Thứ năm, 25/02/2016 00:30
Số 2 năm 201640 - 45Download

Nghiên cứu sự hình thành và tuổi nước dưới đất đồng bằng Nam Bộ bằng kỹ thuật đồng vị

Đoàn Văn Cánh1*, Đặng Đức Nhận1 , Phạm Hoàng Anh2 , Nguyễn Thị Thanh Thủy2 , Nguyễn Kiên Chính3 , Châu Trần Vĩnh4

*Tác giả liên hệ: Tel: 0903422671; Email: doanvancanh@gmail.com

1 Hội Địa chất Thủy văn Việt Nam

2 Trường Đại học Mỏ - Địa chất

3 Trung tâm Kỹ thuật Hạt nhân, Viện Năng lượng Nguyên tử Việt Nam

4 Cục Quản lý Tài nguyên nước, Bộ Tài nguyên và Môi trường

Ngày nhận bài: 17/06/2015; ngày chuyển phản biện: 19/06/2015; ngày nhận phản biện: 17/07/2015; ngày chấp nhận đăng: 24/07/2015

Tóm tắt:

Sự hình thành nước nhạt dưới đất vùng đồng bằng Nam Bộ đã được nghiên cứu bằng kỹ thuật đồng vị với việc xác định tỷ số các đồng vị δ2 H và δ18O của 84 mẫu nước lấy từ 5 tầng chứa nước qp2-3, qp1 , n2 2 , n2 1 và n1 3 theo ba mặt cắt AA: Tp Hồ Chí Minh - Cà Mau, BB: Tây Ninh - Tp Hồ Chí Minh và CC: dọc theo sông Tiền (từ Đồng Tháp về Trà Vinh). Đồng thời, công trình nghiên cứu cũng đã sử dụng 24 mẫu nước mưa lấy ở Tp Hồ Chí Minh và 24 mẫu nước sông Tiền và sông Hậu trong những năm 2012-2014. Mẫu hóa nước dưới đất của 5 tầng chứa nước cũng được thu thập từ mạng quan trắc động thái nước dưới đất quốc gia. Tuổi nước dưới đất được xác định theo hoạt độ carbon-14 và tỷ số đồng vị δ13C. Kết quả nghiên cứu cho thấy, các thấu kính nước nhạt được hình thành từ nước khí tượng cổ có tuổi từ 300 năm đến 40.000 năm. Phương pháp thống kê Mann-Whitney sử dụng giá trị trung bình δ18O và sai số chuẩn đối với hai nhóm nước dưới đất là nước ở miền Tây Nam Bộ và nước sông Tiền, sông Hậu cho thấy, tầng chứa nước qp2-3 không có quan hệ thủy lực với nước sông và như vậy, các tầng chứa nước phân bố sâu hơn cũng không có quan hệ với nước sông (có nghĩa là nước dưới đất ở đây không nhận được bổ cập từ nước sông, mà hoàn toàn được hình thành từ nước thấm cổ). Đây là một phần kết quả nghiên cứu của đề tài cấp nhà nước mã số KC08.06/11-15: “Nghiên cứu đề xuất các tiêu chí và phân vùng khai thác bền vững, bảo vệ tài nguyên nước dưới đất vùng đồng bằng Bắc Bộ và đồng bằng Nam Bộ”.

Từ khóa:

carbon-14, đồng bằng Nam Bộ, tan lũa, thấm xuyên, xâm nhập mặn.

Chỉ số phân loại:
1.5

THE FORMATION AND AGE OF GROUNDWATER OF THE NAM BO PLAIN AS STUDIED BY ISOTOPE T

Received: 17 June 2015; accepted: 24 July 2015

Abstract:

The formation of groundwater from five aquifers (qp2-3, qp1 , n2 2 , n2 1 and n1 3 ) in the Nam Bo Plain was investigated by using isotope technique with the determination of water isotopic composition, namely δ2 H and δ18O. For this purpose, 84 groundwater samples from the five aquifers (qp2-3, qp1 , n2 2 , n2 1 and n1 3 ) were taken by three transects AA: HoChiMinh city-CaMau, BB: Tay Ninh-HoChiMinh city and CC: Dong Thap-Tra Vinh. Additionally, 24 samples of precipitation in Ho Chi Minh city and 24 water samples from the Tien and Hau rivers were also taken during 2012-2014 for the study of their isotopic composition. The age of water from the aquifers was determined by the carbon-14 dating technique with δ13C correction based on the Gonfiantini’s model. Results of the isotopic composition of the samples showed that the groundwater in the region was originated from the local meteoric water as its isotopic composition was very close to that of the local meteorological water line. However, the age of the study water was determined predominantly to be old and ranged from 300 up to more than 40,000 years which suggests that the groundwater in the Nam Bo Plain is paleo-water. The Mann-Whitney statistical treatment with the mean δ18O value and its standard deviation for the two groups of groundwater in the western Nam Bo plain and water from both Tien and Hau rivers revealed that the river’s water did not have hydraulic interaction with water in the qp2-3 aquifer. The same phenomena was found for most aquifers in the region, which means that the groundwater in the region has no or very weak recharge from surface. Since the groundwater resource in the Nam Bo Plain, especially in the western region is limited, it requires the local managers to pay particular attention to the groundwater exploitation in order to have enough clean water for the public as well as to maintain the water abstraction be sustainable. This is part of the statelevel scientific research project coded KC08.06/11-15

Keywords:

carbon-14 dating, dissolution, groundwater leakage, Nam Bo Plain, salt intrusion.

Classification number:
1.5
Lượt dowload: 314 Lượt xem: 903

Đánh giá

X
(Di chuột vào ngôi sao để chọn điểm)