Khoa học đời sống

Dùng enzyme để biến đổi nhóm máu của quả thận cấy ghép

Ngọc Mai 31/10/2025 08:09

Một quả thận hiến tặng đã được biến đổi từ nhóm máu A thành nhóm máu O và cấy ghép thành công vào cơ thể người.

screenshot-2025-10-29-110124.png
Các nhà nghiên cứu đã biến đổi một quả thận từ nhóm máu A thành nhóm máu O. Nguồn: Sherry Yates Young/Science Photo Library.

Hiện nay, tạng hiến từ người đã qua đời chỉ có thể được cấy ghép cho người nhận có nhóm máu tương thích. Nếu nhóm máu không phù hợp, hệ miễn dịch của người nhận sẽ tạo ra các kháng thể tấn công và phá hủy tạng do sự khác biệt về kháng nguyên (A và B).

Các cơ quan mang nhóm máu O không chứa kháng nguyên A hoặc B, vì vậy có thể cấy ghép cho mọi cơ thể

Quy trình thử nghiệm

Trong nghiên cứu công bố trên Nature Biomedical Engineering, các nhà khoa học gia đến từ Canada và Trung Quốc đã sử dụng một loại enzyme đặc biệt để loại bỏ kháng nguyên nhóm máu A khỏi một quả thận hiến tặng.

Theo nhà hóa học Stephen Withers (Đại học British Columbia, Canada) - tác giả chính của nghiên cứu, enzyme này có thể chuyển đổi nhóm máu A thành nhóm máu O.

Quả thận sau khi được “chuyển đổi” đã được cấy ghép vào một người đàn ông 68 tuổi chết não tại Trùng Khánh (Trung Quốc). Kết quả cho thấy cơ quan này vẫn hoạt động tốt trong hai ngày đầu, sản xuất nước tiểu liên tục trong sáu ngày, trước khi xuất hiện dấu hiệu thải ghép.

Loại enzyme trên được các nhà nghiên cứu trong cùng nhóm phát hiện lần đầu vào năm 2019. Đến năm 2022, họ đã chứng minh rằng một lá phổi nhóm máu A cũng có thể được chuyển đổi thành nhóm máu O, dù khi đó chưa được thử nghiệm cấy ghép vào người.

Ý nghĩa và triển vọng nghiên cứu

Bác sĩ Natasha Rogers, chuyên khoa cấy ghép tại Bệnh viện Westmead (Sydney, Úc), nhận định đây là kết quả mang tính đột phá, giúp mở rộng khả năng tiếp cận tạng hiến và rút ngắn danh sách chờ ghép.

Nếu rào cản về nhóm máu được loại bỏ, các bác sĩ có thể tập trung vào các yếu tố tương thích khác - yếu tố then chốt quyết định tuổi thọ của tạng ghép.

Theo bác sĩ Natasha Rogers, ban đầu, người nhận thận cấy ghép có thể được điều trị ức chế miễn dịch tương tự như các ca ghép tạng có cùng nhóm máu để giảm nguy cơ thải ghép. Tuy nhiên, bà nhấn mạnh rằng sẽ cần nhiều thử nghiệm nghiêm ngặt hơn, trên cả các bệnh nhân chết não và trên người sống, trước khi enzyme này có thể được sử dụng thường xuyên. Ngoài ra, các nhà nghiên cứu cũng cần tiếp tục điều chỉnh quy trình xử lý tạng và phác đồ điều trị cho người nhận để giúp tạng hoạt động lâu hơn./.

Ngọc Mai