Cà Mau: Nhiều giải pháp cải thiện an sinh xã hội cho người dân
Trong những năm gần đây, tỉnh Cà Mau đã xác định công tác giảm nghèo bền vững là nhiệm vụ ưu tiên, gắn kết chặt chẽ với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội và định hướng nâng cao chất lượng đời sống cho người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số. Các chương trình hỗ trợ không chỉ dừng lại ở các gói an sinh cơ bản mà được triển khai toàn diện, từ cải thiện nhà ở, nước sinh hoạt đến hỗ trợ sản xuất, phát triển sinh kế bền vững và bảo tồn văn hóa truyền thống.
Để hoàn thành Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, tỉnh Cà Mau đã ban hành quyết định thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) trên địa bàn, Văn phòng thường trực CTMTQG giảm nghèo bền vững và Tổ công tác tham mưu triển khai.
Đồng thời, tỉnh ban hành Nghị quyết quy định nội dung hỗ trợ, trình tự, thủ tục, mẫu hồ sơ thực hiện phát triển sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị, phát triển sản xuất cộng đồng, phát triển sản xuất theo nhiệm vụ thuộc các CTMTQG. Công tác tuyên truyền cũng được đẩy mạnh, nâng cao nhận thức của người dân về vai trò của bản thân trong công tác giảm nghèo.
Bên cạnh sự vào cuộc quyết liệt của lãnh đạo tỉnh, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và các tổ chức thành viên như: Hội Nông dân, Hội Liên hiệp phụ nữ, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Cựu chiến binh tỉnh... cũng đã đẩy mạnh công tác vận động các tập thể, cá nhân ủng hộ người nghèo thông qua Chương trình an sinh xã hội và đóng góp Quỹ “Vì người nghèo” đạt được những kết quả nhất định, đồng thời động viên các đoàn viên, hội viên tích cực tham gia thực hiện và giám sát có hiệu quả các nội dung CTMTQG giảm nghèo bền vững.
Đầu tư cơ sở hạ tầng
Một trong những điểm nhấn quan trọng là chính sách đầu tư cho nhà ở và cơ sở hạ tầng thiết yếu, góp phần thay đổi diện mạo vùng nông thôn và các địa bàn khó khăn. Nhiều hộ gia đình được hỗ trợ xây nhà mới, sửa chữa nhà xuống cấp, đồng thời được tiếp cận nguồn nước sạch và các công trình phục vụ sinh hoạt.
Nhờ đó, đời sống vật chất của người dân ngày một cải thiện, điều kiện vệ sinh môi trường được nâng lên đáng kể, giảm thiểu nguy cơ bệnh tật và bảo đảm nền tảng ổn định cho quá trình thoát nghèo.
Song song với hạ tầng thiết yếu, Cà Mau cũng chú trọng đến hỗ trợ trang thiết bị học tập, giáo dục cho học sinh vùng khó khăn. Các trường học được trang bị đồ dùng dạy học, thư viện, phòng máy tính; nhiều em nhỏ dân tộc thiểu số được cấp học bổng, xe đạp hoặc dụng cụ học tập. Đây là giải pháp dài hạn nhằm tạo cơ hội cho thế hệ trẻ phát triển toàn diện, từ đó góp phần thu hẹp khoảng cách giáo dục giữa các vùng trong tỉnh.
Giữ gìn bản sắc văn hóa
Bên cạnh phát triển kinh tế, một nhiệm vụ quan trọng không kém là gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống. Các hoạt động lễ hội, nghệ thuật dân gian, phong tục đặc trưng của đồng bào Khmer, Hoa và các nhóm dân tộc khác được quan tâm phục dựng và duy trì đều đặn.
Việc mở các lớp dạy chữ Khmer, chữ Hoa giúp thế hệ trẻ hiểu rõ nguồn cội, đồng thời nuôi dưỡng tinh thần đoàn kết giữa các cộng đồng dân cư. Điều này không chỉ thể hiện sự tôn trọng đa dạng văn hóa mà còn tạo sự gắn kết cộng đồng - yếu tố nền tảng cho sự phát triển bền vững tại địa phương.
Trong nhóm các chính sách an sinh, tỉnh đặc biệt quan tâm đến những hộ không còn khả năng lao động, người yếu thế, người già neo đơn hoặc những gia đình thiếu nguồn lực tự phát triển kinh tế.
Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Cà Mau Lê Thanh Triều, khẳng định việc hỗ trợ cho các nhóm này được xem là trách nhiệm lâu dài của hệ thống chính trị, nhằm đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau trong tiến trình phát triển chung. Đây là tư tưởng xuyên suốt trong các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025.
Tạo dựng sinh kế
Trong chiến lược giảm nghèo của tỉnh, phát triển sinh kế bền vững được xem là giải pháp cốt lõi. Thay vì hỗ trợ ngắn hạn, Cà Mau hướng đến mô hình “cho cần câu” bằng cách hỗ trợ giống, vật nuôi, phương tiện sản xuất để người dân tự chủ kinh tế.
Nhiều mô hình đã chứng minh tính hiệu quả cao như nuôi bò sinh sản, nuôi chồn hương, sò huyết, tôm - lúa, trồng rau màu theo hướng an toàn sinh học hoặc sản xuất theo mô hình nông nghiệp thông minh. Một số địa phương còn hình thành các tổ hợp tác, hợp tác xã nhỏ để liên kết đầu ra, giúp người dân tránh rủi ro bị thương lái ép giá.

Theo kế hoạch đã được HĐND tỉnh thông qua, đến cuối năm 2027, Cà Mau đặt mục tiêu không còn hộ gia đình chính sách có hoàn cảnh khó khăn, đồng thời có ít nhất 70% số hộ nghèo, cận nghèo và hộ dân tộc thiểu số thoát nghèo bền vững.
Để hiện thực hóa mục tiêu này, tỉnh triển khai đồng bộ các giải pháp: đánh giá lại nhu cầu từng nhóm hộ, hỗ trợ sản xuất theo ngành nghề phù hợp, mở lớp tập huấn kỹ thuật, khuyến nông - khuyến ngư, tạo điều kiện tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi và mở rộng cơ hội lao động phi nông nghiệp cho người dân.
Cà Mau đang từng bước xây dựng nền tảng quản trị hiện đại, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong triển khai các Chương trình mục tiêu quốc gia. Cán bộ cơ sở được đào tạo kỹ năng sử dụng các phần mềm báo cáo, quản lý hồ sơ hộ nghèo, giám sát tiến độ xây dựng mô hình sinh kế.
Ứng dụng chuyển đổi số giúp rút ngắn thời gian xử lý thủ tục, tăng tính minh bạch và nâng cao hiệu quả điều hành, một bước tiến quan trọng trong công tác giảm nghèo thời kỳ mới.
Không chỉ dừng lại ở hoạt động hỗ trợ, tỉnh còn chú trọng thay đổi tư duy, nâng cao nhận thức cho người dân về vai trò chủ động trong phát triển kinh tế. Nhiều chương trình truyền thông được tổ chức tại cộng đồng, vị trí cán bộ ấp, xã, mời những hộ thoát nghèo tiêu biểu chia sẻ kinh nghiệm. Qua đó, người dân hiểu rằng tự lực, đổi mới cách làm, tiếp cận khoa học kỹ thuật là yếu tố then chốt quyết định sự bền vững của thu nhập gia đình.
Trong thời gian tới, Cà Mau dự kiến tiếp tục nhân rộng các mô hình hiệu quả kinh tế cao như mô hình nuôi bò cái sinh sản, mô hình nuôi sò huyết, mô hình nuôi chồn hương, mô hình nuôi tôm - lúa kết hợp... nhằm giúp người dân tăng thu nhập, bảo vệ môi trường và tạo sự thích ứng với biến đổi khí hậu - yếu tố đặc biệt quan trọng tại tỉnh ven biển như Cà Mau.
Với quyết tâm của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của người dân, Cà Mau kỳ vọng xây dựng được một cộng đồng giàu mạnh, văn minh, giữ gìn bản sắc truyền thống nhưng vẫn vững vàng trong dòng chảy của phát triển hiện đại./.
