Indonesia tăng tốc chuyển đổi số trong quản trị địa phương

Tại Lễ hội Kinh tế và Tài chính số Indonesia (FEKDI) và Hội nghị Thượng đỉnh - Triển lãm Công nghệ tài chính Indonesia (IFSE) 2025 diễn ra mới đây tại Jakarta, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Indonesia Tito Karnavian nhấn mạnh: số hóa là chìa khóa nâng cao hiệu quả quản trị và gia tăng nguồn thu bền vững cho chính quyền địa phương. Việc số hóa cũng giúp chính quyền địa phương hoạt động hiệu quả, minh bạch với chi phí thấp hơn.

Sự kiện do Bộ Điều phối Kinh tế, Ngân hàng Trung ương Indonesia (BI) và Cơ quan Dịch vụ Tài chính Indonesia (OJK) tổ chức.

Phát biểu trước hàng ngàn đại biểu đại diện cho chính quyền trung ương và địa phương, Bộ trưởng Tito Karnavian chỉ ra rằng, nhiều chính quyền địa phương vẫn đang vận hành với tư duy lỗi thời.

Theo Bộ trưởng Tito Karnavian, việc cắt giảm chuyển giao ngân sách từ chính quyền trung ương thường bị coi là "cắt giảm ngân sách", trong khi thực tế việc này nên được coi là cơ hội để cải thiện hiệu quả chi tiêu.

Tại Indonesia, ngân sách chính quyền địa phương được gộp chung với chính quyền trung ương, với tỷ lệ khác nhau tùy thuộc vào năng lực và tiềm năng của từng khu vực.

Bộ trưởng Tito Karnavian nhấn mạnh: “Không thể dùng chuẩn mực cũ cho hoàn cảnh mới”, đồng thời cho biết, các khoản chi cho công tác, hội họp hay bảo trì tại nhiều địa phương vẫn vượt quá nhu cầu thực tế.

Bài học từ đại dịch COVID-19 cho thấy, 75% công chức làm việc từ xa nhưng hoạt động vẫn duy trì thông qua nền tảng số, cho thấy chi phí hành chính truyền thống còn rất lớn và cần thay đổi.

Thúc đẩy minh bạch tài chính khu vực

Bộ trưởng Tito Karnavian khẳng định, số hóa là công cụ mạnh mẽ chống thất thoát ngân sách, đặc biệt trong các khoản thu như thuế nhà hàng, khách sạn, bãi đỗ xe hay phí dịch vụ - những khoản do người dân trả nhưng không phải lúc nào cũng được ghi nhận đầy đủ.

Lấy ví dụ như hóa đơn nhà hàng, Bộ trưởng Karnavian cho biết, đã áp mức thuế 10% giá trị gia tăng đối với người dân. “Điều đó có nghĩa là người dân đã trả thuế. Vấn đề là liệu số tiền đó có được chuyển vào kho bạc địa phương không? Tôi chắc chắn không phải tất cả đều được chuyển”.

Để ngăn chặn tình trạng rò rỉ ngân sách như vậy, Bộ trưởng Tito Karnavian kêu gọi chính quyền địa phương áp dụng hệ thống thanh toán số.

Ông dẫn ví dụ tại huyện Banyuwangi, nơi hệ thống thanh toán của khách sạn và nhà hàng được kết nối trực tiếp với kho bạc địa phương, cho phép cập nhật giao dịch theo thời gian thực. Mô hình này loại bỏ trung gian, hạn chế rò rỉ nguồn thu và được ông khuyến nghị nhân rộng.

Bộ trưởng Tito Karnavian đề xuất thêm rằng, chính quyền trung ương, đặc biệt là ngân hàng trung ương, có thể hỗ trợ nỗ lực này bằng cách phát triển một hệ thống tiêu chuẩn quốc gia tương tự như QRIS (Tiêu chuẩn mã QR của Indonesia), nhưng được điều chỉnh cho các giao dịch thuế địa phương.

Bộ trưởng Tito Karnavian cũng nói thêm rằng, một hệ thống như vậy sẽ mang lại lợi ích cho tất cả các bên: chính quyền địa phương có được nguồn thu minh bạch và dự báo được, người dân không phải đối mặt với các loại thuế mới và ngân hàng trung ương sẽ củng cố hệ sinh thái thanh toán số ở cấp địa phương.

Dukcapil đóng vai trò là nền tảng số

Bộ trưởng Tito Karnavian giải thích rằng, nền tảng cho quá trình số hóa chính phủ đã tồn tại thông qua hệ thống Đăng ký Dân số và Hộ tịch (Dukcapil) thuộc Bộ Nội vụ.

Cơ sở dữ liệu Dukcapil hiện bao phủ gần 99% dân số Indonesia và được cả các cơ quan công quyền, các tổ chức tư nhân sử dụng.

"Cơ sở dữ liệu Dukcapil chứa các thông tin nhận dạng sinh trắc học riêng biệt, bao gồm quét vân tay, nhận dạng mống mắt và nhận dạng khuôn mặt. Dữ liệu này hiện là xương sống của nhiều hệ thống xác minh khác nhau cho cả dịch vụ công và thương mại", Bộ trưởng Tito Karnavian cho biết.

Hơn 1000 đơn vị kỹ thuật số và tổ chức tài chính, bao gồm FinTech, nền tảng thương mại điện tử và ngân hàng, hiện đã được tích hợp với hệ thống xác minh Dukcapil. Điều này chứng minh rằng, số hóa không còn là một khái niệm của tương lai mà là một thực tế cần được mở rộng đến cấp địa phương.

Thách thức và giải pháp

Bộ trưởng Karnavian thừa nhận rằng, việc đẩy nhanh quá trình số hóa tại địa phương vẫn còn nhiều thách thức đáng kể.

Thách thức lớn nhất là khả năng tương tác thấp. Nhiều hệ thống số khu vực hiện đang hoạt động riêng lẻ mà không được tích hợp, gây ra tình trạng thiếu hiệu quả thay vì cải thiện chúng.

Hai là hạn chế về năng lực số của cán bộ địa phương, từ quản trị ứng dụng và kỹ năng kỹ thuật đến bảo mật dữ liệu.

Bộ trưởng Tito Karnavian cho biết thêm, những thách thức này có thể được khắc phục nếu chính quyền trung ương liên tục hỗ trợ chính quyền địa phương triển khai các hệ thống quản trị số phù hợp với bối cảnh địa phương.

Kết thúc bài phát biểu, Bộ trưởng Tito Karnavian bày tỏ tin tưởng số hóa khu vực không chỉ đơn thuần là vấn đề công nghệ mà còn là tinh thần tập thể. “Sự hợp tác giữa chính quyền trung ương và địa phương là giải pháp đôi bên cùng có lợi: Các khu vực mạnh hơn, người dân thịnh vượng và quốc gia kiên cường hơn trong kỷ nguyên số”./.

QA