Chương trình mục tiêu quốc gia mới: Tập trung nguồn lực cho nông thôn mới và giảm nghèo bền vững
Sáng 5/12, trong phiên thảo luận tại hội trường Kỳ họp thứ mười, Quốc hội khóa XV, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh, các đại biểu tập trung cho ý kiến về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia thống nhất về xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi đến năm 2035.
Phát biểu tại phiên thảo luận, đại biểu Mai Văn Hải (Thanh Hóa) bày tỏ sự đồng tình với việc hợp nhất 3 chương trình mục tiêu quốc gia trước đây thành một chương trình duy nhất, nhằm khắc phục tình trạng trùng lặp đối tượng thụ hưởng, địa bàn đầu tư và những vướng mắc trong cơ chế quản lý, đặc biệt là chồng chéo trách nhiệm giữa các bộ, ngành và địa phương.
Đại biểu cho rằng các mục tiêu tổng quát và chỉ tiêu cụ thể của chương trình cho thấy quyết tâm của Đảng, Chính phủ và Quốc hội trong nỗ lực xây dựng nông thôn mới hiện đại, giảm nghèo bền vững và thu hẹp khoảng cách vùng miền. “Mục tiêu lớn nhất là nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân”, ông nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, đại biểu Mai Văn Hải đề nghị Chính phủ cần làm rõ cơ sở xác định các mục tiêu về tỷ lệ hộ nghèo đa chiều, xã nông thôn mới và nông thôn mới hiện đại giai đoạn 2026-2030 và tầm nhìn đến 2035; đồng thời rà soát bố trí các nhóm nội dung trong hợp phần chương trình để tránh chồng chéo, bảo đảm kế thừa và có trọng tâm, trọng điểm.
Về cơ chế điều hành, đại biểu đề nghị nghị quyết cần quy định rõ nguyên tắc phối hợp giữa các bộ, ngành và địa phương; các nội dung quản lý chi tiết nên giao Chính phủ quy định để tăng tính linh hoạt và hiệu quả.
Phát biểu cùng chủ đề, đại biểu Hoàng Quốc Khánh (Lai Châu) nhận định việc hợp nhất 3 chương trình sẽ giúp tập trung nguồn lực, phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, đồng thời thúc đẩy xây dựng nông thôn mới theo hướng hiện đại, bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu.
Đối với vùng miền núi, nơi thường xuyên chịu tác động của thiên tai, ông Khánh nhấn mạnh chương trình là “nguồn lực dẫn dắt”, giúp phát triển hạ tầng thiết yếu, giảm nghèo và thu hẹp khoảng cách với các vùng thuận lợi hơn, đồng thời góp phần bảo đảm quốc phòng - an ninh.
Đại biểu đề xuất tiêu chí phân bổ vốn cần dựa trên mức độ khó khăn của địa phương, tỷ lệ hộ nghèo và tiến độ thực hiện chương trình; đây là các yếu tố khách quan để bảo đảm công bằng và thúc đẩy địa phương vươn lên.
Trước tình trạng nhiều vùng miền núi bị lũ quét, sạt lở gây thiệt hại nặng thời gian qua, đại biểu Hoàng Quốc Khánh kiến nghị ưu tiên nguồn lực cho di dời khẩn cấp các thôn, bản có nguy cơ cao, xây dựng khu tái định cư an toàn, đầu tư hạ tầng thiết yếu và sinh kế bền vững cho người dân. Ông cũng đề nghị chương trình cần xác định rõ mục tiêu về tỷ lệ thôn, bản nguy cơ sạt lở được quy hoạch, sắp xếp ổn định dân cư, làm căn cứ phân bổ nguồn lực tập trung và hiệu quả./.