Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tiếp tục tháo gỡ điểm nghẽn
Trong thời gian qua, công tác cải cách hành chính luôn nhận được sự quan tâm, sâu sát và chỉ đạo thường xuyên, toàn diện từ Chính phủ, Thủ tướng và các bộ, ngành, địa phương; đặc biệt là những chỉ đạo, hướng dẫn mang tính khẩn trương, quyết liệt và kịp thời nhằm tháo gỡ vướng mắc phát sinh trong quá trình tổ chức, vận hành chính quyền địa phương 2 cấp.
Cải cách thủ tục hành chính tiếp tục đạt nhiều kết quả quan trọng
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, từ đầu năm đến nay, các bộ, ngành, địa phương tập trung rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính (TTHC) liên quan đến sản xuất, kinh doanh và các giấy tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư; kiện toàn tổ chức và hoạt động của Bộ phận một cửa các cấp để nâng cao hiệu quả giải quyết TTHC; rà soát, nâng cấp hệ thống thông tin giải quyết TTHC; hoàn thiện quy trình điện tử của các TTHC phù hợp với quy định mới, kịp thời tháo gỡ những điểm nghẽn phát sinh, nỗ lực không để xảy ra quá tải, ách tắc trong tiếp nhận, giải quyết TTHC.
Theo báo cáo của Bộ Nội vụ tại phiên họp lần thứ tư của Ban Chỉ đạo của Chính phủ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và Đề án 06, công tác tiếp nhận, giải quyết TTHC theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp dần đi vào ổn định.
Từ ngày 1/7/2025 đến ngày 10/9/2025, tổng số hồ sơ trực tuyến tiếp nhận của 34 địa phương là hơn 6,6 triệu hồ sơ TTHC, tỷ lệ xử lý đúng hạn đạt 91%; đã thực hiện hơn 3 triệu giao dịch thanh toán trực tuyến với tổng số tiền là 1,7 nghìn tỷ đồng. Một số địa phương có số lượng hồ sơ lớn như: Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Phòng, Đồng Nai, Thanh Hoá,…
Cổng Dịch vụ công quốc gia đã được nâng cấp bảo đảm hạ tầng kỹ thuật đáp ứng yêu cầu 120.000 người dùng đồng thời và kết nối thông suốt với 34/34 Hệ thống thông tin giải quyết TTHC cấp tỉnh. Các địa phương đã tổ chức công bố danh mục TTHC áp dụng tại địa phương và tập trung sửa đổi, cập nhật quy trình điện tử của TTHC trên Hệ thống thông tin giải quyết TTHC, làm cơ sở để triển khai thực hiện TTHC.
Về cắt giảm, đơn giản hóa TTHC liên quan đến sản xuất, kinh doanh theo quy định tại Nghị quyết 66/NQ-CP của Chính phủ, tính đến ngày 15/9/2025, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt phương án cắt giảm 348 TTHC, đơn giản hóa 1.703 TTHC, giảm 2.041 điều kiện kinh doanh (ĐKKD) thuộc phạm vi quản lý của 14 bộ. Các bộ, cơ quan đã chủ động sửa đổi theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) để cắt giảm 172 TTHC, đơn giản hóa 718 TTHC; cắt giảm 222 ĐKKD.
Về phân cấp, phân quyền giải quyết TTHC, đến ngày 15/9/2025 đã có 741 TTHC được phân cấp, phân quyền từ Trung ương cho địa phương giải quyết; bãi bỏ 298 TTHC thuộc phạm vi quản lý; phân định thẩm quyền giải quyết 346 TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của cấp huyện cho cấp tỉnh 13 TTHC, cấp xã 262 TTHC, bãi bỏ 71 TTHC. Như vậy, tổng số TTHC đã phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền cho cấp tỉnh là 748 TTHC, cấp xã là 268 TTHC.
Về đơn giản hóa TTHC, giấy tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư, tổng số TTHC được các bộ, cơ quan thực thi phương án trong 8 tháng đầu năm là 116 TTHC. Lũy kế từ năm 2021 đến nay, các bộ, cơ quan đã cắt giảm, đơn giản hóa 1.027/1.084 TTHC tại 296 VBQPPL, đạt 95%.
Về thực thi cắt giảm, đơn giản hóa TTHC liên quan đến phiếu lý lịch tư pháp theo Quyết định số 498/QĐ-TTg, đến nay, có 5 bộ, cơ quan đã thực thi phương án cắt giảm, đơn giản hóa 47/108 TTHC liên quan đến phiếu lý lịch tư pháp, đạt 44%; 7 bộ, cơ quan chưa thực thi phương án theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
Một số tồn tại, khó khăn
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác cải cách TTHC vẫn còn tồn tại một số khó khăn, thách thức. Hiện nay, nguồn nhân lực ở cấp xã nhiều nơi vừa thừa, vừa thiếu, vừa hạn chế về chất lượng chuyên môn lẫn kỹ năng công nghệ. Việc bố trí cán bộ, công chức tại TTPVHCC ở một số nơi còn chưa phù hợp với quy mô, số lượng hồ sơ TTHC, đặc thù của từng địa phương.
Một số quy định về phân cấp, phân quyền chưa được thực hiện kịp thời. Một số địa phương còn lúng túng trong việc thực hiện nhiệm vụ phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền; nhiều xã, Trung tâm PVHCC ở xa, chưa thuận lợi cho người dân; việc xử lý trụ sở dôi dư theo phương án chuyển đổi công năng ở một số nơi còn gặp khó khăn, thiếu khả thi.
Bên cạnh đó, hệ thống dịch vụ công trực tuyến tập trung của một số bộ, ngành chưa ổn định, chưa nâng cấp để bảo đảm triển khai TTHC không phụ thuộc vào địa giới hành chính trong phạm vi cấp tỉnh.
Một số cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành (như: đất đai, xây dựng, hộ tịch…) còn chậm được hoàn thành, đưa vào vận hành hoặc chưa đáp ứng dữ liệu “đúng, đủ, sạch, sống” phục vụ cho việc cắt giảm, đơn giản hóa TTHC. Việc số hóa dữ liệu lịch sử trước khi sắp xếp địa giới hành chính còn chậm.
Thường xuyên nắm bắt tình hình triển khai các nhiệm vụ cải cách hành chính
Trong thời gian tới, Bộ Nội vụ đề nghị người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương tập trung chỉ đạo quyết liệt, ưu tiên nguồn lực để triển khai công tác cải cách hành chính một cách toàn diện, đồng bộ, hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ được giao trong năm 2025. Tăng cường kiểm tra, theo dõi, đánh giá và thường xuyên rà soát, nắm bắt tình hình triển khai các nhiệm vụ cải cách hành chính trong quá trình vận hành chính quyền địa phương 2 cấp để kịp thời có biện pháp tháo gỡ, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước.
Các bộ, ngành tập trung tham mưu, đề xuất tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn về pháp luật đã được rà soát theo kết luận của Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật; khẩn trương chỉ đạo, hướng dẫn xử lý những vướng mắc liên quan trực tiếp đến hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp, nhất là đối với các dự án, chương trình phát triển kinh tế - xã hội.
Đồng thời triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình hành động của Chính phủ thực hiện các nghị quyết của Bộ Chính trị. Tập trung rà soát, phê duyệt và thực thi các phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến sản xuất, kinh doanh theo Nghị quyết số 66/NQ-CP ngày 26/3/2025 của Chính phủ./.