Đại hội “không giấy” - Xu hướng số hóa toàn diện trong kỷ nguyên mới

Từ “đổi mới thủ tục”…

Trong quá khứ, đại hội Đảng (từ cơ sở đến cấp tỉnh, thành) luôn gắn với khối lượng lớn tài liệu in, công tác logistics và thủ tục hành chính phức tạp. Số hóa đại hội khởi đầu từ việc đơn giản hóa, phát hành văn kiện điện tử thay cho in ấn hàng trăm, hàng nghìn trang nhưng nhanh chóng mở rộng thành một giải pháp tổ chức tổng thể: điểm danh, phân phát tài liệu, tương tác, biểu quyết và lưu trữ được thực hiện trên nền tảng điện tử có kiểm soát.

Đây là sự chuyển hóa từ “đổi mới thủ tục” sang “chuyển đổi phương thức tổ chức”, phù hợp với chủ trương xây dựng chính quyền số và nền hành chính hiện đại.

Cụ thể, Đại hội đại biểu Đảng bộ TP. Hồ Chí Minh nhiệm kỳ 2025-2030 được xác định là đại hội chuyển đổi số toàn diện. Từ nhận diện khuôn mặt, robot hướng dẫn, ứng dụng điều hành đại hội đến triển lãm công nghệ hiện đại, cho thấy nỗ lực rất lớn của TP. Hồ Chí Minh trong việc đưa công nghệ vào mọi khâu tổ chức, khẳng định vị thế tiên phong của TP. Hồ Chí Minh trong xây dựng chính quyền số và đô thị thông minh.

Lần đầu tiên trong lịch sử, Đại hội Đảng bộ TP. Hà Nội được tổ chức theo mô hình Đại hội số hóa toàn diện. Từ khâu quản lý đại biểu, điều hành, cung cấp thông tin đến tương tác, thảo luận, tất cả được vận hành trên nền tảng công nghệ hiện đại, thể hiện rõ quyết tâm của Hà Nội trong xây dựng chính quyền điện tử và đô thị thông minh.

Để hỗ trợ các đại biểu tham dự, ban tổ chức đã phát triển ứng dụng iCabinet, cài đặt trên thiết bị di động và máy tính bảng cá nhân. Mỗi đại biểu đăng nhập bằng tài khoản riêng, điểm danh qua mã QR, theo dõi chương trình làm việc, vị trí ngồi, nội dung các phiên họp và toàn bộ tài liệu Đại hội.

Đặc biệt, tính năng "Trợ lý ảo" tích hợp trong iCabinet giúp hỗ trợ đại biểu tra cứu thông tin, đặt câu hỏi và gửi ý kiến góp ý trực tiếp đến Ban Tổ chức. Mọi phản hồi được xử lý và cập nhật theo thời gian thực, giúp tiết kiệm đáng kể thời gian, giảm thiểu giấy tờ in ấn, đồng thời đảm bảo tính minh bạch và chính xác trong công tác tổ chức.

Không chỉ phục vụ quản lý, ứng dụng này còn là nền tảng tương tác hai chiều giữa đại biểu và ban tổ chức, góp phần nâng cao hiệu quả thảo luận, biểu quyết và điều hành các hoạt động của Đại hội.

Ngoài ra, khu vực Đại hội còn có mô hình thực tế ảo "Hà Nội - Đô thị thông minh đến năm 2030, tầm nhìn 2045". Tại đây, người tham quan có thể "du hành" vào tương lai của Thủ đô qua công nghệ mô phỏng 3D và thực tế ảo VR.

Trong Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đắk Lắk lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030, ứng dụng vnFace (thuộc Tập đoàn VNPT) được áp dụng trong công tác điểm danh để nhận dạng đại biểu. Đại biểu được cài đặt ứng dụng "Giải pháp Đại hội Đảng" trên thiết bị cá nhân, làm trợ lý số cho nhiều hoạt động của đại hội.

Trong các Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2025-2030, Nghệ An xác định chủ trương “Bốn không”: không giấy, không hoa, không văn nghệ, không quà tặng. Mô hình này nhằm giảm chi phí, tránh lãng phí, tập trung vào nội dung đại hội, tinh thần, trách nhiệm của đại biểu, đồng thời khẳng định tính thực hành tiết kiệm, một thái độ văn hóa của tổ chức Đảng.

Ở quy mô cấp xã, phường, chuyển đổi số cũng đã được áp dụng trong công tác tổ chức Đại hội Đảng. Như ở Đại hội đại biểu lần thứ nhất Đảng bộ Phường Hòa Thành (tỉnh Cà Mau), nhiệm kỳ 2025-2030 đã tổ chức đại hội “không giấy tờ”.

Tất cả các tài liệu, tư liệu, văn kiện đã được số hóa trên phần mềm điều hành đại hội và đại biểu sử dụng máy tính bảng để xem tài liệu, theo dõi tiến trình Đại hội. Việc ghi biên bản đại hội cũng được ứng dụng AI, góp phần lan tỏa tinh thần chuyển đổi số của địa phương, với phương châm “Đảng viên phải là người tiên phong” trong công cuộc chuyển đổi số, chung tay góp phần thực hiện thành công Nghị quyết 57-NQ/TW.

Xã Tư Nghĩa (Quảng Ngãi) là xã tiên phong tổ chức đại hội mà không có bất kỳ tài liệu giấy nào. Khoảng 250 đại biểu chính thức và hơn 100 đại biểu khách mời được trang bị laptop, iPad để tra cứu thông tin, tham luận, theo dõi báo cáo từ các chi bộ/đảng bộ cơ sở.

…đến “chuyển đổi phương thức tổ chức”

Những ví dụ sinh động này cho thấy, “không giấy tờ” là mô hình hoàn toàn khả thi ở cấp cơ sở mà không nhất thiết phải chờ cấp tỉnh/thành phố mới làm được.

Số liệu từ một số địa phương cho thấy, mỗi kỳ đại hội cấp huyện in hàng nghìn bộ tài liệu, tốn hàng trăm triệu đồng. Chuyển sang hình thức điện tử không chỉ tiết kiệm ngân sách, mà còn giảm đáng kể lượng rác thải giấy, thân thiện môi trường.

Các quy trình như biểu quyết, điểm danh, thống kê được tự động hóa giúp giảm thiểu sai sót, tăng độ tin cậy. Mỗi quyết định, mỗi tài liệu đều có mã định danh, lưu vết điện tử, dễ dàng kiểm tra, đối chiếu sau này.

Khi tiếp cận công nghệ ngay trong sinh hoạt Đảng, cán bộ buộc phải rèn luyện kỹ năng số, tạo nền tảng vững chắc cho việc ứng dụng công nghệ trong công việc thường ngày.

Dù có nhiều ưu điểm, việc số hóa đại hội Đảng cũng đặt ra không ít thách thức mà đặc biệt là vấn đề bảo mật thông tin.

Không chỉ dừng lại ở mô hình tổ chức đại hội, nhiều địa phương còn nhìn nhận đây là bước đệm để triển khai công tác Đảng điện tử toàn diện.

Đây chính là nền tảng cho việc xây dựng Chính quyền số - Đảng bộ số - Đảng viên số, một trong những trụ cột quan trọng của Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2030.

Trong bối cảnh cả nước đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, việc tổ chức Đại hội Đảng “không giấy tờ” là minh chứng sinh động cho sự thích ứng linh hoạt của hệ thống chính trị trước xu thế thời đại. Không chỉ hiện đại hóa quy trình tổ chức, mà sâu xa hơn, đó là chuyển đổi phương thức lãnh đạo, quản trị và làm việc của Đảng trong kỷ nguyên số./.

L.H