Giảm nghèo về thông tin: Khi công nghệ mở đường cho truyền thông đa chiều
Để giảm nghèo về thông tin một cách thực chất, cần một cuộc cách mạng trong phương thức truyền thông dựa trên nền tảng công nghệ. Từ việc "bình dân hóa" nội dung số đến ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong truyền thanh cơ sở, công nghệ sẽ biến thông tin thành sinh kế cho người nghèo.
Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, truyền thông giảm nghèo không thể mãi đi theo lối mòn của những buổi tuyên truyền miệng hay văn bản giấy tờ. Để đạt mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo đa chiều 1,0 - 1,5%/năm, công nghệ số cần được coi là đòn bẩy chiến lược để đưa thông tin về cơ sở.
"Bình dân hóa" nội dung bằng công nghệ đa phương tiện
Giải pháp quan trọng trước tiên là đổi mới tư duy sản xuất nội dung theo hướng lấy người dân làm trung tâm. Thay vì các văn bản khô cứng, cần xây dựng các "kho dữ liệu số" chuyên biệt về giảm nghèo. Các hướng dẫn kỹ thuật canh tác, mô hình thoát nghèo cần được chuyển thể thành video clip ngắn, podcast phát thanh bằng tiếng dân tộc.
Cách tiếp cận "edu-tainment" (giáo dục kết hợp giải trí) trên các nền tảng mạng xã hội như Zalo, TikTok, YouTube sẽ giúp kiến thức đi vào đời sống bà con một cách tự nhiên, dễ nhớ và dễ làm theo.
Hệ sinh thái số: Ứng dụng thông minh và truyền thanh AI
Về phương thức tiếp cận, cần tích hợp module giảm nghèo vào các ứng dụng công dân số. Người dân có thể tự tra cứu mức độ thiếu hụt của gia đình mình trên điện thoại, từ đó chủ động đăng ký các dịch vụ hỗ trợ như vay vốn, học nghề, khám chữa bệnh từ xa mà không cần qua nhiều thủ tục hành chính rườm rà.
Đặc biệt, cần đẩy mạnh chuyển đổi hệ thống loa phường cũ kỹ sang truyền thanh thông minh ứng dụng AI. Công nghệ chuyển văn bản thành giọng nói - kể cả giọng tiếng dân tộc thiểu số, sẽ giúp các bản tin đến được với bà con kịp thời nhất, tự động hóa quy trình biên tập và phát sóng, giải quyết bài toán thiếu nhân lực tại cơ sở.
Trao "cần câu" kỹ năng số
Cuối cùng, công nghệ chỉ phát huy tác dụng khi người dùng biết cách sử dụng. Do đó, song song với việc hỗ trợ thiết bị (smartphone, tivi) cho hộ nghèo, cần tổ chức các lớp tập huấn "xóa mù công nghệ". Trang bị kỹ năng tìm kiếm thông tin thị trường, kỹ năng bảo mật và sử dụng dịch vụ công trực tuyến chính là trao cho người nghèo chiếc "cần câu tri thức" để họ tự lực vươn lên.
Làm tốt công tác giảm nghèo về thông tin thông qua các giải pháp công nghệ đồng bộ không chỉ giúp người dân tiếp cận chính sách, mà quan trọng hơn, nó mở ra cơ hội đổi đời từ chính tri thức. Đây là yếu tố tiên quyết để đảm bảo giảm nghèo bền vững và thực chất trong giai đoạn mới./.