữ liệu số thay vì khảo sát thủ công như trước. Mọi phản hồi đều được ghi nhận, xử lý và phản hồi theo thời gian thực, tạo nên một chu trình khép kín “phản ánh - xử lý - đánh giá - cải thiện”. Đây được coi là mô hình tương tác tiên tiến hiếm có ở cấp đô thị tại Việt Nam, góp phần đưa Huế trở thành địa phương tiên phong trong chuyển đổi số phục vụ người dân.

Dữ liệu và trí tuệ nhân tạo - tạo “giá trị số” mới cho phát triển địa phương

Khi hạ tầng và nền tảng dữ liệu đã được hoàn thiện, Huế chuyển sang giai đoạn “tạo giá trị số” - giai đoạn của phân tích, dự báo và ra quyết định thông minh. Giám đốc Sở KH&CN TP. Huế Nguyễn Xuân Sơn nhấn mạnh: “Trong giai đoạn tiếp theo, khi hạ tầng số và nền tảng dữ liệu đã được thiết lập, ưu tiên lớn nhất để tạo “giá trị số” thực sự cho doanh nghiệp và người dân sẽ là Dữ liệu và AI - 2 nội dung được triển khai quyết liệt, bài bản, đồng bộ trên phạm vi toàn thành phố”.

Theo đó, Huế đang tiến hành chuẩn hóa hệ thống dữ liệu mở, sẵn sàng cho các ứng dụng AI trong quản trị đô thị. Các bài toán về dự báo giao thông, môi trường, an toàn công cộng hay phân bổ nguồn lực hành chính sẽ được giải quyết trên cơ sở thuật toán học máy và dữ liệu thời gian thực. Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả vận hành, mà còn mở ra cơ hội xây dựng thành phố thông minh theo hướng nhân văn, dữ liệu phục vụ con người.

Các chuyên gia nhận định, hướng đi của Huế cho thấy một mô hình phát triển CĐS “2 tầng”: tầng hạ tầng và dữ liệu phục vụ bộ máy chính quyền, và tầng giá trị tạo ra lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp, người dân. Khi AI được tích hợp sâu vào quản lý, Huế sẽ trở thành “thành phố thí điểm” về chính quyền số thông minh, đóng góp kinh nghiệm quý báu cho các địa phương khác.

Hướng tới chính quyền phục vụ - nơi công nghệ và lòng dân song hành

Thực tiễn cho thấy, mọi công nghệ dù tiên tiến đến đâu cũng chỉ thực sự có giá trị khi gắn với lợi ích của người dân. Ở Huế, chuyển đổi số không đơn thuần là câu chuyện kỹ thuật, mà là sự thay đổi căn bản trong tư duy quản trị: từ “hành chính quản lý” sang “chính quyền phục vụ”.

Khi mô hình chính quyền số thông minh hoàn thiện, người dân Huế sẽ không chỉ là đối tượng được phục vụ, mà còn là người đồng kiến tạo tham gia giám sát, phản hồi và đồng hành trong vận hành đô thị. Từ đó, TP. Huế đang dần khẳng định vị thế địa phương tiên phong của miền Trung trong đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ vào quản lý và phục vụ đời sống xã hội.

Chính quyền số thông minh của TP. Huế không chỉ là một mô hình hành chính, mà là một triết lý phát triển mới, trong đó công nghệ - dữ liệu - con người cùng hội tụ để kiến tạo một đô thị minh bạch, hiệu quả và nhân văn./.