Chuyển đổi số mở lối tiêu thụ nông sản vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Trong năm 2025, nhiều chương trình tập huấn kỹ năng TMĐT, chuyển đổi số đã được triển khai tại các tỉnh miền núi và khu vực DTTS như Quảng Ngãi, Cần Thơ, giúp thành viên HTX và hộ sản xuất nông nghiệp tiếp cận nền tảng số hiện đại để đưa sản phẩm lên sàn TMĐT và ứng dụng livestream bán hàng trên mạng xã hội.

Chương trình “Nâng cao năng lực vận hành TMĐT cho thành viên HTX và đại diện hộ sản xuất kinh doanh vùng đồng bào DTTS và miền núi” do Liên minh HTX tỉnh Quảng Ngãi phối hợp với Trung tâm Xúc tiến thương mại và Đầu tư - Liên minh HTX Việt Nam tổ chức đã thu hút hơn 60 học viên đến từ 14 HTX và 12 hộ sản xuất tham gia.

Nhiều học viên học cách thiết lập gian hàng trên các sàn TMĐT phổ biến như Shopee, Lazada, Tiki, thực hành livestream, quay video quảng bá sản phẩm và tiếp cận các công cụ AI tạo hình ảnh, nội dung số.

Tại TP. Cần Thơ, Trường Trung cấp Nghề và Đào tạo Cán bộ HTX Miền Nam phối hợp với Liên minh HTX tổ chức 8 lớp tập huấn cho hơn 560 học viên là thành viên HTX, tổ hợp tác và hộ kinh doanh cá thể vùng đồng bào DTTS.

Nội dung chính của các lớp tập huấn bao gồm xây dựng gian hàng trên Postmart, Voso, Shopee; chụp ảnh, viết nội dung sản phẩm; livestream bán hàng; thanh toán điện tử và đảm bảo an toàn thông tin - những kỹ năng số nền tảng để có thể bán hàng trực tuyến hiệu quả.

Một ví dụ điển hình là HTX nông nghiệp 8/3 ở xã Vĩnh Thanh (tỉnh Cà Mau), nơi sản phẩm rau cần nước OCOP 3 sao đã được người dân và lãnh đạo HTX đưa lên các sàn TMĐT và mạng xã hội để tiêu thụ.

Chủ tịch HĐQT HTX cho biết, nhờ bán hàng trực tuyến, sản phẩm không chỉ được tiêu thụ trên cả nước mà còn giúp thành viên HTX thay đổi cách quản lý và bán hàng, giảm bớt phụ thuộc vào thương lái.

Tỉnh Đắk Lắk là một ví dụ khác với mô hình HTX Nông nghiệp công nghệ cao Xanh Cao Nguyên quản lý hơn 120 ha chanh dây, trong đó 61 ha đạt tiêu chuẩn GlobalGAP.

HTX đã kết hợp chuyển đổi số với TMĐT tử và liên kết chuỗi, giúp quảng bá trực tuyến và tiếp cận thị trường ngoài tỉnh, thậm chí hướng tới xuất khẩu chính ngạch. Giám đốc HTX cho biết, chuyển đổi số giúp quản lý vùng trồng, truy xuất nguồn gốc và quảng bá sản phẩm hiệu quả hơn, nâng cao doanh thu dự kiến từ 48 tỷ đồng năm 2024 lên 100 tỷ đồng trong năm 2025.

Những bước tiến này đến từ các chương trình đào tạo kỹ năng số, ứng dụng TMĐT và kết nối thị trường được phối hợp tổ chức bởi Liên minh HTX Việt Nam, các Liên minh HTX địa phương và các trung tâm xúc tiến thương mại, nhằm trang bị kiến thức thiết thực cho nông dân, cán bộ quản lý và người làm nghề kinh doanh nông sản truyền thống.

Không chỉ dừng ở việc đưa sản phẩm lên sàn số, các lớp tập huấn còn giúp người học xây dựng nội dung số, chụp ảnh sản phẩm, livestream bán hàng, sử dụng thanh toán điện tử và bảo đảm an toàn thông tin - những kỹ năng thiết yếu để tham gia TMĐT tử trong thời đại số. Việc này góp phần thay đổi tư duy kinh doanh của người dân vùng DTTS vốn quen phụ thuộc vào thương lái và thị trường địa phương.

Hiệu quả thực tiễn cho thấy, chuyển đổi số đang từng bước thay đổi phương thức tiêu thụ nông sản vùng khó khăn, giúp nhiều hợp tác xã và hộ sản xuất chủ động kết nối với khách hàng trên toàn quốc, gia tăng thu nhập và tạo nền tảng kinh tế số bền vững.

Khi được trang bị đầy đủ kỹ năng số, người dân ở những vùng này cũng dần tự tin hơn trong việc điều hành gian hàng trực tuyến, tiếp thị sản phẩm và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường số.

Trong bối cảnh kinh tế số Việt Nam chưa bao giờ sôi động như hiện nay, với dự báo TMĐT toàn quốc đạt quy mô hơn 31 tỷ USD vào năm 2025, các mô hình chuyển đổi số ở vùng DTTS chính là minh chứng cho hiệu quả của việc tiếp cận công nghệ đúng cách, đồng thời góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương theo hướng bền vững./.