Thanh Hóa số hóa thủ tục, nâng cấp chính quyền cơ sở ở nông thôn mới
Trong lộ trình xây dựng nông thôn mới, phường Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa đã đẩy mạnh cải cách hành chính và chuyển đổi số theo hướng “lấy người dân làm trung tâm”. Đây là cách làm thể hiện rõ việc nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công tại bộ phận một cửa, tăng hiệu quả điều hành của chính quyền cơ sở và đưa công nghệ số đến từng thôn.
Theo ghi nhận từ mô hình xây dựng xã nông thôn mới, phường Đông Sơn đã thành lập Ban Chỉ đạo chuyển đổi số cấp xã và 7 tổ công nghệ số cộng đồng, phân công rõ nhiệm vụ đến từng bộ phận, cá nhân và từng thôn, coi đây là “cánh tay nối dài” để hỗ trợ người dân tiếp cận dịch vụ số.
Cùng với đó, địa phương phối hợp đơn vị viễn thông tổ chức tập huấn kỹ năng số tại 7/7 khu dân cư, hướng dẫn người dân thanh toán không dùng tiền mặt, nộp hồ sơ dịch vụ công trực tuyến mức độ 3-4, định danh điện tử và sử dụng các ứng dụng tương tác giữa chính quyền với người dân.
Tại bộ phận một cửa, người dân khi đến giao dịch được hướng dẫn tạo tài khoản và nộp hồ sơ trực tuyến thay vì chỉ nộp giấy. Điểm đáng chú ý là 100% văn bản, hồ sơ công việc của xã được tạo lập, xử lý và ký số trên môi trường điện tử (trừ văn bản mật theo quy định); 100% cán bộ, công chức được cấp và thường xuyên sử dụng thư điện tử công vụ, góp phần rút ngắn luồng xử lý, tăng tính minh bạch và truy vết trách nhiệm trong giải quyết thủ tục hành chính.
Phường Đông Sơn cũng thí điểm cách làm “không giấy tờ” trong nội bộ để nâng chất hoạt động chính quyền cơ sở. Phường đã xây dựng phòng họp không giấy với 25 máy tính xách tay, đồng thời tạo lập tài khoản cho 100% cán bộ, công chức và 25/25 đại biểu HĐND xã để phục vụ điều hành, thảo luận, cập nhật tài liệu điện tử.
Họp trực tuyến từ xã xuống thôn được triển khai với 7/7 nhà văn hóa thôn được trang bị thiết bị phục vụ hội nghị trực tuyến, giúp giảm thời gian đi lại, tăng tốc độ truyền đạt chỉ đạo và phản hồi từ cơ sở.
Chuyển đổi số ở Đông Sơn không chỉ dừng ở “một cửa” hay phòng họp mà còn đi vào các tiện ích phục vụ đời sống, an ninh và giao dịch thường nhật của người dân.
Trên các tuyến trục, ngõ xóm, địa phương lắp đặt hệ thống camera tại 105 vị trí (kết nối về nhà văn hóa thôn), hỗ trợ giám sát an ninh trật tự theo mô hình tự quản.
Ở lĩnh vực thanh toán số, xã thống kê 60,3% hộ kinh doanh và người dân đã sử dụng các phương tiện thanh toán số (Mobile Banking, Internet Banking, QR…) trong mua bán, thanh toán điện, nước, học phí, viện phí; 100% trợ cấp an sinh xã hội được chi trả trực tuyến. Xã đặt mục tiêu nâng tỷ lệ người dân, hộ kinh doanh sử dụng tài khoản và thanh toán không dùng tiền mặt lên 80% trong giai đoạn tiếp theo.
Cùng với chính quyền số, phường Đông Sơn khuyến khích người dân ứng dụng nền tảng số để mở rộng kênh tiêu thụ sản phẩm nông thôn.
Xã có 1 sản phẩm OCOP là bánh đa nem mềm An Chi, đã được đưa lên sàn thương mại điện tử của tỉnh và quảng bá trên môi trường Internet. Ngoài ra, người dân còn được hướng dẫn tiếp cận các nền tảng như Postmart, Voso hay các sàn thương mại điện tử phổ biến để giới thiệu nông sản, hàng hóa.
Bên cạnh các chỉ tiêu số hóa, địa phương cũng đặt yêu cầu “không để ai bị bỏ lại phía sau” trong khả năng tiếp cận pháp luật và an sinh xã hội.
Ở góc độ chính sách giới và phòng chống bạo lực trên cơ sở giới, Thanh Hóa đang triển khai Dự án 8 tại 96 xã, 318 thôn đặc biệt khó khăn, tập trung vào truyền thông thay đổi hành vi, nhân rộng mô hình hỗ trợ nạn nhân và củng cố mạng lưới cộng đồng.
Với cách làm dựa trên tổ công nghệ số cộng đồng, chuẩn hóa quy trình điện tử trong điều hành, mở rộng thanh toán số và lồng ghép các chương trình xã hội, Đông Sơn cho thấy hướng tiếp cận “nông thôn mới thông minh” không chỉ là hạ tầng, mà là nâng chất dịch vụ công, nâng chất chính quyền cơ sở và tăng năng lực tiếp cận quyền, lợi ích hợp pháp của người dân ngay từ cấp xã./.