Quảng Ngãi: Bình dân học vụ số giúp người dân nâng cao chất lượng sống
Cổng Bình dân học vụ số tỉnh Quảng Ngãi tại địa chỉ binhdanhocvuso.quangngai.vn không chỉ dừng lại ở số lượng người hưởng ứng, tham gia khóa học, mà nằm ở việc người dân đã có thể áp dụng được công nghệ để làm cho cuộc sống của mình sung túc và thuận tiện hơn.
Lan toả mạnh mẽ
Cổng Bình dân học vụ số tỉnh Quảng Ngãi được xây dựng gắn liền với phong trào "Bình dân học vụ số", mang trong mình sứ mệnh hình thành một môi trường học tập số cởi mở, hướng tới mục tiêu nâng cao kỹ năng số cho toàn cộng đồng. Đối tượng thụ hưởng của Cổng rất rộng, từ cán bộ, công chức, viên chức đến học sinh, sinh viên và mọi tầng lớp nhân dân, nhằm khuyến khích tinh thần tự học, học tập suốt đời, qua đó nâng cao năng lực số tổng thể cho tỉnh Quảng Ngãi.
Trung tâm Chuyển đổi số và Đổi mới sáng tạo trực thuộc Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tỉnh Quảng Ngãi là đơn vị được giao xây dựng Cổng Bình dân học vụ số của tỉnh. Cổng mới đi vào vận hành nhưng đã đạt được những kết quả khả quan.
Trao đổi với PV Tạp chí KH&CN Việt Nam, ông Trần Duy Linh, Giám đốc Trung tâm cho biết, dù mới chính thức ra mắt vào ngày 10/10/2025 vừa qua nhằm hưởng ứng Ngày Chuyển đổi số (CĐS) Quốc gia 2025 và Ngày hội toàn dân học tập số, nhưng những con số thống kê đã cho thấy sức lan tỏa mạnh mẽ của nền tảng này.
Tính đến ngày 28/11/2025, Cổng đã ghi nhận những kết quả rất ấn tượng. Đã có trên 1,1 triệu lượt truy cập vào hệ thống; thu hút hơn 202 nghìn người đăng ký tham gia học tập. Đặc biệt, điều phấn khởi nhất là mức độ hưởng ứng rất cao từ phía người dân. Trong tổng số người học, có hơn 153.000 là người dân đăng ký tham gia, chiếm tỷ lệ hơn 75%. Con số này minh chứng rằng, nhu cầu tiếp cận kiến thức số của bà con là rất lớn và thực tế.
Bên cạnh đó, hạ tầng kỹ thuật cũng được đảm bảo để phục vụ nhu cầu học tập cao điểm, với kỷ lục hơn 4.000 lượt truy cập/ngày và gần 2.000 người học cùng lúc.
Điều quan trọng nhất, ông Trần Duy Linh nhấn mạnh là tính hiệu quả thực tế. “Đến nay, đã có gần 143.000 người hoàn thành bài thi kết thúc khóa học và đủ điều kiện được cấp giấy chứng nhận. Những con số này minh chứng rằng, người dân Quảng Ngãi đang rất quan tâm và sẵn sàng tham gia vào công cuộc CĐS quốc gia”.
Cổng được xây dựng sáng tạo với 5 điểm nhấn, 4 tiêu chí
Để đạt được sự hiện đại, dễ tiếp cận và thu hút người học như hiện nay, ông Trần Duy Linh cho biết, Trung tâm đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp sáng tạo, lấy người học làm trung tâm.
Thứ nhất, về nền tảng công nghệ, Trung tâm tư duy theo hướng “tất cả trong một”. Cổng không chỉ là một trang web đơn thuần mà được tích hợp trọn vẹn hệ thống quản lý học liệu (LMS), quản lý tài khoản, hệ thống thống kê truy cập và cả kênh phản hồi người dùng. Mọi thao tác đều nằm trên một nền tảng thống nhất, đảm bảo tính ổn định và liền mạch.
Thứ hai, về nội dung học liệu, đây là khâu ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số. Đội ngũ của Trung tâm đã sử dụng AI để hỗ trợ biên soạn và sản xuất nội dung sinh động, ngắn gọn, dễ hiểu. Trong năm 2025, Trung tâm đã triển khai 5 chuyên đề với 15 bài giảng được chọn lọc kỹ lưỡng, được xây dựng với tiêu chí “4 dễ: dễ biết, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ làm”.
Điểm đặc biệt là các bài giảng này được xây dựng sát sườn với tình hình thực tế của tỉnh Quảng Ngãi, giúp người học thấy gần gũi và áp dụng được ngay.
Thứ ba, về khả năng tiếp cận, Trung tâm tối ưu hóa để xóa bỏ mọi rào cản kỹ thuật. Người dân có thể học trực tiếp trên trình duyệt của điện thoại thông minh mà không cần phải tải hay cài đặt ứng dụng phức tạp. Đặc biệt, thấu hiểu việc một số bà con còn hạn chế về khả năng đọc viết hoặc người lớn tuổi mắt kém, Trung tâm đã tích hợp công nghệ AI chuyển văn bản thành giọng nói (Text-to-Speech). Người học có thể nghe bài giảng thay vì phải đọc, đây là tính năng mang tính nhân văn rất cao của Cổng.
Thứ tư, về cơ chế đánh giá và khích lệ, hệ thống tích hợp thi trắc nghiệm trực tuyến. Học viên khi hoàn thành đủ 5 chuyên đề và vượt qua bài thi tổng hợp sẽ được hệ thống cấp Giấy chứng nhận điện tử ngay lập tức. Điều này tạo động lực rất lớn để người học hoàn thành khóa học.
Cuối cùng, về công tác quản lý, Trung tâm đưa tính công khai, minh bạch lên hàng đầu. Số liệu thống kê tình hình học tập của các cơ quan, đơn vị được hiển thị công khai trên Cổng. Điều này giúp lãnh đạo các đơn vị theo dõi được tiến độ thực tế, từ đó kịp thời có biện pháp đôn đốc, nhắc nhở cán bộ, nhân viên của mình tham gia học tập nghiêm túc.
Phong trào bình dân học vụ số đi vào đời sống
Để phong trào “Bình dân học vụ số” thực sự đi vào đời sống chứ không chỉ là hình thức, ông Trần Duy Linh chia sẻ, Trung tâm đã phối hợp tham mưu và Sở KH&CN tỉnh Quảng Ngãi chỉ đạo, triển khai một cách quyết liệt, bài bản với phương châm “Rõ người, rõ việc, rõ kết quả”.
Về công tác phát động và mục tiêu, Trung tâm đã tham mưu cho Sở KH&CN ban hành công văn phát động học tập sâu rộng, đặt ra các chỉ tiêu định lượng cụ thể để tạo động lực phấn đấu.
Cụ thể, đối với khối cơ quan nhà nước, mục tiêu là đến ngày 20/11/2025, phải đạt 100% cán bộ, công chức, viên chức được cấp chứng nhận hoàn thành khóa học. Đây là lực lượng nòng cốt, phải đi tiên phong.
Đối với người dân, phấn đấu đến hết năm 2025, có ít nhất 80% người dân trong độ tuổi trưởng thành tham gia khóa học và hoàn thành bài kiểm tra để được cấp Giấy chứng nhận.
Để hiện thực hóa các con số này, Trung tâm duy trì việc tổ chức thống kê và báo cáo tình hình tham gia học/thi về Sở hàng tuần. Đặc biệt, giải pháp hiệu quả nhất mà Trung tâm đang áp dụng là công khai Bảng xếp hạng thi đua. Việc công khai cụ thể số lượng người đi học của từng đơn vị, địa phương đã tạo ra một khí thế thi đua rất sôi nổi. Lãnh đạo các địa phương nhìn vào bảng xếp hạng này để đôn đốc, chỉ đạo sát sao hơn.
Đối với vấn đề người dân chưa có thiết bị điện tử thông minh, Trung tâm có hai hướng tiếp cận:
Một là, người dân có thể đến nhà văn hóa thôn/tổ dân phố hoặc các điểm bưu điện văn hóa xã để sử dụng máy tính, thiết bị chung đã được kết nối Internet để học tập.
Hai là, con cháu trong gia đình được khuyến khích dùng thiết bị của mình để hướng dẫn ông bà, cha mẹ học (đặc biệt là tính năng nghe bài giảng qua AI). Một chiếc điện thoại thông minh có thể phục vụ cho cả gia đình cùng học.
Về vai trò của Tổ công nghệ số cộng đồng (CNSCĐ), ông Trần Duy Linh khẳng định đây chính là “cánh tay nối dài” và là nhân tố quyết định thành công của Cổng Bình dân học vụ số. “Các thành viên Tổ CNSCĐ đã thực hiện đúng tinh thần “đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng”. Họ không chỉ tuyên truyền mà còn trực tiếp “cầm tay chỉ việc”, từ cách truy cập vào Cổng, đăng ký tài khoản cho đến cách bấm nghe bài giảng và hỗ trợ người dân làm bài thi trắc nghiệm. Cách làm này đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau trong phong trào phổ cập kiến thức số của tỉnh nhà”.
Mở cánh cửa thoát nghèo, làm giàu bền vững cho người dân
Theo Giám đốc Trần Duy Linh, việc phổ cập kỹ năng số không phải là phong trào bề nổi, mà thông qua đó để mở ra cánh cửa thoát nghèo và làm giàu bền vững cho người dân Quảng Ngãi.
Trước đây, bà con nông dân chỉ biết sản xuất và bán qua thương lái. Nhưng khi được tiếp cận kiến thức về CĐS và thực hành những kỹ năng số cơ bản qua Cổng Bình dân học vụ số, người dân có thể chủ động tìm kiếm thông tin thị trường, giá cả nông sản, học hỏi các mô hình sản xuất mới trên Internet.
Quan trọng hơn, Giám đốc Trần Duy Linh chia sẻ, người dân đã có thể tự mình giới thiệu, quảng bá các sản phẩm đặc sản, sản phẩm OCOP của địa phương lên mạng xã hội hoặc các sàn thương mại điện tử. “Việc mở rộng đầu ra nhờ công nghệ chính là đòn bẩy quan trọng giúp tăng thu nhập và giảm nghèo bền vững”.
Bên cạnh đó, khi người dân thành thạo kỹ năng số, ông Trần Duy Linh cho biết, người dân sẽ tích cực sử dụng dịch vụ công trực tuyến, thanh toán tiền điện, nước không dùng tiền mặt. Việc này không chỉ giúp người dân tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại mà còn giúp chính quyền cơ sở hoạt động hiệu quả, minh bạch hơn. Đồng thời, Cổng Bình dân học vụ số đã hiện thực hóa chủ trương “xã hội học tập”, giúp thu hẹp khoảng cách về tiếp cận tri thức giữa thành thị và nông thôn, miền núi.
“Người dân được trang bị kỹ năng để tự tra cứu, tiếp cận nhanh chóng các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước qua các kênh chính thống; cũng như tiếp cận kho tàng tri thức nhân loại để nâng cao chất lượng cuộc sống hàng ngày. Có thể thấy, thành công của Cổng Bình dân học vụ số tỉnh Quảng Ngãi không chỉ dừng lại ở số lượng người hưởng ứng, tham gia khóa học, mà nằm ở việc người dân đã có thể áp dụng được công nghệ để làm cho cuộc sống của mình sung túc và thuận tiện hơn”, ông Trần Duy Linh nhấn mạnh./.