Hợp tác xã Nông nghiệp 118 và giá trị lan tỏa sau Giải thưởng CoopStar Awards
Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp 118 (tỉnh Cao Bằng) là một trong những HTX được trao Giải thưởng CoopStar Awards 2025. Việc vinh danh này không chỉ là một danh hiệu, mà còn là cách đưa những mô hình kinh tế hợp tác làm ăn hiệu quả để các địa phương tham khảo, nhân rộng.
Điểm khác của HTX 118 là không dừng ở vai trò thu mua, mà tổ chức được chuỗi sản xuất trong lĩnh vực dâu tằm. HTX thành lập năm 2019 với vốn điều lệ 1,5 tỷ đồng, vừa cung cấp giống dâu, ươm giống tằm con, vừa thu mua - bao tiêu kén tằm, đồng thời trực tiếp trồng dâu nuôi tằm.
Cách làm này giúp nông hộ giảm rủi ro “tự bơi” ở cả hai đầu: Đầu vào (giống, kỹ thuật) và đầu ra (kén tằm).
HTX đã mở rộng vườn ươm giống dâu khoảng 3 ha với gần 9 triệu cây; giống tằm con do HTX cung ứng phục vụ khoảng 600 hộ tại Bảo Lạc, Bảo Lâm và một số khu vực lân cận. Khi có giống và có nơi bao tiêu, người dân dễ mạnh dạn tham gia sản xuất theo kế hoạch hơn.
Ở góc nhìn giảm nghèo bền vững, giá trị của mô hình nằm ở việc biến liên kết thành thu nhập có thể đo lường. HTX 118 cho biết, tổng doanh thu xuất bán kén tằm đạt khoảng 100,7 tỷ đồng và bình quân mỗi hộ có thu nhập hơn 167,8 triệu đồng từ kén tằm; HTX ghi nhận tổng doanh thu khoảng 45 tỷ đồng/năm, lợi nhuận hơn 1,8 tỷ đồng/năm.
Những con số này cho thấy, khi chuỗi được tổ chức ổn định, thu nhập của hộ tham gia bớt phụ thuộc vào một đợt thương lái hay biến động ngắn hạn.
Không chỉ tạo thu nhập cho hộ liên kết, HTX 118 còn tạo việc làm tại chỗ cho 24 lao động (trong đó có lao động thuộc hộ nghèo), thu nhập bình quân khoảng 70 triệu đồng/năm; đồng thời thực hiện đóng bảo hiểm xã hội cho một số thành viên.
Ý nghĩa “lan tỏa” của Giải thưởng nằm ở chỗ, CoopStar Awards không chỉ để khen, mà gián tiếp đặt ra bộ tiêu chí cho những mô hình đáng ưu tiên hỗ trợ.
Với trường hợp HTX 118, có thể thấy một chuỗi logic rõ: Có sản phẩm/khâu sản xuất cụ thể (dâu - tằm - kén), có hạ tầng giống, có cơ chế bao tiêu, có số liệu về thu nhập hộ dân và có đóng góp việc làm. Khi một mô hình được vinh danh, uy tín tăng lên, giúp HTX dễ mở rộng liên kết, tiếp cận đối tác và nguồn lực hỗ trợ (đào tạo, xúc tiến thương mại), từ đó mở rộng số hộ hưởng lợi.
Trong bối cảnh nhiều hợp tác xã đang chuyển hướng ứng dụng công nghệ và nâng hiệu quả quản trị để tạo doanh thu lớn, vấn đề không chỉ là “con số trăm tỷ”, mà là khả năng kéo hộ dân tham gia chuỗi và chia sẻ lợi ích.
Việc một HTX vùng cao như HTX Nông nghiệp 118 được tôn vinh ở cấp quốc gia là tín hiệu đáng chú ý, giảm nghèo bền vững cần những mô hình làm ăn thực chất tại cơ sở, đủ dữ liệu để học và nhân rộng./.
