Về đích sớm mục tiêu giảm nghèo 2025: Kinh nghiệm từ Phú Thọ

Thành công này không chỉ là con số mà còn là minh chứng cho sự thay đổi về chất trong tư duy phát triển, từ cách tiếp cận "cho" sang tiếp cận "tạo điều kiện để người dân tự vươn lên".

Yếu tố then chốt giúp Phú Thọ tạo nên bước đột phá là tập trung giải quyết vấn đề nghèo đói từ gốc rễ, là năng lực sản xuất và khả năng tạo thu nhập bền vững cho hộ nghèo.

Đa dạng hóa sinh kế và phát triển nông nghiệp công nghệ cao

Phú Thọ đã chuyển đổi mạnh mẽ từ sản xuất truyền thống sang mô hình nông nghiệp hàng hóa có giá trị kinh tế cao, tập trung vào các sản phẩm chủ lực mang tính đặc trưng vùng miền.

Tỉnh tập trung phát triển các vùng chuyên canh cây ăn quả đặc sản như bưởi Đoan Hùng, chè Phú Thọ chất lượng cao. Các dự án hỗ trợ giống, phân bón và kỹ thuật canh tác tiên tiến được đưa trực tiếp đến các hộ nghèo.

Về kinh tế đồi rừng, Phú Thọ khuyến khích mô hình lâm nghiệp kết hợp trong đó người dân được hướng dẫn trồng các loại cây lâm nghiệp có chu kỳ khai thác hợp lý xen kẽ với chăn nuôi dưới tán rừng. Điều này vừa tăng thu nhập, vừa góp phần bảo vệ môi trường.

Ngoài ra, liên kết chuỗi giá trị là điểm nhấn quan trọng. Tỉnh hỗ trợ các hợp tác xã (HTX) và tổ hợp tác phát triển năng lực quản lý, ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm với các doanh nghiệp lớn như các công ty chế biến chè, nhà máy gỗ... Việc này giúp các hộ nghèo ổn định đầu ra, yên tâm sản xuất và giảm thiểu rủi ro thị trường.

Đào tạo nghề gắn với nhu cầu thị trường

Chương trình đào tạo nghề được Phú Thọ thiết kế lại để khắc phục tình trạng "học xong không có việc làm".

Các cơ sở đào tạo phối hợp chặt chẽ với các khu công nghiệp, cụm công nghiệp trên địa bàn và vùng lân cận để nắm bắt nhu cầu tuyển dụng. Người lao động nghèo, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số được đào tạo các nghề có nhu cầu cao như: lắp ráp điện tử, may công nghiệp, hàn xì và các ngành dịch vụ du lịch cộng đồng.

Sau đào tạo, cùng với việc cấp chứng chỉ, tỉnh còn hỗ trợ chi phí đi lại, sinh hoạt và giới thiệu việc làm trực tiếp cho người lao động, đảm bảo tỷ lệ có việc làm sau đào tạo đạt trên 80%.

Đầu tư đồng bộ về hạ tầng và an sinh xã hội

Để tạo môi trường thuận lợi cho người nghèo phát triển sản xuất và tiếp cận dịch vụ, Phú Thọ đã dành nguồn lực đáng kể đầu tư vào hạ tầng thiết yếu.

Hoàn thiện hạ tầng kết nối vùng: Ưu tiên xây dựng và nâng cấp hệ thống đường giao thông nông thôn, đặc biệt là các tuyến đường liên xã, đường nội đồng ở các xã nghèo. Điều này giúp giảm chi phí vận chuyển nông sản, tạo điều kiện cho thương lái và doanh nghiệp tiếp cận vùng nguyên liệu dễ dàng hơn; đảm bảo 100% hộ nghèo được sử dụng điện an toàn và tiếp cận các công trình thủy lợi phục vụ sản xuất, giảm thiểu phụ thuộc vào thời tiết.

Đảm bảo tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản: Phú Thọ kiên trì thực hiện chính sách hỗ trợ các tiêu chí nghèo đa chiều ngoài thu nhập giúp người dân thoát khỏi vòng luẩn quẩn của nghèo đói.

Về y tế, tỉnh duy trì việc hỗ trợ thẻ bảo hiểm y tế 100% cho người nghèo và cận nghèo; nâng cấp trạm y tế xã đạt chuẩn, đảm bảo người dân được khám chữa bệnh ban đầu chất lượng ngay tại cơ sở.

Về giáo dục, Phú Thọ thực hiện các chính sách hỗ trợ chi phí học tập, xây dựng các phòng học kiên cố ở vùng đặc biệt khó khăn, từ đó giúp giảm tỷ lệ học sinh bỏ học.

Về nhà ở và nước sạch: Tỉnh hoàn thành chương trình hỗ trợ xây mới, sửa chữa nhà ở cho hộ nghèo, đảm bảo tiêu chí "ba cứng" (nền cứng, mái cứng, tường cứng); đồng thời, đẩy mạnh cung cấp nước sinh hoạt hợp vệ sinh.

Cơ chế huy động và phối hợp nguồn lực

Thành công của Phú Thọ là nhờ cơ chế huy động và điều phối nguồn lực hiệu quả, không chỉ dựa vào ngân sách nhà nước. Giảm nghèo được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, được thể hiện qua mô hình "trách nhiệm người đứng đầu". Các cấp ủy, chính quyền từ tỉnh đến xã đều có sự phân công rõ ràng, giao chỉ tiêu và trách nhiệm cụ thể cho từng cá nhân, đơn vị với việc thường xuyên kiểm tra tiến độ thực hiện các dự án giảm nghèo, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc tại cơ sở.

Tỉnh đã phát huy tối đa tinh thần "tự lực, tự cường" trong cộng đồng và huy động nguồn lực xã hội hóa với quỹ "vì người nghèo", an sinh xã hội được sử dụng minh bạch và hiệu quả, tập trung vào hỗ trợ xây dựng nhà ở, khám chữa bệnh đột xuất và hỗ trợ vốn sản xuất.

Tỉnh còn khuyến khích các doanh nghiệp đóng trên địa bàn tham gia vào công tác giảm nghèo thông qua việc cung cấp vốn vay ưu đãi, tạo việc làm ổn định cho người nghèo và hỗ trợ kỹ thuật, bao tiêu sản phẩm.

Tính bền vững của công tác giảm nghèo và kiểm soát tái nghèo

Để đảm bảo thành quả không bị đảo ngược, Phú Thọ đã xây dựng một "vành đai bảo vệ" cho các hộ vừa thoát nghèo, bằng cách cho họ được tiếp tục hưởng một số chính sách ưu đãi trong thời gian nhất định như được mua bảo hiểm y tế với mức hỗ trợ cao, được tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi... để họ có thời gian tích lũy và ổn định sản xuất.

Ngoài ra còn có cơ chế thường xuyên rà soát, theo dõi tình trạng của các hộ thoát nghèo. Nếu có dấu hiệu khó khăn, cán bộ xã, thôn sẽ có các biện pháp hỗ trợ can thiệp kịp thời nhưhỗ trợ khôi phục sản xuất sau thiên tai hoặc hỗ trợ y tế...

Bài học kinh nghiệm từ Phú Thọ

Thành công của Phú Thọ trong việc vượt mục tiêu giảm nghèo 2025 là tổng hòa của nhiều yếu tố, từ chuyển đổi tư duy, chuyển từ cấp phát sang đầu tư có trọng tâm, tập trung vào việc tạo ra tài sản và năng lực sản xuất cho người nghèo đến lấy sinh kế làm trung tâm, đảm bảo người dân có việc làm, thu nhập ổn định là chìa khóa để thoát nghèo bền vững.

Phú Thọ đã biết tận dụng lợi thế địa phương để phát triển các mô hình kinh tế dựa trên sản phẩm đặc trưng và lợi thế về đồi rừng của tỉnh.

Ngoài ra, sự phối hợp nhịp nhàng giữa ngân sách nhà nước, tín dụng ưu đãi, nguồn lực xã hội hóa và đặc biệt là ý chí vươn lên của chính người dân cũng là một sức mạnh đóng góp cho sự thành công của Phú Thọ.

Chiến lược giảm nghèo của Phú Thọ không chỉ là câu chuyện về xóa đói giảm nghèo mà còn là mô hình phát triển toàn diện, bền vững, tạo tiền đề vững chắc cho việc xây dựng một tỉnh giàu đẹp, văn minh./.

NP