Bí quyết xây dựng thói quen đọc sách

Tiếp cận việc đọc sách

Hãy bắt đầu với "Quy tắc 5 phút". Ban đầu, bạn đừng đặt mục tiêu quá lớn như đọc “tôi phải đọc hết 50 trang mỗi ngày”... Điều này dễ dẫn đến cảm giác choáng ngợp, áp lực, rồi sẽ dẫn đến chán nản và bỏ cuộc.

Thay vào đó, hãy thiết lập mục tiêu nhỏ: Cam kết chỉ đọc 5 phút hoặc 1-2 trang mỗi ngày. Mọi người đều có thể dành ra 5 phút và thực tế là khi bạn đã ngồi xuống và bắt đầu thì thường bạn sẽ đọc lâu hơn 5 phút.

Việc tập trung vào việc duy trì đọc sách theo những chuỗi ngày liên tục, dù chỉ là vài phút rất quan trọng, bởi sự ổn định quan trọng hơn cường độ rất nhiều.

Chọn lựa "đúng" loại sách

Lý do lớn nhất khiến mọi người bỏ cuộc là không chọn đúng loại sách phù hợp với mình. Khi mới bắt đầu, bạn hãy ưu tiên những cuốn sách theo hứng thú cá nhân của mình. Hãy bắt đầu với thể loại bạn yêu thích (tiểu thuyết trinh thám, truyện tranh, sách self-help, lịch sử...) chứ không phải cuốn sách "nên" đọc theo lời người khác.

Hãy chọn cho mình những cuốn sách mỏng hoặc có ngôn ngữ dễ hiểu để có thể hoàn thành nhanh chóng, tạo cảm giác “thành tựu”. Cảm giác hoàn thành một cuốn sách là động lực mạnh mẽ nhất để ta có thể duy trì việc đọc trong tương lai.

Nguyên tắc "đặt sách vào tầm mắt"

Để tập cho mình thói quen đọc sách mỗi ngày, bạn cần sử dụng nguyên tắc tâm lý học về "tín hiệu" thói quen.

Hãy tạo môi trường đọc cho mình bằng cách đặt sách ở những nơi bạn thường xuyên ngồi xuống như bàn làm việc, ghế sofa, cạnh giường ngủ... Đừng để mình phải vật lộn tìm kiếm sách hay đi lấy nó mỗi khi bạn muốn đọc, bởi như vậy bạn sẽ dễ dàng chọn điện thoại thay vì sách. Vì vậy, hãy giảm ma sát bằng cách luôn mang theo một cuốn sách/máy đọc sách.

Củng cố thói quen

Hãy áp dụng phương pháp "ghép đôi thói quen" (Habit Stacking): Đây là chiến lược biến việc đọc sách thành một phần không thể thiếu trong chu trình sinh hoạt hằng ngày.

Công thức là: "Sau khi [Thói quen X hiện có], tôi sẽ [Thực hiện hành vi Y mới (đọc sách)]."

Ví dụ: Sau khi uống cà phê buổi sáng, tôi sẽ đọc sách 10 phút. Hoặc sau khi đánh răng buổi tối, tôi sẽ đọc sách 15 phút thay vì lướt điện thoại.

Ngoài ra, việc tận dụng thời gian chết như đọc sách trong khi chờ xe buýt, xếp hàng, hoặc trong giờ nghỉ trưa. Biến thời gian "chờ đợi" thành thời gian "phát triển".

Tạo "khoảng đệm" giữa công việc và giấc ngủ

Ánh sáng xanh từ màn hình thiết bị điện tử sẽ làm giảm chất lượng giấc ngủ. Hãy lập cho mình quy tắc "không màn hình". Cấm tuyệt đối mọi màn hình (điện thoại, laptop, TV) một giờ trước khi ngủ. Thay vào đó, hãy lấp đầy khoảng thời gian này bằng việc đọc sách giấy hoặc máy đọc sách (có ánh sáng vàng, dịu nhẹ). Điều này giúp tâm trí thư giãn, cải thiện giấc ngủ và tự động thiết lập thời gian đọc sách cố định.

Thiết lập "góc đọc sách" cá nhân

Không gian có tác động lớn đến sự tập trung. Hãy chọn cho mình một chiếc ghế thoải mái, đủ ánh sáng (ánh sáng tự nhiên hoặc đèn vàng) và để loại bỏ xao nhãng, hãy để điện thoại ở chế độ im lặng hoặc phòng khác. Hãy xem đây là nơi "thiêng liêng" chỉ dành cho bạn và cuốn sách. Một thói quen chỉ thực sự bền vững khi nó mang lại giá trị và niềm vui.

Theo dõi tiến trình của bản thân

Hãy sử dụng sổ tay, ứng dụng như Goodreads, hoặc đơn giản là một tờ lịch để đánh dấu ngày bạn đọc sách. Khi hoàn thành một cuốn sách (hoặc đạt mục tiêu hàng tháng), hãy tự thưởng cho mình một phần thưởng nhỏ (không liên quan đến đồ ăn hay giải trí điện tử), ví dụ mua một cuốn sách mới, một cốc cà phê ngon hoặc một vật dụng văn phòng phẩm mới.

Kết nối cộng đồng và chia sẻ

Đọc sách không cần phải là một hoạt động cô đơn. Hãy tham gia câu lạc bộ sách nếu có thể, bởi việc trao đổi ý kiến với người khác giúp bạn nhìn nhận cuốn sách dưới nhiều góc độ mới, tăng thêm sự hứng thú.

Học cách "bỏ cuộc" một cách khôn ngoan

Không phải cuốn sách nào cũng đáng để bạn dành thời gian. Nếu cuốn sách 100 trang, bạn đã đọc 50 trang mà vẫn không cảm thấy hứng thú hoặc thấy cuốn sách đó không phải là “sách tốt” thì hãy sẵn sàng bỏ dở nó. Thời gian của bạn quý giá, đừng lãng phí vào một cuốn sách không phù hợp chỉ vì bạn cảm thấy "phải" đọc hết.

Xây dựng thói quen đọc sách là một quá trình lặp đi lặp lại, cần sự kiên nhẫn và điều chỉnh. Nó không phải là một cuộc chạy đua xem ai đọc được nhiều sách nhất. Mục đích cuối cùng không phải là số lượng sách trong thư viện, mà là chất lượng của cuộc sống và tư duy mà sách mang lại.

Hãy nhớ rằng, thói quen được xây dựng bởi hành động nhỏ lặp đi lặp lại. Bắt đầu từ 5 phút hôm nay, chọn một cuốn sách bạn yêu thích, đặt nó ngay tầm tay, và sớm thôi, bạn sẽ nhận ra mình đã bước vào một thế giới mới đầy tri thức, cảm hứng và tĩnh lặng. Đó là một khoản đầu tư cá nhân không bao giờ lỗ./.

Hạnh Tâm