Đức hỗ trợ Việt Nam phát triển hệ sinh thái năng lượng tái tạo

Xây dựng hệ thống năng lượng bền vững

Theo đó, Dự án CASE hướng tới hỗ trợ Việt Nam xây dựng hệ thống năng lượng bền vững, đáng tin cậy, chi phí hợp lý, đồng thời góp phần hiện thực hóa các cam kết trong Thỏa thuận Paris. Trọng tâm của dự án là:

Thứ nhất, xây dựng cơ sở khoa học - thực tiễn để thúc đẩy chuyển giao, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực năng lượng.

Thứ hai, đánh giá năng lực công nghệ của doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường học.

Thứ ba, tăng cường kết nối giữa khối nghiên cứu và doanh nghiệp trong tiếp nhận, ứng dụng công nghệ từ nước ngoài.

Thứ tư, dự báo nhu cầu nhân lực trong quá trình chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam.

Cùng với đó Dự án CASE Việt Nam được triển khai qua 4 hợp phần: Nghiên cứu đổi mới sáng tạo trong năng lượng tái tạo; Tăng cường năng lực nghiên cứu ứng dụng, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo; Xúc tiến chuyển giao công nghệ và các hoạt động hỗ trợ khác. Mỗi hợp phần đều gắn trực tiếp với yêu cầu nâng cao hiệu suất sử dụng năng lượng trên quy mô hệ thống - từ đưa công nghệ hiệu quả hơn vào lưới và nguồn, đến hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng giải pháp tiết kiệm năng lượng trong sản xuất - dịch vụ.

Chính phủ Đức, thông qua Bộ Kinh tế và Năng lượng Cộng hòa Liên bang Đức, đã ủy thác cho GIZ quản lý dự án với đối tác là Cục Đổi mới sáng tạo sẽ đóng vai trò chủ dự án và trực tiếp tiếp nhận hỗ trợ kỹ thuật từ GIZ.

Thiết kế của dự án chú trọng xây dựng cơ sở khoa học - thực tiễn để thúc đẩy chuyển giao, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo; đánh giá năng lực công nghệ của doanh nghiệp, viện - trường; kết nối nghiên cứu với thị trường; và dự báo nhu cầu nhân lực cho tiến trình chuyển dịch. Những cấu phần này tạo nền móng cho một chương trình hành động mà ở đó, năng lượng tiết kiệm - hiệu quả không chỉ là khẩu hiệu, mà là tiêu chí vận hành của hệ sinh thái.

Ông Nguyễn Mai Dương, Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, nhấn mạnh Bộ Khoa học và Công nghệ đang thúc đẩy chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, tăng cường nghiên cứu - chuyển giao công nghệ năng lượng sạch, kết nối viện - trường - doanh nghiệp, phát triển thị trường Khoa học và Công nghệ và nâng cao năng lực nội địa hóa công nghệ năng lượng tái tạo. Với trọng tâm “doanh nghiệp ở trung tâm”, các sáng kiến tiết kiệm - hiệu quả như tối ưu dây chuyền, số hóa vận hành, chuẩn hóa quản trị năng lượng ISO… sẽ có thêm bệ đỡ chính sách và kỹ thuật để đi vào thực tiễn.

“Dự án CASE Việt Nam sẽ góp phần hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu trong lĩnh vực năng lượng sạch,” ông khẳng định.

Nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng

Tại COP26, Việt Nam cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 - thách thức lớn, nhưng cũng là cơ hội để tái định hình mô hình phát triển theo hướng xanh. Để rút ngắn quãng đường đến Net Zero, bên cạnh tăng nhanh nguồn năng lượng sạch, quản trị nhu cầu (DSM) và sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả là “lối đi ngắn nhất” nhằm giảm áp lực đầu tư, hạ chi phí hệ thống và nâng độ tin cậy cung ứng. CASE Việt Nam vì thế được kỳ vọng củng cố nền tảng khoa học - công nghệ, thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo năng lượng sạch, mở rộng hợp tác quốc tế và chuyển các cam kết thành hành động cụ thể.

Ông Sascha Hocke, Phó Giám đốc quốc gia GIZ tại Việt Nam khẳng định, công nghệ và đổi mới sáng tạo là trọng tâm của quá trình chuyển dịch năng lượng. Quá trình chuyển dịch năng lượng của Đức đã cho thấy chính sách, nghiên cứu và sự hợp tác giữa chính phủ, giới học thuật và doanh nghiệp có thể mở ra những ngành công nghiệp mới, việc làm mới và khuyến khích sự tham gia tích cực của cộng đồng.

Những định hướng chính sách gần đây của Việt Nam như Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết 70 của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, sẽ tạo nền tảng vững chắc cho quá trình chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam.

"Đức cam kết chia sẻ những bài học kinh nghiệm, cùng nhau khám phá các công nghệ tiên tiến và hỗ trợ Việt Nam trong việc củng cố hệ sinh thái đổi mới sáng tạo", ông Sascha Hocke chia sẻ.

Bà Vũ Chi Mai, Giám đốc Dự án CASE Việt Nam cho biết, trong giai đoạn triển khai tại Việt Nam, CASE sẽ tập trung vào việc kết nối các đơn vị trong nước với các tổ chức quốc tế trong nghiên cứu và phát triển công nghệ, nghiên cứu về chỉ số đổi mới sáng tạo trong ngành năng lượng tái tạo, đánh giá khả năng về nguồn lực tài chính và hạ tầng của các công ty tại Việt nam trong cung cấp thiết bị và dịch vụ năng lượng tái tạo…

Dự án là một trong những hợp phần quan trọng trong hợp tác năng lượng và đổi mới sáng tạo giữa Việt Nam và Đức. Việc ký kết và triển khai dự án CASE Việt Nam không chỉ góp phần thúc đẩy chuyển dịch năng lượng bền vững, mà còn là minh chứng sinh động cho mối quan hệ hữu nghị, hợp tác lâu dài và tin cậy giữa hai quốc gia, hướng tới kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Đức trong tháng 10/2025./.

PT