Bắc Ninh: Khi phụ nữ trở thành “hạt nhân” xây dựng nông thôn mới

Từ phong trào thi đua đến hành động cụ thể ở cơ sở

Sau khi hoàn tất việc sáp nhập đơn vị hành chính và chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, Bắc Ninh bước vào giai đoạn mới với yêu cầu cao hơn trong xây dựng nông thôn mới theo chiều sâu.

Ngay trong bối cảnh đó, phong trào thi đua “Phụ nữ Bắc Ninh chung tay xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” được Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) tỉnh triển khai đồng loạt tại 99 xã, phường, tạo nên khí thế thi đua sôi nổi từ tỉnh đến cơ sở.

Không dừng lại ở những khẩu hiệu vận động, phong trào nhanh chóng được cụ thể hóa bằng các công trình, phần việc gắn sát với đời sống người dân.

Từ hiến đất mở rộng đường làng, đóng góp ngày công xây dựng hạ tầng, tham gia chỉnh trang nhà văn hóa, trường học, trạm y tế, đến những việc làm quen thuộc hằng ngày như giữ gìn vệ sinh môi trường, cải tạo cảnh quan, xây dựng nếp sống văn minh - phụ nữ Bắc Ninh hiện diện ở hầu hết các “điểm chạm” của nông thôn mới.

Thực tiễn cho thấy, trong Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, phụ nữ không chỉ là lực lượng tham gia mà còn là chủ thể bền bỉ, góp phần duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt được.

Sự tham gia của phụ nữ không mang tính phong trào nhất thời, mà gắn với thói quen sinh hoạt, nếp sống và trách nhiệm cộng đồng lâu dài.

Những chuyển biến tích cực về môi trường và cảnh quan vùng nông thôn Bắc Ninh

Trong Bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới, tiêu chí môi trường và cảnh quan được đánh giá là lĩnh vực có nhiều chuyển biến rõ nét tại Bắc Ninh, trong đó vai trò của Hội LHPN các cấp được thể hiện rất rõ.

Hội đã chủ động đổi mới nội dung, phương thức tuyên truyền, kết hợp giữa hội nghị, sinh hoạt chuyên đề, hội thi và truyền thông trực tiếp tại cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức của hội viên về bảo vệ môi trường, an toàn thực phẩm và xây dựng lối sống xanh.

Từ tuyên truyền, vận động, các cấp Hội đã từng bước hình thành mạng lưới các mô hình bảo vệ môi trường do phụ nữ làm nòng cốt. Đến nay, toàn tỉnh duy trì hơn 1.082 mô hình “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”, 765 mô hình “Gia đình 5 có, 3 sạch”; 1.146 mô hình thu gom, phân loại và xử lý rác thải hữu cơ tại hộ gia đình bằng men vi sinh; cùng hàng trăm mô hình “Nhà sạch, vườn đẹp, ngõ văn minh”.

Đặc biệt, nhiều mô hình mang tính tiên phong như “Phụ nữ nói không với thực phẩm không an toàn, không túi nilon, không đồ nhựa dùng một lần”, “Chợ bảo đảm an toàn thực phẩm” đã góp phần thay đổi thói quen tiêu dùng, nâng cao chất lượng sống của người dân nông thôn. Những con số ấy không chỉ phản ánh quy mô phong trào, mà cho thấy sự lan tỏa bền vững từ gia đình ra cộng đồng.

“Gia đình 5 không, 3 sạch” - nền tảng của nông thôn mới bền vững

Với phương châm “Ở đâu có phụ nữ, ở đó có việc làm đẹp cho quê hương”, trong 5 năm qua, Hội LHPN tỉnh Bắc Ninh đã gắn Cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch” với các tiêu chí cụ thể của xây dựng nông thôn mới và đô thị văn minh.

100% cơ sở Hội trong tỉnh đã đăng ký và triển khai 2.823 công trình, phần việc thiết thực, phù hợp với điều kiện từng địa phương.

Tỷ lệ gia đình hội viên đạt tiêu chí “Gia đình 5 không, 3 sạch” và “Gia đình 5 có, 3 sạch” hằng năm luôn đạt từ 70% trở lên, gắn chặt với danh hiệu gia đình văn hóa.

Quan trọng hơn, các tiêu chí này không dừng ở việc “đạt chuẩn” mà trở thành chuẩn mực ứng xử trong đời sống gia đình, góp phần giữ vững các tiêu chí nông thôn mới một cách bền vững.

Từ nền tảng gia đình, các giá trị nếp sống văn minh, ý thức bảo vệ môi trường và tinh thần trách nhiệm cộng đồng tiếp tục được lan tỏa rộng khắp khu dân cư.

Dấu ấn bền bỉ trong xây dựng không gian sống xanh

Một trong những hình ảnh dễ nhận thấy nhất ở nông thôn Bắc Ninh hôm nay là những tuyến đường hoa do phụ nữ tự quản. Trên khắp các làng quê, những con đường làng, ngõ xóm rực rỡ sắc hoa cúc, hoa giấy, mười giờ, hoàng anh, ngũ sắc, chiều tím… đã trở thành “điểm nhấn xanh” của không gian sống nông thôn mới.

Đằng sau những con đường hoa ấy là sự đóng góp thầm lặng nhưng bền bỉ của hàng nghìn hội viên phụ nữ - những người ngày ngày chăm chút, cắt tỉa, tưới nước, giữ gìn cảnh quan. Phong trào trồng và chăm sóc đường hoa không chỉ làm đẹp làng quê, mà còn góp phần nâng cao ý thức cộng đồng trong bảo vệ môi trường và xây dựng không gian sống hài hòa.

Song song với đó, các hoạt động vệ sinh môi trường, thu gom rác thải, bóc xóa biển quảng cáo trái phép, chỉnh trang khuôn viên nhà văn hóa thôn, xóm được duy trì thường xuyên, trở thành nền nếp vào mỗi dịp cuối tuần. Mô hình “Nhà văn hóa xanh - sạch - đẹp” từng bước được nhân rộng, tạo không gian sinh hoạt cộng đồng lành mạnh, gắn kết tình làng nghĩa xóm.

Thực tế khẳng định, phụ nữ không chỉ là người thụ hưởng thành quả của nông thôn mới, mà còn là chủ thể tích cực trong xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu và đô thị văn minh. Thông qua các mô hình tự quản, phong trào thi đua và những việc làm cụ thể, hội viên phụ nữ Bắc Ninh đã thể hiện rõ vai trò trung tâm trong chăm lo không gian sống từ gia đình đến cộng đồng.

Những kết quả đạt được trong xây dựng nông thôn mới đã khẳng định dấu ấn không thể thay thế của phụ nữ Bắc Ninh. Từ những việc làm giản dị hằng ngày đến các mô hình sáng tạo có sức lan tỏa sâu rộng, phụ nữ Bắc Ninh đã góp phần làm đổi thay diện mạo làng quê, vun đắp môi trường sống xanh - sạch - đẹp và xây dựng đời sống ngày càng văn minh, hiện đại./.