Xã Ứng Hòa: Xây dựng nông thôn mới hiện đại, bản sắc và bền vững
Tại xã Ứng Hòa, TP. Hà Nội, xây dựng mô hình nông thôn bản sắc, xanh, thông minh được chọn là khâu đột phá trong xây dựng nông thôn mới, với các giải pháp cụ thể hướng tới phát triển toàn diện kinh tế nông nghiệp xanh hiện đại, gắn chuyển đổi số, vì mục tiêu thịnh vượng và bền vững.

Sau sáp nhập 8 đơn vị hành chính, xã Ứng Hòa có diện tích tự nhiên 67,8 km², dân số hơn 63.800 người. Đây là vùng đất hội tụ truyền thống cách mạng, văn hóa lâu đời, có nhiều di sản như chùa Chòng - nơi từng là an toàn Khu xứ ủy Bắc kỳ năm 1942; là địa bàn có 7 xã (trước đây) được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang, cùng những làng nghề hàng trăm năm tuổi như làng may áo dài Trạch Xá, làng Đào Xá có nghề làm đàn, hay làng nghề giày da thôn Thần…
Về vị trí, Ứng Hòa còn có lợi thế về giao thông, là cửa ngõ phía nam Thủ đô, nối trung tâm thành phố Hà Nội với các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ.
Từ hiệu quả tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng gia tăng giá trị và thân thiện môi trường, với diện tích lúa chất lượng cao hiện nay đạt hơn 90%, các mô hình canh tác bền vững như sen hữu cơ, tín chỉ carbon cũng đã được triển khai trong sản xuất, vừa giảm phát thải, vừa mở ra giá trị mới.
Trong chăn nuôi và thủy sản, nhiều hộ gia đình và hợp tác xã mạnh dạn áp dụng quy trình VietGAP, Biofloc, RAS… Tiêu biểu như Hợp tác xã Thủy sản Trầm Lộng đã xây dựng nhãn hiệu tập thể, mở rộng thị trường, khẳng định thương hiệu trên sàn thương mại điện tử.
Nhiều vùng chuyên canh gắn với doanh nghiệp chế biến và tiêu thụ đã hình thành, từng bước đưa nông sản Ứng Hòa ra thị trường trong và ngoài nước. Bảo đảm hoàn thành các mục tiêu, định hướng về phát triển nông nghiệp xanh, bền vững, hiện đại, Ứng Hòa coi chuyển đổi số là một động lực quan trọng.
Theo đó, “cánh đồng thông minh” với hệ thống quản lý mùa vụ bằng phần mềm, tưới tiêu tự động, giám sát môi trường nước, tự động tạo khí và cho ăn trong nuôi thủy sản được triển khai thí điểm.
Mô hình chính quyền số, dịch vụ công trực tuyến và “bản sao số” đã giúp rút ngắn thủ tục hành chính, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Hạ tầng số từng bước đưa nông sản Ứng Hòa có mặt trên các sàn thương mại điện tử, được dán mã QR truy xuất nguồn gốc, mở rộng thị trường tiêu thụ.
Phát huy lợi thế vùng nông thôn giàu bản sắc văn hóa, có nhiều nông sản đặc sắc như vịt cỏ, sen, cá rô đồng, tại Ứng Hòa đã hình thành các mô hình du lịch trải nghiệm.
Sự kết hợp hài hòa giữa di sản lịch sử, văn hóa, làng nghề và cảnh quan sinh thái đã góp phần nâng cao thu nhập, đồng thời lan tỏa những giá trị truyền thống, khơi dậy niềm tự hào trong mỗi người dân địa phương.
Để hiện thực hóa khát vọng phát triển trong giai đoạn tiếp theo, Ứng Hòa xác định hướng đột phá chiến lược: Xây dựng quy hoạch đồng bộ, gắn với đầu tư hạ tầng giao thông kết nối liên vùng, nhằm tạo ra những không gian phát triển đặc thù, cùng hệ thống hạ tầng chế biến, bảo quản, phục vụ du lịch…; phát triển kinh tế theo hướng xanh, thông minh, với nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp công nghệ cao gắn kết dịch vụ du lịch.
Trong đó, đặc biệt chú trọng khảo sát, xử lý nguồn đất và nguồn nước, khắc phục ô nhiễm, tăng cường sử dụng hữu cơ và chế phẩm sinh học để phục hồi đất, tạo nền tảng cho nông sản đạt chuẩn; từng bước xây dựng chuỗi giá trị khép kín sản xuất - chế biến - tiêu thụ, có sự phối hợp chặt chẽ với các viện nghiên cứu và trường đại học để ứng dụng khoa học công nghệ vào thực tiễn./.