Bối cảnh chuyển đổi số đặt ra đòi hỏi mới đối với truyền thông chính sách
Truyền thông hiện đại phải lấy công nghệ làm nền tảng, dữ liệu làm cơ sở và con người làm trung tâm; kết hợp hài hòa giữa truyền thống và số hóa, giữa lý luận và thực tiễn. Cùng với đó, cần xây dựng thông điệp nhân văn, hấp dẫn, phản ánh đúng bản sắc dân tộc và tinh thần Việt Nam trong kỷ nguyên mới.
Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình phát triển mạnh mẽ, truyền thông chính sách giữ vai trò cầu nối quan trọng giữa chủ trương của Đảng và kỳ vọng của nhân dân, góp phần củng cố niềm tin và khơi dậy khát vọng phát triển quốc gia.
Tuy nhiên, sự bùng nổ của công nghệ số vừa mang lại cơ hội mở rộng phạm vi lan tỏa thông tin, vừa đặt ra những yêu cầu mới về tốc độ cung cấp tin tức, tính xác thực và khả năng định hướng dư luận. Truyền thông chính sách vì thế cần chuyển từ cách thức truyền tải một chiều sang mô hình tương tác đa chiều, thúc đẩy đối thoại, minh bạch và tăng cường sự tham gia của người dân.
Do đó, việc đổi mới truyền thông chính sách trở thành nhu cầu tất yếu và cũng là nhiệm vụ cấp bách để nâng cao chất lượng phổ biến các chủ trương, đường lối và chính sách của Đảng và Nhà nước trong bối cảnh số hóa sâu rộng.
Truyền thông hiện đại phải lấy công nghệ làm nền tảng, dữ liệu làm cơ sở và con người làm trung tâm
Về vấn đề này, tại Hội thảo khoa học: Truyền thông chính sách trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước, do Học viện Báo chí và Tuyên truyền tổ chức mới đây, PGS.TS. Vũ Trọng Lâm, Giám đốc - Tổng Biên tập, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật cho biết: Trong bối cảnh phát triển mới, hoạt động truyền thông chính sách đang có sự chuyển biến rõ rệt nhờ việc đẩy mạnh ứng dụng các công nghệ số và mở rộng không gian truyền thông trên nền tảng số. Những thay đổi này giúp thông tin chính sách được chuyển tải minh bạch, hiệu quả hơn, đồng thời tăng khả năng kết nối và tương tác với người dân.
Song song với việc đổi mới công cụ và quy trình sản xuất nội dung, các hình thức thể hiện và truyền đạt thông tin về đường lối, chính sách cũng được thiết kế theo hướng sinh động, trực quan và thân thiện hơn với công chúng.
PGS.TS. Vũ Trọng Lâm nhận định rằng, sự phát triển của kỷ nguyên số cùng các phương thức truyền thông hiện đại đã mở ra một không gian thông tin rộng lớn chưa từng có cho hoạt động truyền thông chính sách. Không gian số này tạo lập môi trường để thông tin lan tỏa sâu rộng, nơi hàng chục triệu người dùng trong nước và hàng tỷ người sử dụng mạng toàn cầu có thể tiếp nhận, chia sẻ và thảo luận về các vấn đề chính sách.
Trước tốc độ phát triển nhanh của công nghệ số và yêu cầu ngày càng cao đối với nhiệm vụ chính trị, truyền thông chính sách cần hướng tới việc kiến tạo một hệ sinh thái thông tin tích cực, an toàn và bền vững, bảo đảm phục vụ lợi ích quốc gia và nhu cầu của người dân.
Nếu trước đây truyền thông chính sách chủ yếu dựa vào bài viết đưa tin và phân tích chuyên sâu, thì hiện nay cách thức truyền tải đã mở rộng với nhiều định dạng mới nhằm nâng cao khả năng tiếp nhận của công chúng. Các sản phẩm như video ngắn, đồ họa thông tin, nội dung tương tác… ngày càng đóng vai trò quan trọng, giúp chuyển tải đường lối và chính sách theo cách trực quan, dễ hiểu và hấp dẫn hơn.
Cùng với đó, các nền tảng thảo luận trực tuyến, khảo sát ý kiến và các hình thức tương tác số tạo điều kiện để người dân tham gia sâu hơn vào quá trình hoạch định và điều chỉnh chính sách. Điều này góp phần thu hẹp khoảng cách giữa cơ quan quản lý, lực lượng truyền thông và xã hội, đồng thời thúc đẩy sự đồng thuận và gắn kết trong quá trình thực thi chính sách.
Truyền thông hiện đại phải lấy công nghệ làm nền tảng, dữ liệu làm cơ sở và con người làm trung tâm; kết hợp hài hòa giữa truyền thống và số hóa, giữa lý luận và thực tiễn. Cùng với đó, cần xây dựng thông điệp nhân văn, hấp dẫn, phản ánh đúng bản sắc dân tộc và tinh thần Việt Nam trong kỷ nguyên mới, PGS.TS. Vũ Trọng Lâm nhấn mạnh.
Truyền thông chính sách hiệu quả phải bảo đảm tính trung thực, minh bạch, kịp thời và hướng đến tương tác hai chiều
PGS.TS. Vũ Văn Phúc, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản nêu rõ: Truyền thông chính sách là cầu nối quan trọng giữa Đảng với nhân dân, góp phần củng cố niềm tin xã hội, phát huy sức mạnh đại đoàn kết và tăng cường sự đồng thuận trong toàn dân tộc.
Truyền thông chính sách giúp người dân hiểu, tin và tham gia vào quá trình hoạch định, thực thi chính sách, qua đó phát huy quyền làm chủ, tăng tính minh bạch và trách nhiệm giải trình của Nhà nước.
Trong bối cảnh bùng nổ thông tin và Cách mạng công nghiệp 4.0, công tác truyền thông càng cần đổi mới mạnh mẽ về nội dung, phương thức và công nghệ, bảo đảm định hướng tư tưởng, lan tỏa thông tin tích cực, phản bác quan điểm sai trái, thù địch.
Truyền thông chính sách trong giai đoạn hiện nay không chỉ là phương tiện thông tin mà còn là cầu nối chiến lược giữa Đảng với nhân dân, góp phần củng cố niềm tin xã hội, lan tỏa tinh thần đoàn kết và khơi dậy khát vọng phát triển đất nước.
Một nền truyền thông chính sách hiệu quả phải bảo đảm tính trung thực, minh bạch, kịp thời và hướng đến tương tác hai chiều, để nhân dân không chỉ hiểu mà còn đồng hành, tham gia vào quá trình hoạch định và thực thi chính sách.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cách mạng công nghiệp 4.0, đổi mới truyền thông chính sách chính là chìa khóa để phát huy sức mạnh đại đoàn kết, tăng cường đồng thuận xã hội, xây dựng niềm tin vững chắc và tạo động lực to lớn cho sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam hùng cường, hạnh phúc.
Cần xây dựng chiến lược quốc gia về chuyển đổi mô hình hoạt động truyền thông chính sách thời đại số
Từ những yêu cầu thực tế nêu trên, PGS.TS. Vũ Trọng Lâm cho rằng, trong giai đoạn phát triển mới của đất nước, việc đổi mới và nâng cao hiệu quả truyền thông chính sách đòi hỏi phải hình thành một chiến lược tầm quốc gia về chuyển đổi mô hình hoạt động truyền thông trong môi trường số.
Theo đó, mô hình truyền thông chính sách hiện đại cần được thiết kế trên cơ sở tận dụng các thành tựu khoa học - công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và khai thác triệt để công nghệ số cùng các nền tảng dữ liệu. Đây sẽ là nền tảng cốt lõi giúp nâng cao chất lượng công tác thông tin - tuyên truyền, đồng thời tăng cường khả năng định hướng dư luận trong nước và quốc tế.
Bên cạnh việc xây dựng chiến lược tổng thể, cần đẩy mạnh phát triển công nghệ số và ứng dụng đa phương tiện trong truyền thông chính sách. Điều này bao gồm việc mở rộng nghiên cứu, quy hoạch dài hạn, thúc đẩy tích hợp các loại hình truyền thông dựa trên công nghệ số, cũng như tiến hành chuyển đổi toàn diện từ phương thức truyền thông truyền thống sang hệ thống truyền thông số hóa ở mức độ cao hơn.
Song song với đó, cần phát triển các thông điệp truyền thông có sức hấp dẫn và hiệu quả, được thể hiện dưới nhiều định dạng và nền tảng khác nhau, nhằm tăng cường mức độ lan tỏa và góp phần củng cố hình ảnh, uy tín cũng như vị thế của Việt Nam trong giai đoạn phát triển mới.
Bên cạnh việc đổi mới nội dung, việc hoàn thiện khung thể chế, cơ chế chính sách và hệ thống pháp luật về truyền thông chính sách là yêu cầu then chốt để hình thành một hệ sinh thái truyền thông chuẩn hóa, vận hành phù hợp với đặc trưng của thời đại số. Đồng thời, cần xây dựng và khai thác hiệu quả các nền tảng truyền thông quốc tế để mở rộng phạm vi tiếp cận thông tin của Việt Nam ra thế giới.
Một nhiệm vụ quan trọng khác là phát triển đội ngũ nhân lực truyền thông chính sách có trình độ chuyên môn vững vàng, tư duy số hóa và khả năng thích ứng cao với môi trường truyền thông hiện đại, qua đó nâng cao chất lượng và hiệu quả của hoạt động truyền thông trong bối cảnh số hóa toàn diện./.