Thương mại điện tử - động lực thúc đẩy phát triển ngành thủy sản miền Trung

Miền Trung Việt Nam với đường bờ biển dài, ngư trường rộng lớn và hệ sinh thái biển đa dạng từ lâu đã giữ vai trò quan trọng trong phát triển ngành thủy sản của cả nước. Thủy sản không chỉ là ngành kinh tế mũi nhọn mà còn gắn liền với sinh kế của hàng trăm nghìn ngư dân ven biển.

Thương mại điện tử trong chuỗi giá trị thủy sản

Thương mại điện tử là hình thức giao dịch mua bán hàng hóa, dịch vụ thông qua các nền tảng số, giúp kết nối trực tiếp người sản xuất với thị trường. Đối với ngành thủy sản miền Trung, thương mại điện tử có ý nghĩa đặc biệt trong việc rút ngắn chuỗi trung gian, giảm chi phí lưu thông và nâng cao khả năng tiếp cận thị trường.

Thông qua các sàn thương mại điện tử, website bán hàng, mạng xã hội và nền tảng số chuyên ngành, các doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ ngư dân có thể quảng bá sản phẩm thủy sản tươi sống, đông lạnh hoặc chế biến đến người tiêu dùng trong nước và quốc tế. Điều này góp phần nâng cao tính minh bạch về nguồn gốc, chất lượng sản phẩm, đồng thời giúp người sản xuất chủ động hơn trong tiêu thụ, tránh tình trạng “được mùa mất giá”.

Một trong những tác động rõ nét nhất của thương mại điện tử là khả năng mở rộng thị trường tiêu thụ thủy sản miền Trung. Thay vì phụ thuộc chủ yếu vào thương lái và chợ truyền thống, sản phẩm thủy sản có thể tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh cũng như thị trường xuất khẩu thông qua các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới.

Thương mại điện tử giúp vượt qua rào cản về không gian, thời gian, đặc biệt phù hợp với đặc thù sản phẩm thủy sản có tính thời vụ cao. Việc kết hợp thương mại điện tử với logistics lạnh, kho lạnh và vận chuyển nhanh giúp bảo đảm chất lượng sản phẩm, nâng cao khả năng cạnh tranh và gia tăng giá trị cho thủy sản miền Trung.

Góp phần nâng cao giá trị gia tăng và xây dựng thương hiệu

Thông qua thương mại điện tử, ngành thủy sản miền Trung có điều kiện chuyển từ xuất thô sang chế biến sâu và xây dựng thương hiệu sản phẩm. Các sản phẩm đặc trưng như nước mắm truyền thống, hải sản khô, thủy sản chế biến sẵn có thể được đóng gói, dán nhãn, truy xuất nguồn gốc và phân phối qua các nền tảng số, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng về chất lượng và an toàn thực phẩm.

Việc xây dựng thương hiệu thủy sản miền Trung trên môi trường số giúp nâng cao uy tín, tăng khả năng nhận diện và tạo dựng niềm tin với khách hàng. Đây là yếu tố quan trọng để nâng cao giá trị gia tăng, cải thiện thu nhập cho ngư dân và doanh nghiệp, đồng thời góp phần phát triển kinh tế biển theo hướng bền vững.

Thương mại điện tử không chỉ tác động đến khâu tiêu thụ mà còn góp phần thúc đẩy tổ chức lại sản xuất thủy sản theo hướng hiện đại và hiệu quả hơn. Để đáp ứng yêu cầu của thị trường trực tuyến, người sản xuất cần tuân thủ các tiêu chuẩn về chất lượng, an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc và bảo quản sản phẩm.

Điều này thúc đẩy sự hình thành các chuỗi liên kết từ khai thác, nuôi trồng, chế biến đến tiêu thụ, với sự tham gia của doanh nghiệp, hợp tác xã và ngư dân. Việc ứng dụng công nghệ số trong quản lý sản xuất, dự báo thị trường và điều phối tiêu thụ giúp giảm rủi ro, nâng cao hiệu quả và tính bền vững của ngành thủy sản miền Trung.

Bên cạnh những lợi ích, việc phát triển thương mại điện tử đối với ngành thủy sản miền Trung vẫn đối mặt với nhiều thách thức.

Đó là những hạn chế về hạ tầng logistics, đặc biệt là hệ thống kho lạnh, vận chuyển lạnh và giao hàng nhanh, dẫn đến chi phí cao và khó bảo đảm chất lượng sản phẩm; trình độ ứng dụng công nghệ số của ngư dân, hợp tác xã và doanh nghiệp nhỏ còn hạn chế, thiếu kỹ năng bán hàng trực tuyến, marketing số và quản lý đơn hàng...

Thúc đẩy thương mại điện tử gắn với phát triển thủy sản miền Trung

Để phát huy hiệu quả của thương mại điện tử trong phát triển thủy sản miền Trung, cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Trước hết, cần đầu tư hoàn thiện hạ tầng số và logistics, đặc biệt là hệ thống kho lạnh, trung tâm phân phối và vận chuyển chuyên dụng cho thủy sản.

Bên cạnh đó, cần tăng cường đào tạo, nâng cao kỹ năng số cho ngư dân, hợp tác xã và doanh nghiệp thủy sản; hỗ trợ xây dựng gian hàng số, thương hiệu trực tuyến và truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Nhà nước cần hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ thương mại điện tử nông - thủy sản, thúc đẩy kết nối giữa các địa phương miền Trung với các sàn thương mại điện tử lớn trong và ngoài nước.

Thương mại điện tử đang mở ra hướng đi mới, đầy tiềm năng cho phát triển ngành thủy sản miền Trung trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế.

Việc khai thác hiệu quả thương mại điện tử không chỉ giúp mở rộng thị trường, nâng cao giá trị gia tăng mà còn góp phần tổ chức lại sản xuất, nâng cao thu nhập cho ngư dân và phát triển kinh tế biển theo hướng hiện đại, bền vững. Với sự vào cuộc đồng bộ của Nhà nước, doanh nghiệp và người dân, thương mại điện tử sẽ trở thành động lực quan trọng thúc đẩy ngành thủy sản miền Trung phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới./.

CT