Bảo tồn, phát huy Lễ hội vía Bà Thiên Hậu và xây dựng sản phẩm du lịch văn hóa đặc thù tại Cà Mau

Tại Hội thảo, các chuyên gia, nhà nghiên cứu tập trung phân tích ý nghĩa lịch sử, giá trị văn hóa tín ngưỡng của lễ hội vía Bà Thiên Hậu. Đây là một trong những lễ hội dân gian đặc sắc của cộng đồng người Hoa tại Nam Bộ; đồng thời, khẳng định giá trị của lễ hội trong việc kết nối cộng đồng, gìn giữ bản sắc và quảng bá hình ảnh địa phương. Tín ngưỡng thờ Bà Thiên Hậu ở Cà Mau không chỉ là tín ngưỡng của người Hoa mà đã lan tỏa sang cả cộng đồng người Kinh và Khmer.

Lễ hội vía Bà Thiên Hậu Cà Mau được biết đến là một trong những nghi lễ lớn và đặc sắc nhất của cộng đồng người Hoa đang cư trú ở đây. Theo lời kể của người dân bản địa, lễ hội Vía Bà Thiên Hậu Cà Mau bắt nguồn từ tín ngưỡng thờ Bà Thiên Hậu. Tương truyền rằng, vào năm 16 tuổi, Bà Thiên Hậu vô tình nhặt được Thiên thư trong một cái giếng cạn và biết được mọi phép thần thông biến hóa, trở thành vị thần cứu nhân độ thế, giúp nhiều người dân tai qua nạn khỏi. Sau khi mất, linh hồn của Bà Thiên Hậu vẫn luôn hiển linh. Đặc biệt, sự linh thiêng của Bà đã cứu giúp rất nhiều tàu thuyền gặp nạn trên biển khơi.

Lễ hội vía Bà Thiên Hậu tượng trưng cho tín ngưỡng tâm linh đặc sắc của cộng đồng người Hoa và những ước mong về một cuộc sống bình an, ấm no, hạnh phúc. Không chỉ thế, lễ hội ở Cà Mau này còn thể hiện tình đoàn kết, tương thân tương ái sâu sắc của đồng bào Kinh - Hoa trong khối đại đoàn kết các gia đình dân tộc Việt Nam.

Nhiều tham luận tại Hội thảo cho rằng, việc bảo tồn lễ hội phải gắn với sự sáng tạo và phù hợp thực tiễn, tránh thương mại hóa nhưng vẫn khai thác được tiềm năng du lịch. Qua đó, đề xuất một số giải pháp như: Lấy cộng đồng người Hoa làm chủ thể trung tâm trong việc quản lý và truyền tải các giá trị văn hóa; tích hợp vào các tour du lịch Cà Mau để trở thành một “sản phẩm liên kết”, phát triển sản phẩm lưu niệm đặc trưng, tổ chức biểu diễn nghệ thuật truyền thống, ẩm thực truyền thống; thực hiện mô hình “không gian văn hóa Thiên Hậu cung” theo cấu trúc “vòng tròn tâm linh”; ứng dụng công nghệ số trong quảng bá… Từ đó, góp phần tạo nên sản phẩm du lịch đặc thù, hấp dẫn du khách trong và ngoài nước.

Một số đại biểu cũng cho rằng, việc nghiên cứu và xây dựng lễ hội vía Bà Thiên Hậu trở thành một sản phẩm du lịch đặc thù tại tỉnh Cà Mau được kỳ vọng sẽ mở ra nhiều cơ hội mới, tạo dấu ấn đặc sắc, đặc trưng riêng trong phát triển và đa dạng hóa các sản phẩm du lịch tỉnh, nhất là du lịch văn hóa tâm linh, tín ngưỡng./.

Diện Ninh