Chuyển đổi số trong mỹ thuật ứng dụng, kiến trúc và nghiên cứu văn hóa liên ngành
Ngày 28/11/2025, tại Hà Nội, Trường Đại học Mở Hà Nội đã tổ chức Hội thảo quốc gia “Chuyển đổi số trong mỹ thuật ứng dụng, kiến trúc và nghiên cứu văn hóa liên ngành”.
Cơ hội và thách thức của chuyển đổi số trong các lĩnh vực sáng tạo
Trong những năm gần đây, chuyển đổi số đã trở thành xu thế mang tính toàn cầu, tác động sâu rộng đến mọi ngành, lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội.
Ở Việt Nam, việc triển khai Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 theo Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 3/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ đã đặt ra mục tiêu xây dựng nền kinh tế số, xã hội số và công dân số, đồng thời khẳng định vai trò của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong tiến trình phát triển đất nước.
Đối với lĩnh vực mỹ thuật ứng dụng, kiến trúc và nghiên cứu văn hóa, chuyển đổi số không chỉ tạo ra các công cụ và phương thức sáng tạo mới mà còn mở ra cách tiếp cận liên ngành, thúc đẩy quá trình số hóa tri thức, bảo tồn di sản, phát triển thiết kế sáng tạo, nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu.
Các công nghệ như mô phỏng số, thiết kế tham số, mô hình hóa 3D, thực tế ảo - thực tế tăng cường, hay các nền tảng dữ liệu văn hóa đã và đang trở thành những thành tố quan trọng định hình diện mạo mới của các ngành này.
Kết nối chuyên gia, thúc đẩy ứng dụng công nghệ trong mỹ thuật, kiến trúc và văn hóa
Trường Đại học Mở Hà Nội với sứ mệnh mở rộng cơ hội học tập cho cộng đồng, luôn tiên phong trong đổi mới mô hình đào tạo, ứng dụng công nghệ và mở rộng hợp tác học thuật. Nhà trường là một trong những cơ sở giáo dục đại học đi đầu trong triển khai hệ thống quản trị số, học liệu số, lớp học trực tuyến, cũng như trong nghiên cứu và ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực văn hóa - nghệ thuật.
Các đơn vị chuyên môn của Nhà trường đã luôn chủ động phát triển các hướng nghiên cứu liên ngành; thúc đẩy sự tích hợp giữa công nghệ với mỹ thuật ứng dụng, kiến trúc và văn hóa; đồng thời xây dựng môi trường nghiên cứu mở, sáng tạo và phù hợp với yêu cầu của thời đại số.
Tại Hội thảo, các đại biểu đã được nghe các chuyên gia chia sẻ về: Cơ hội và thách thức nhằm nâng cao chất lượng đào tạo các ngành thuộc lĩnh vực mỹ thuật ứng dụng ở Việt Nam trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay; Số hóa tri thức và thực hành thiết kế bền vững: Mô hình đào tạo liên ngành trong bối cảnh Việt Nam; Ứng dụng công nghệ và trí tuệ nhân tạo trong minh hoạ thiết kế nhân vật...
Theo PGS.TS. Đặng Mai Anh - Trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp, cơ hội trong đào tạo các ngành thuộc lĩnh vực mỹ thuật ứng dụng là sự phát triển của công nghệ số là chính sách của Đảng và Nhà nước định hướng công nghệ số mọi lĩnh vực; môi trường tốt để người học phát triển nghề nghiệp; tốc độ thông tin “siêu phàm” của công nghệ số là nguồn tài nguyên tư liệu “khổng lồ”.
Tuy nhiên, thách thách cũng không ít đó là chương trình đào tạo chưa cập nhật kịp sự phát triển của công nghệ số; người học sử dụng các thành tựu công nghệ số “tự phát”; giảng viên không theo kịp công nghệ mới; cơ sở vật chất các cơ sở đào tạo đi chậm hơn sự phát triển của công nghệ…
Chuyển đổi số định hình mô hình đào tạo và sáng tạo mới trong nghệ thuật ứng dụng
Chia sẻ tại Hội thảo với tham luận “Số hóa bài giảng ngành thiết kế nội thất tại Trường Đại học Mở Hà Nội”, TS. Bùi Văn Long - Khoa Tạo dáng Công nghiệp, Trường Đại học Mở Hà Nội nhấn mạnh, Cách mạng công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số giáo dục là xu thế tất yếu.
Ngành thiết kế nội thất cần tư duy thẩm mỹ, kỹ năng công nghệ và thực hành nên phương pháp truyền thống khó truyền tải hết tính trực quan không gian, do vậy để tối ưu hóa dạy học và phát triển tư duy sáng tạo trên nền tảng số. Số hóa là giải pháp tất yếu và hiệu quả trong đào tạo thiết kế nội thất. Nhà nước cần đầu tư cơ sở vật chất trang thiết bị, nâng cao năng lực giảng viên, xây dựng kho dữ liệu học liệu mở, đào tạo không biên giới...
Trên cơ sở các tham luận, các đại biểu và chuyên gia đã cùng nhau trao đổi, thảo luận những giải pháp thúc đẩy các tiếp cận liên ngành, tăng cường kết nối giữa khoa học công nghệ và khoa học xã hội - nhân văn liên quan đến chuyển đổi số trong mỹ thuật ứng dụng, kiến trúc và nghiên cứu văn hóa; đề xuất các mô hình, công cụ và giải pháp ứng dụng công nghệ số trong sáng tạo, giảng dạy, bảo tồn và truyền thông văn hóa…./.