Hợp tác xã nuôi bò vàng tại Hà Giang - Tầm nhìn mới cho cao nguyên đá
Bò vàng Hà Giang nổi tiếng với khả năng thích nghi tuyệt vời với khí hậu lạnh, địa hình dốc và khả năng kháng bệnh tốt. Các hợp tác xã đóng vai trò trung tâm trong việc bảo tồn và phát triển nguồn gen quý này, tránh tình trạng lai tạp và thoái hóa giống.
Giống bò bản địa quý với chất lượng thịt thơm ngon đặc trưng, đang được các hợp tác xã (HTX) ở Hà Giang bảo tồn và phát triển theo hướng hàng hóa, trở thành sản phẩm mũi nhọn giúp đồng bào các dân tộc thiểu số vươn lên thoát nghèo bền vững.

Các HTX như HTX Nông nghiệp và Dịch vụ tổng hợp Pả Vi (huyện Mèo Vạc) đã vận động xã viên tập hợp đàn bò, tổ chức chăn thả theo quy hoạch và kiểm soát nghiêm ngặt quy trình sinh sản. Điều này đảm bảo mỗi con bò được đưa vào chuỗi cung ứng đều có nguồn gốc rõ ràng và chất lượng đồng đều.
HTX phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chuyên môn để thực hiện kỹ thuật thụ tinh nhân tạo, sử dụng tinh bò đực giống tốt để cải thiện vóc dáng, tăng khả năng cho thịt và sinh sản của đàn bò, nhưng vẫn giữ được những đặc tính quý của bò vàng bản địa. Việc nuôi bò trong mô hình HTX còn giúp kiểm soát việc khai thác triệt để nguồn thức ăn tự nhiên trên các triền núi đá, đảm bảo bò được chăn thả trong môi trường sạch, cho chất lượng thịt vượt trội.
Ứng dụng khoa học kỹ thuật vào chăn nuôi truyền thống
Dù là chăn nuôi truyền thống, các HTX nuôi bò vàng Hà Giang đã áp dụng nhiều tiến bộ khoa học kỹ thuật phù hợp với điều kiện vùng cao.
Về quản lý thức ăn: HTX hướng dẫn xã viên kỹ thuật trồng và chế biến các loại thức ăn thô xanh như cỏ VA06, ngô sinh khối, đặc biệt là kỹ thuật ủ chua thức ăn. Việc dự trữ thức ăn này đặc biệt quan trọng trong mùa đông giá rét trên Cao nguyên đá, giúp bò không bị sụt cân và giảm tỷ lệ chết rét.
Để phòng chống dịch bệnh, HTX tổ chức các đợt tiêm phòng tập trung, định kỳ cho đàn bò, đặc biệt là các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Hệ thống quản lý của HTX giúp theo dõi sức khỏe từng cá thể bò, đảm bảo đàn bò luôn khỏe mạnh và an toàn dịch bệnh.
Ngoài ra, HTX còn hỗ trợ xã viên xây dựng chuồng trại kiên cố, thoáng mát vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông, tách biệt khu vực chăn nuôi với khu vực sinh hoạt, cải thiện điều kiện vệ sinh môi trường.
Mục tiêu lớn nhất của HTX là nâng cao giá trị thương hiệu và kinh tế cho thịt bò vàng Hà Giang. Các HTX đã xây dựng thương hiệu tập thể cho sản phẩm, gắn tem truy xuất nguồn gốc (QR Code) để người tiêu dùng biết rõ nguồn gốc chăn nuôi, quy trình chăm sóc. Điều này giúp sản phẩm bò vàng Hà Giang bán được với giá cao hơn từ 15% - 20% so với thị trường tự do.
HTX đứng ra ký kết hợp đồng tiêu thụ với các nhà hàng, khách sạn cao cấp tại Hà Nội và các tỉnh lân cận, đảm bảo đầu ra ổn định cho xã viên. Nhiều HTX đang hướng tới việc xây dựng cơ sở giết mổ đạt chuẩn và chế biến sâu như thịt bò khô, ruốc bò để tăng thời gian bảo quản và giá trị gia tăng.
Mô hình HTX nuôi bò vàng không chỉ mang lại thu nhập ổn định cho hàng trăm hộ dân tộc thiểu số tại Hà Giang mà còn tạo ra một sản phẩm nông nghiệp đặc trưng có giá trị cao, góp phần quan trọng vào chương trình xóa đói giảm nghèo và phát triển du lịch nông nghiệp của tỉnh./.
