Truyền thông

Nông thôn mới thông minh: Khởi đầu của "kỷ nguyên số" tại làng quê Việt Nam

{NP} 19/12/2025 17:21

Năm 2025 khép lại với những thành quả đáng tự hào của Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM), đồng thời mở ra một chương mới đầy hứa hẹn: Kỷ nguyên số trong phát triển nông thôn. "Nông thôn mới thông minh" không còn là một khái niệm xa vời, mà đã trở thành thực thể sống động, nơi công nghệ số trở thành "hơi thở" trong từng nếp nhà, mảnh vườn.

langthongminh-26022023.jpeg

Bước chuyển mình từ hạ tầng "cứng" sang hạ tầng "số"

Trong suốt hơn một thập kỷ, nông thôn Việt Nam đã có cuộc đại cách mạng về hạ tầng với điện, đường, trường, trạm. Tuy nhiên, khi bước vào kỷ nguyên số, khái niệm hạ tầng đã được mở rộng. Giờ đây, "trạm" không chỉ là trạm y tế mà còn là trạm phát sóng 5G; "đường" không chỉ là bê tông mà còn là đường truyền cáp quang tốc độ cao dẫn đến từng hộ gia đình.

Nông thôn mới thông minh chính là sự tích hợp giữa hạ tầng vật lý hiện đại và hạ tầng dữ liệu thông minh. Tại đây, mọi hoạt động quản lý của chính quyền xã được vận hành trên môi trường số, giúp rút ngắn khoảng cách địa lý và thời gian, biến những ngôi làng xa xôi trở thành những thực thể kết nối toàn cầu.

Kinh tế số: Động lực bứt phá từ gốc rễ

Điểm cốt lõi của kỷ nguyên số tại nông thôn chính là sự thay đổi tư duy sản xuất của người nông dân. Những người nông dân "áo vải" giờ đây đã biết sử dụng điện thoại thông minh để điều khiển hệ thống tưới tiêu tự động, dùng máy bay không người lái (drone) để phun thuốc và bón phân, giúp tối ưu hóa chi phí và bảo vệ sức khỏe.

Kỷ nguyên số đã xóa bỏ rào cản của những tầng lớp trung gian. Sản phẩm OCOP của bà con được đưa trực tiếp từ vườn đến bàn ăn của khách hàng thông qua các sàn thương mại điện tử và các buổi livestream tràn đầy năng lượng trên mạng xã hội. Đây chính là cách chuyển đổi từ "giải cứu nông sản" sang "nâng tầm giá trị nông sản".

Xã hội số: Khi người dân là trung tâm của sự phát triển

Nông thôn mới thông minh không chỉ là công nghệ mà là công nghệ phục vụ con người. Kỷ nguyên số mang đến cho người dân nông thôn những dịch vụ chất lượng tương đương thành thị. Người già ở vùng sâu vùng xa có thể được các bác sĩ tuyến Trung ương thăm khám qua màn hình máy tính. Trẻ em nông thôn được tiếp cận với kho tàng tri thức nhân loại qua các lớp học tương tác trực tuyến. Hệ thống camera giám sát và các ứng dụng phản ánh hiện trường giúp làng quê trở nên an toàn, bình yên hơn.

Hành trình bước vào kỷ nguyên số vẫn còn những rào cản về kỹ năng số của người cao tuổi và sự đồng bộ của hạ tầng vùng sâu. Tuy nhiên, với sự dẫn dắt của các Tổ công nghệ số cộng đồng và chiến lược phát triển nông thôn bền vững giai đoạn 2026 - 2035, những rào cản này đang dần được xóa bỏ.

Nông thôn mới thông minh là chìa khóa để giữ chân người trẻ ở lại với làng quê, là bệ phóng để kinh tế nông thôn cất cánh. Trong kỷ nguyên số, làng quê Việt Nam không chỉ là nơi lưu giữ bản sắc văn hóa truyền thống mà còn là những không gian sống hiện đại, thông minh và đầy triển vọng./.

{NP}