Điện Biên tạo đà phát triển mới từ nông nghiệp xanh và nông thôn mới nâng cao

Diện mạo nông thôn đổi thay từ những nền tảng đã được định hình

Giai đoạn 2021 - 2025, đánh dấu bước chuyển căn bản của Điện Biên trong phát triển nông nghiệp và nông thôn. Chương trình xây dựng nông thôn mới được triển khai quyết liệt, giúp diện mạo nông thôn thay đổi rõ rệt. Toàn tỉnh hiện có 26 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 5 xã đạt chuẩn nâng cao và 2 xã kiểu mẫu; 267 thôn bản được công nhận đạt chuẩn hoặc kiểu mẫu. Hạ tầng giao thông được cải thiện mạnh, 100% xã có đường ô tô đến trung tâm, hơn 760km đường liên thôn được nâng cấp, hệ thống thủy lợi đáp ứng tương đối ổn định nhu cầu sản xuất. Điện lưới quốc gia đã phủ tới 93 - 95% hộ dân, trường học, trạm y tế và nhà văn hóa cơ bản được đầu tư đồng bộ.

Những kết quả bước đầu cho thấy, tiềm lực của Điện Biên đang được khai mở ngày càng mạnh, đặt nền tảng quan trọng cho quá trình nâng cao chất lượng nông thôn mới trong kỷ nguyên chuyển đổi số.

Một trong những điểm sáng nổi bật của Điện Biên là việc phát triển các vùng sản xuất tập trung dựa trên lợi thế sinh thái. Các vùng lúa đặc sản với diện tích hơn 4.000 ha đang dần chuẩn hóa theo tiêu chuẩn an toàn; hơn 2.500 ha cà phê Mường Ảng, chè Tủa Chùa và hơn 10.000 ha mắc ca đã từng bước tạo dựng chuỗi giá trị ổn định. Tỉnh hiện có 33 chuỗi nông sản an toàn và 138 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, qua đó gia tăng giá trị và mở rộng thị trường cho nông sản địa phương.

Trong bối cảnh thị trường ngày càng đòi hỏi sản phẩm sạch, minh bạch nguồn gốc, đây chính là tiền đề để Điện Biên thúc đẩy mô hình nông nghiệp xanh, tuần hoàn, ứng dụng công nghệ số vào toàn bộ quy trình sản xuất - chế biến - tiêu thụ.

Dù đạt nhiều kết quả, Điện Biên vẫn phải đối mặt với khó khăn nội tại của một tỉnh miền núi: tỷ lệ hộ nghèo đa chiều vẫn gần 40%, hơn 5.600 hộ sống trong nhà tạm; một số thôn bản vùng cao chưa có điện ổn định; hạ tầng y tế, văn hóa xuống cấp; cán bộ cơ sở kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ trong bối cảnh nguồn lực hạn chế. Đây là những điểm nghẽn đòi hỏi tỉnh phải có cách tiếp cận mới, gắn phát triển kinh tế với cải thiện phúc lợi xã hội và nâng cao năng lực con người.

Xây dựng nông nghiệp xanh và nông thôn mới hiện đại

Đại hội XV Đảng bộ tỉnh Điện Biên xác định tái cơ cấu nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới nâng cao là nhiệm vụ trung tâm, phát triển theo ba định hướng then chốt:

Một là, mở rộng vùng sản xuất hàng hóa quy mô lớn gắn với công nghiệp chế biến. Tỉnh tập trung thu hút đầu tư vào chế biến sâu nông sản chủ lực như gạo chất lượng cao, cà phê rang xay, mắc ca, chè và dược liệu. Khi hình thành được chuỗi liên kết khép kín từ vùng nguyên liệu đến nhà máy, giá trị sản phẩm sẽ tăng mạnh, đồng thời tạo thêm việc làm tại địa phương.

Hai là, phát triển kết cấu hạ tầng nông thôn theo hướng hiện đại và thích ứng biến đổi khí hậu. Các tiêu chí mới của nông thôn mới nâng cao đòi hỏi địa phương phải đẩy mạnh chuyển đổi số, phủ sóng viễn thông, triển khai dịch vụ công trực tuyến, giúp người dân nông thôn dễ dàng tiếp cận các dịch vụ của chính quyền và mở rộng giao thương qua môi trường số.

Ba là, phát huy vai trò chủ thể của cộng đồng. Người dân được tham gia quyết định từ lựa chọn mô hình sản xuất đến giám sát công trình, qua đó nâng cao tính tự chủ và trách nhiệm của mỗi thôn bản trong phát triển kinh tế - xã hội.

Giai đoạn 2026 - 2030, Điện Biên đặt mục tiêu có ít nhất 200 sản phẩm OCOP đạt chuẩn, ưu tiên nhóm sản phẩm đặc sản, thảo dược, đồ uống và thủ công mang dấu ấn văn hóa bản địa. Cùng với OCOP, chuyển đổi số được tăng tốc thông qua cơ sở dữ liệu vùng trồng, truy xuất nguồn gốc QR, ứng dụng phần mềm quản lý sản xuất và kết nối thương mại điện tử.

Với những định hướng rõ ràng, Điện Biên đang tạo dựng nền tảng phát triển mới: Nông nghiệp xanh - nông thôn hiện đại - cộng đồng làm chủ. Đây sẽ là động lực quan trọng giúp tỉnh bứt phá trong giai đoạn tới, từng bước thu hẹp khoảng cách phát triển và hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng đời sống cho người dân miền núi./.