Chuyển đổi số

Thúc đẩy chuyển đổi số, hướng tới phát triển thủy sản bền vững

Ngọc Diệp, Đoàn Yến • 29/11/2025 15:16

Ngày 26/11/2025, Cục Thủy sản và Kiểm ngư (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp với Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP) và Đại sứ quán Canada tại Việt Nam tổ chức hội nghị về bảo vệ môi trường trong các hoạt động thủy sản năm 2025, với trọng tâm giảm thiểu ô nhiễm, đổi mới công nghệ, chuyển đổi số và phát triển thủy sản bền vững gắn với thích ứng biến đổi khí hậu.

Hội nghị nhằm sơ kết 3 năm (giai đoạn 2022 - 2025) triển khai Kế hoạch của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) thực hiện Quyết định số 911/QĐ-TTg ngày 29/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án bảo vệ môi trường trong hoạt động thủy sản giai đoạn 2021 - 2030, đồng thời thảo luận định hướng và giải pháp cho giai đoạn 2026 - 2030. Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ Dự án “Cộng đồng ven biển thông minh thích ứng với Biến đổi khí hậu” (VN-CSCC) do Chính phủ Canada tài trợ thông qua UNDP.

Hướng tới phát triển thủy sản bền vững

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết, sau 3 năm triển khai Đề án 911 về bảo vệ môi trường trong hoạt động thủy sản giai đoạn 2021 - 2030, Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả quan trọng trong kiểm soát ô nhiễm, đổi mới công nghệ, chuyển đổi số và áp dụng các mô hình sản xuất thân thiện môi trường. Những nỗ lực này tạo ra chuỗi sản phẩm thủy sản chất lượng cao, giá trị tốt, chi phí hợp lý, đồng thời hạn chế tối đa tác động tiêu cực lên hệ sinh thái tự nhiên.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, các đại biểu tham dự hội nghị cũng đề cập tới những tồn tại, các khó khăn trong công tác bảo vệ môi trường. Đó là hạ tầng phục vụ bảo vệ môi trường vẫn còn hạn chế, hoạt động sản xuất manh mún, các công nghệ sạch chưa được áp dụng rộng rãi. Đặc biệt là gánh nặng chất thải, bao gồm chất thải nhựa, tiếp tục gia tăng.

Giải quyết những thách thức này đòi hỏi nguồn đầu tư bền vững, các hệ thống giám sát hiện đại và tăng cường phối hợp liên ngành. Điều đó đòi hỏi cộng đồng được trao quyền và khu vực tư nhân nhìn nhận tính bền vững không phải là chi phí, mà là cơ hội. Từ đó, Hội nghị đã đưa ra nhiều đề xuất, giải pháp, cũng như định hướng để triển khai hiệu quả Đề án 911 trong giai đoạn 2026-2030 trên phạm vi toàn quốc.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến nhấn mạnh, phát triển thủy sản bền vững, có trách nhiệm, thân thiện với môi trường là xu hướng tất yếu của quá trình đưa ngành thủy sản Việt Nam hội nhập với quốc tế; phù hợp với các cam kết của Việt Nam trong việc giải quyết những thách thức nghiêm trọng của toàn cầu về biến đổi khí hậu, môi trường, sự suy giảm của các hệ sinh thái tự nhiên, hướng đến mục tiêu phát triển "xanh".

Việc tăng cường kiểm soát chất thải, đổi mới công nghệ, chuyển đổi số cùng với huy động sự tham gia của toàn xã hội sẽ tạo nền tảng quan trọng để tạo ra các sản phẩm thủy sản Việt Nam chất lượng, giá trị cao với chi phí hợp lý, mang lại hiệu quả kinh tế nhưng đồng thời không gây tổn hại đến môi trường và hệ sinh thái tự nhiên.

Nhiều mô hình sáng tạo trong bảo vệ môi trường thủy sản

Phát biểu tại Hội nghị, Đại sứ Canada Jim Nickel chia sẻ: “Chăm sóc đại dương cũng chính là chăm sóc tương lai của chúng ta”.

"Một đại dương khỏe mạnh là nền tảng cho sinh kế vững mạnh và một nền kinh tế biển xanh bền vững, đảm bảo cho các thế hệ tương lai được thừa hưởng hệ sinh thái biển phong phú và các cộng đồng ven biển thịnh vượng", ông Jim Nickel nói thêm.

Bà Ramla Khalidi, Đại diện thường trú của UNDP tại Việt Nam, cũng nhấn mạnh: “Đầu tư vào kinh tế đại dương bền vững không chỉ là điều đúng đắn, mà còn là chiến lược kinh tế thông minh. UNDP cam kết hỗ trợ Việt Nam trong bảo vệ hệ sinh thái biển, tăng cường quản trị và bảo đảm sinh kế bền vững cho những cộng đồng phụ thuộc nhiều vào lĩnh vực này.

Bà Ramla Khalidi, Đại diện thường trú của UNDP tại Việt Nam, phát biểu tại Hội nghị.

Hội nghị là một hoạt động quan trọng trong khuôn khổ Dự án “Cộng đồng ven biển thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu” (VN-CSCC) do chính phủ Canada tài trợ thông qua UNDP từ năm 2024 - 2030. Theo bà Ramla Khalidi, thông qua Dự án này, UNDP đang cùng các đối tác tăng cường giám sát số hóa, giảm rác thải nhựa đại dương thông qua mô hình kinh tế tuần hoàn, nhân rộng các giải pháp dựa vào thiên nhiên và củng cố mô hình quản trị cộng đồng hỗ trợ ngành thủy sản.

Trong dự án VN-CSCC, nhiều mô hình đang và sẽ được thực hiện nhằm: Cải thiện hơn 10.000 ha diện tích về đa dạng sinh học thông qua trồng phục hồi rừng ngập mặn, phục hồi rạn san hô; cải thiện sinh kế và áp dụng các giải pháp thuận thiên thích ứng với biến đổi khí hậu; hấp thụ hơn 400.000 tấn CO2 sau 20 năm; thúc đẩy kinh tế biển xanh, tuần hoàn và bền vững

Dự án hướng tới cải thiện khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu của các cộng đồng ven biển dễ bị tổn thương thông qua tăng cường năng lực lập kế hoạch thông tin khí hậu, hỗ trợ các giải pháp thích ứng dựa vào thiên nhiên, phục hồi và bảo tồn rừng ngập mặn, làm giàu đa dạng sinh học biển và ven biển, đồng thời giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa trong hoạt động thủy sản và thúc đẩy quản trị môi trường dựa vào cộng đồng.

Những kết quả này góp phần trực tiếp vào mục tiêu của Đề án 911, Quyết định 687 và hỗ trợ Việt Nam tiến gần hơn tới những cam kết quốc tế về bảo vệ đa dạng sinh học, các hệ sinh thái tự nhiên, phát triển thủy sản bền vững, hỗ trợ cộng đồng ven biển cải thiện sinh kế, cũng như thích ứng với biến đổi khí hậu./.

Ngọc Diệp, Đoàn Yến