“Giảm nghèo thông tin” để hướng tới giảm nghèo bền vững

Đẩy mạnh giảm nghèo thông tin

Giai đoạn 2021-2025 đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong công tác giảm nghèo ở Việt Nam, khi lần đầu áp dụng chuẩn nghèo đa chiều, chuyển từ đánh giá dựa vào thu nhập sang đo lường toàn diện chỉ số thiếu hụt dịch vụ xã hội cơ bản.

Với nền tảng đó, Việt Nam từng bước hình thành hệ thống an sinh xã hội bao trùm, giúp người dân không chỉ nhận hỗ trợ thu nhập mà còn tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản như y tế, giáo dục, tín dụng, nhà ở, nước sạch và thông tin.

Trong đó, giảm nghèo thông tin được xem là “lối mở” giúp người dân nâng cao tri thức, tiếp cận cơ hội phát triển, từ đó hướng tới giảm nghèo đa chiều. Đây cũng là mục tiêu mà tiểu dự án “Giảm nghèo về thông tin” thuộc Dự án 6 “Truyền thông và giảm nghèo thông tin”, Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025 hướng đến.

Được triển khai thông qua chuỗi giải pháp đồng bộ, nhất là đầu tư về hạ tầng, từ trang bị máy tính, điện thoại thông minh, Internet, mạng di động cho đến các phương tiện thông tin, tuyên truyền.

Tiểu dự án đã tạo điều kiện để nhiều hộ nghèo, cận nghèo, hộ mới thoát nghèo và người dân ở các xã khó khăn, đặc biệt khó khăn, đảo, huyện đảo được tiếp cận thông tin thiết yếu, sử dụng dịch vụ viễn thông và tham gia vào môi trường số. Nhờ vậy, người dân có sự chuyển biến rõ nét từ tình trạng thiếu hụt thông tin sang chủ động tiếp cận thông tin.

Không chỉ dừng lại ở việc cung cấp các thông tin thiết yếu, tiểu dự án còn mở rộng và đa dạng hóa nội dung, cung cấp thông tin phù hợp với từng nhóm đối tượng. Từ thông tin về chính sách, pháp luật, kỹ năng nghề nghiệp, thị trường lao động đến kiến thức khoa học kỹ thuật, bình đẳng giới, sức khỏe sinh sản các dịch vụ xã hội khác.

Những nội dung này không chỉ giúp người dân mạnh dạn tham gia các mô hình hỗ trợ sinh kế của Nhà nước, góp phần tăng thu nhập, nâng cao chất lượng cuộc sống mà còn dễ dàng áp dụng vào nhiều lĩnh vực bảo đảm an sinh xã hội trong đời sống. Đây chính là nền tảng quan trọng thúc đẩy giảm nghèo đa chiều theo hướng bền vững, lâu dài.

Những kết quả tích cực

Tại nhiều tỉnh, tiểu dự án Giảm nghèo về thông tin thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025 về giảm nghèo bền vững đã và đang được triển khai và mang lại kết quả tích cực.

Tại Hà Tĩnh, tổ chức hợp tác truyền thông với 7 cơ quan báo chí và đơn vị truyền thông để sản xuất mới 41 sản phẩm truyền thông cung cấp các nội dung thông tin, kinh nghiệm, kiến thức chăn nuôi, làm giàu... với các nội dung thiết yếu để nhân dân và xã hội tham khảo, ứng dụng đưa vào thực tiễn.

Triển khai biên soạn và xuất bản 1.000 ấn phẩm tuyên truyền cung cấp thông tin thiết yếu cho người dân, góp phần giảm nghèo thông tin; Bộ đội Biên phòng tỉnh được cấp kinh phí để thực hiện sửa chữa, nâng cấp cụm thông tin đối ngoại tại Cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo...

Cho đến nay, Hà Tĩnh đã hỗ trợ rất nhiều hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo được tiếp cận và sử dụng dịch vụ viễn thông, tiếp cận thông tin, giảm nghèo về thông tin; nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống thông tin cơ sở; tăng cường thông tin, tuyên truyền phục vụ nhiệm vụ chính trị, thông tin thiết yếu cho xã hội; tăng cường tiếp cận thông tin thiết yếu cho cộng đồng dân cư.

Hay tại Quảng Ngãi đã tổ chức nhiều lớp tập huấn với hơn 2.200 lượt cán bộ cở sở xã tham gia. Bên cạnh đó, phối hợp với Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh thực hiện 75 chuyên mục phát thanh và truyền hình tuyên truyền giảm nghèo bền vững phát trên kênh truyền hình và 100 chuyên mục phát thanh, nội dung tuyên truyền về chính sách giảm nghèo, các mô hình, dự án giảm nghèo có hiệu quả; các sản phẩm truyền thông khác: sản xuất 58 sản phẩm video/clip tuyên truyền về các nội dung thuộc Chương trình bằng 3 ngôn ngữ (Tiếng Việt, Tiếng Ba Na, Tiếng Xê Đăng); 79 chuyên trang trên báo in, đăng tải trên báo điện tử; phát hành 3.800 tờ báo.

Đến nay, Quảng Ngãi đã lắp đặt, mở rộng, thay thế 295 cụm loa ứng dụng công nghệ thông tin-viễn thông; nâng cấp 136 đài phát thanh xã. Hỗ trợ 20 điểm cung cấp dịch bưu chính công cộng phục vụ tiếp cận thông tin của nhân dân ở các xã có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn, cung cấp dịch vụ thông tin công cộng.

Còn tại tỉnh Sơn La, các hoạt động trong tiểu dự án “Giảm nghèo về thông tin” được triển khai với nhiều mô hình sáng tạo như: Tổ chức tập huấn kỹ năng số cho cán bộ thôn, đoàn thể; cập nhật thông tin chính sách vay vốn, mô hình sản xuất hiệu quả, kỹ thuật chăn nuôi trồng trọt trên các mạng xã hội phổ biến như Zalo, Facebook; hướng dẫn người dân biết cách tự truy cập, chọn lọc và áp dụng thông tin. Từ đó, người dân được tiếp cận, nắm bắt đầy đủ các thông tin, kiến thức hữu ích, chủ trương, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước.

Có thể thấy, trong hành trình giảm nghèo đa chiều, việc đẩy mạnh triển khai giảm nghèo về thông tin giúp người dân nâng cao năng lực tiếp cận và sử dụng tri thức một cách toàn diện.

Song song với đó, việc tạo điều kiện tiếp cận các dịch vụ thiết yếu như y tế, giáo dục, tư vấn pháp luật và các nguồn lực tài chính giúp các hộ nghèo, hộ cận nghèo có thêm công cụ ổn định cuộc sống.

Những nỗ lực này đều hướng đến mục tiêu xây dựng sinh kế bền vững, giúp họ tìm kiếm cơ hội việc làm, mở rộng sản xuất - kinh doanh và kết nối thị trường hiệu quả hơn./.