Chiến lược “Ưu tiên kỹ thuật số” của tờ báo The Guardian

The Guardian là nhật báo lâu đời và uy tín của Vương quốc Anh, được thành lập vào năm 1821, thuộc sở hữu của Tập đoàn Guardian Media Group. The Guardian được đánh giá là tờ báo kiểu mẫu trong chuyển đổi số, thu hút hàng trăm triệu lượt truy cập mỗi tháng.

Bối cảnh thúc đẩy chuyển đổi số

Vào đầu thập niên 2010, ngành báo chí toàn cầu phải đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng như: Doanh thu quảng cáo in liên tục sụt giảm, độc giả chuyển sang mạng xã hội và khủng hoảng niềm tin vào truyền thông truyền thống.

Trong bối cảnh đó, The Guardian là một trong những tờ báo chịu ảnh hưởng nặng nề. Năm 2011, trước đà suy giảm kéo dài, Tổng biên tập Alan Rusbridger tuyên bố chiến lược “digital-first” - “ưu tiên kỹ thuật số”, tập trung vào tăng trưởng trực tuyến đồng thời điều chỉnh hoạt động báo in.

Chiến lược “ưu tiên kỹ thuật số”

Để thích ứng với bối cảnh truyền thông thay đổi nhanh chóng, The Guardian đã coi chiến lược “ưu tiên kỹ thuật số” như một cuộc cải tổ toàn diện, không chỉ số hóa nội dung mà còn tái định nghĩa cách làm báo và tổ chức tòa soạn.

Tái cơ cấu tòa soạn theo hướng digital-first

The Guardian triển khai mô hình newsroom hội tụ, tích hợp biên tập viên, phóng viên, bộ phận kỹ thuật và các phòng ban sản xuất nội dung số và báo in vào cùng một không gian làm việc. Điều này cho phép tòa soạn tối ưu hóa nhân lực, rút ngắn thời gian xử lý thông tin và nâng cao hiệu quả phối hợp giữa các nhóm chức năng như sản xuất nội dung, truyền thông xã hội, kỹ thuật và phân tích dữ liệu.

Cùng với đó, quy trình sản xuất tin được điều chỉnh theo hướng ưu tiên nội dung trực tuyến. Nội dung được phát triển đồng thời cho cả bản in và số, nhưng bản số luôn được ưu tiên xuất bản trước.

Phát triển báo chí dữ liệu và nội dung số

The Guardian đã đầu tư mạnh mẽ vào báo chí dữ liệu (data journalism) và tách nội dung khỏi các ràng buộc của báo in truyền thống, tạo điều kiện cho storytelling đa phương tiện.

Từ năm 2011, tờ báo vận hành chuyên trang The Guardian Data, cung cấp phân tích dựa trên số liệu kèm đồ họa tương tác và biểu đồ trực quan, giúp giải thích những vấn đề xã hội phức tạp một cách dễ hiểu. Chiến lược này song song với việc tập trung vào tin phân tích, giải thích, điều tra - những nội dung có giá trị lâu dài.

Bằng cách đầu tư vào storytelling đa phương tiện, bao gồm đồ hoạ tương tác, audio, video và infographics, The Guardian không chỉ làm phong phú trải nghiệm đọc mà còn mở rộng khán giả trên các nền tảng kỹ thuật số.

Tối ưu nền tảng và trải nghiệm người dùng

The Guardian đẩy mạnh nâng cấp các nền tảng số nhằm cải thiện trải nghiệm độc giả và tăng mức độ tương tác. Website được thiết kế lại để tăng tốc độ tải, tối ưu giao diện trên thiết bị di động, phù hợp với thực tế 75% lượng truy cập đến từ điện thoại.

Cùng với đó, Guardian cho ra mắt phiên bản ứng dụng mới trên iOS và Android với các tính năng cá nhân hóa như mục “My Guardian”, tab podcast, đọc bài bằng giọng nói và giao diện trang chủ ưu tiên kể chuyện bằng hình ảnh.

Mô hình tài chính dựa vào độc giả

Khác với nhiều cơ quan báo chí phụ thuộc vào quảng cáo hoặc dựng tường phí (paywall), The Guardian lựa chọn con đường riêng: xây dựng mô hình tài chính dựa trên đóng góp tự nguyện của độc giả (membership & contribution). Đây được xem là cách tiếp cận bền vững để duy trì một nền báo chí độc lập, không bị chi phối bởi lợi ích thương mại.

Ở cuối mỗi bài viết, Guardian thường chèn lời mời nhẹ nhàng nhưng thuyết phục: “Bạn đã đọc bao nhiêu bài trong năm nay… Nếu có thể, hãy đóng góp để hỗ trợ đội ngũ làm báo.” Lời nhắc này không mang tính ép buộc mà dựa trên sự tin tưởng vào cộng đồng bạn đọc toàn cầu.

Chiến lược ấy đặt độc giả vào vị trí “người đồng hành” chứ không phải chỉ là “khách hàng trả phí”. Thay vì yêu cầu thanh toán để tiếp tục đọc, Guardian khuyến khích độc giả tham gia vào sứ mệnh báo chí bằng các hình thức hỗ trợ linh hoạt: đóng góp một lần, định kỳ hoặc trở thành thành viên.

Hiệu quả mang lại

Chiến lược “Ưu tiên kỹ thuật số” của The Guardian đã mang lại kết quả rõ rệt. Trong báo cáo tài chính 2024/25, doanh thu kỹ thuật số chiếm 72% tổng doanh thu, trong đó doanh thu từ độc giả kỹ thuật số tăng 21,7% so với năm trước, lên 107,3 ​​triệu bảng Anh. Số lượng người ủng hộ định kỳ trên nền tảng kỹ thuật số cũng tăng mạnh hơn 150.000 người mới, lên 1,3 triệu người trên toàn cầu.

Bài học cho Việt Nam

Từ chiến lược “ưu tiên kỹ thuật số” của The Guardian, các cơ quan báo chí Việt Nam có thể rút ra nhiều bài học giá trị:

Thứ nhất, xây dựng mô hình tòa soạn hội tụ, tích hợp biên tập viên, phóng viên, kỹ thuật và sản xuất nội dung số - in chung một hệ thống, tối ưu quy trình và nhân lực.

Thứ hai, cải thiện thiết kế trang điện tử, tốc độ tải, ứng dụng di động, tối ưu trải nghiệm đọc và cá nhân hóa nội dung.

Thứ ba, phát triển nội dung đa phương tiện để tăng tiếp cận độc giả

Thứ tư, chuyển đổi số phải nhất quán, lấy độc giả làm trung tâm, đồng bộ từ tổ chức, nội dung tới hạ tầng công nghệ./.