Cơ chế chi ngân sách cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Ngân sách đầu tư phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Theo hướng dẫn tại Nghị định số 265/2025/NĐ-CP, nội dung ngân sách nhà nước chi đầu tư phát triển cho hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo gồm: Chi đầu tư phát triển hạ tầng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo theo ngành, lĩnh vực, đối tượng đầu tư công được thực hiện theo quy định tại Nghị định quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đầu tư công.

Ngoài ra, Nhà nước sẽ cấp vốn điều lệ cho Quỹ đầu tư mạo hiểm quốc gia và các quỹ đầu tư mạo hiểm địa phương, hỗ trợ doanh nghiệp triển khai những dự án công nghệ có tính đột phá, tiềm năng thương mại cao.

Cùng với đó, nhiệm vụ chi đầu tư phát triển khác theo quy định của pháp luật nhằm hỗ trợ, đầu tư, hợp tác và giao nhiệm vụ cho doanh nghiệp Việt Nam để phát triển công nghệ chiến lược được lập dự toán kinh phí hằng năm theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 8 Nghị định này, bao gồm: Các nhiệm vụ quy định tại các điểm a, b và c khoản 1 Điều 36 Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư các dự án nghiên cứu phát triển và sản xuất sản phẩm công nghệ số có tính chất trọng điểm, chiến lược.

Hoạt động đầu tư khác phục vụ phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, nhiệm vụ đầu tư khác đột xuất theo chỉ đạo của Đảng, Nhà nước.

Bên cạnh chi đầu tư phát triển, Nghị định quy định rõ nguồn ngân sách sự nghiệp khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, tập trung cho các hoạt động nghiên cứu, chuyển giao và ứng dụng công nghệ mới.

Ngân sách này bao gồm kinh phí thực hiện các nhiệm vụ khoa học và đổi mới sáng tạo, hỗ trợ nâng cao năng lực công nghệ và thúc đẩy quá trình chuyển giao công nghệ vào sản xuất - kinh doanh. Đồng thời, Nhà nước sẽ hỗ trợ lãi suất vay vốn cho các dự án đầu tư ứng dụng công nghệ, đổi mới dây chuyền sản xuất hoặc phát triển sản phẩm có giá trị gia tăng cao, giúp doanh nghiệp giảm chi phí tài chính khi triển khai hoạt động đổi mới.

Nguồn chi sự nghiệp cũng được sử dụng để phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia và hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, khuyến khích tinh thần sáng tạo, khởi nghiệp trong xã hội.

Ngoài ra, ngân sách còn hỗ trợ các tổ chức khoa học và công nghệ công lập, các trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, trung tâm nghiên cứu và phát triển, cùng nhiều tổ chức được thành lập theo quy định của Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo.

Bên cạnh đó, ngân sách cũng chi cho hoạt động quản lý khoa học và công nghệ, đăng ký, bảo hộ và khai thác quyền sở hữu trí tuệ, cùng hoạt động tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng sản phẩm.

Một phần ngân sách cũng được sử dụng để chi hỗ trợ công bố kết quả nghiên cứu khoa học trên các tạp chí khoa học, bài báo, sách, chương sách trong và ngoài nước; chi đào tạo và bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ quản lý và cán bộ nghiên cứu về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo ở trong nước và nước ngoài.

Kinh phí chi tuyên truyền, phổ biến kiến thức, truyền thông, hoạt động thông tin, thống kê, thư viện và đánh giá hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; tổ chức hội nghị, hội thảo khoa học trong nước và quốc tế; khen thưởng, giải thưởng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, sáng kiến cải tiến kỹ thuật; chi cho các hoạt động hội nhập quốc tế về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; chi thực hiện chính sách hỗ trợ thu hút, sử dụng, ưu đãi, đãi ngộ cá nhân hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Đặc biệt, Nhà nước cũng bố trí ngân sách để thực hiện chế độ, chính sách đối với Tổng công trình sư, Kiến trúc sư trưởng về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, nhằm bảo đảm điều kiện hoạt động cho các chức danh đặc biệt này.

Nghị định nêu rõ, Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính hướng dẫn chi tiết các quy định trên về chế độ, tiêu chuẩn, định mức chi và mức chi ngân sách nhà nước đối với lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước chi sự nghiệp cho hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Nội dung trong Nghị định nêu rõ, việc quản lý, sử dụng ngân sách nhà nước chi sự nghiệp cho hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo như sau:

Đối với kinh phí thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, tổ chức chủ trì thực hiện nhiệm vụ có trách nhiệm quản lý, sử dụng kinh phí theo quy định tại khoản 4 Điều 63 của Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo.

Đối với kinh phí thực hiện nhiệm vụ chi ngân sách nhà nước cho hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo không thuộc quy định trên, cơ quan, tổ chức, đơn vị thực hiện theo quy định tại khoản 4 Điều 63 của Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo và thực hiện thanh toán, chi trả qua Kho bạc Nhà nước theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.

Việc điều chỉnh dự toán chi ngân sách nhà nước cho hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thực hiện theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.

Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và cơ quan khác ở trung ương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm kiểm tra, theo dõi tình hình thực hiện ngân sách nhà nước chi sự nghiệp khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước./.

NP