Công tác tư tưởng, lý luận phải được đổi mới kịp thời thích ứng và dẫn dắt sự phát triển của xã hội số
Công tác tư tưởng, lý luận phải được đổi mới kịp thời thích ứng và dẫn dắt sự phát triển của xã hội số, nhằm phát huy tối đa vai trò định hướng dư luận xã hội, xây dựng niềm tin vững chắc của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội.
Sáng ngày 19/9, tại Hà Nội, Học viện Báo chí và Tuyên truyền tổ chức Hội thảo khoa học cấp Bộ với chủ đề “Đổi mới công tác tư tưởng, lý luận trong bối cảnh chuyển đổi số”.
Hội thảo là diễn đàn khoa học để trao đổi, đánh giá công tác tư tưởng, lý luận ở Việt Nam trong thời gian qua, đồng thời định hình phương hướng, giải pháp đổi mới công tác tư tưởng, lý luận phù hợp với bối cảnh chuyển đổi số (CĐS).
Đẩy mạnh CĐS trong công tác tư tưởng, lý luận là yêu cầu cấp thiết
Phát biểu khai mạc Hội thảo, PGS.TS. Phạm Minh Sơn, Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền khẳng định, công tác tư tưởng, lý luận có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trong bối cảnh CĐS, sự bùng nổ của công nghệ thông tin và Internet đang tạo ra những thay đổi sâu rộng đối với xã hội, mang đến những thuận lợi to lớn, nhưng đồng thời cũng đặt ra những thách thức mới.
“Điều này đòi hỏi công tác tư tưởng, lý luận phải được đổi mới kịp thời thích ứng và dẫn dắt sự phát triển của xã hội số nhằm phát huy tối đa vai trò định hướng dư luận xã hội, xây dựng niềm tin vững chắc của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội”, PGS.TS. Phạm Minh Sơn nhấn mạnh.
Tại Hội thảo, PGS. TS. Lưu Văn Quảng, Phó Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền cũng nhấn mạnh đến tính tất yếu của việc đổi mới công tác tư tưởng trong bối cảnh trong CĐS.
Theo PGS. TS. Lưu Văn Quảng, CĐS là xu thế tất yếu, là yêu cầu khách quan đã được Đảng và Nhà nước xác định là lựa chọn chiến lược, ưu tiên hàng đầu để phát triển nhanh và bền vững; là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta, góp phần hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng, đưa Việt Nam bắt kịp, tiến cùng và vượt lên trong kỷ nguyên mới.
“Do đó, việc tiếp tục đẩy mạnh CĐS trong công tác tư tưởng, lý luận là yêu cầu cấp thiết, phù hợp với mục tiêu xây dựng xã hội số ở nước ta hiện nay”, PGS.TS. Lưu Văn Quảng nêu rõ.
Hội thảo nhận được nhiều tham luận có giá trị khoa học từ các đồng chí lãnh đạo, nhà khoa học trên cả nước. Các tham luận và ý kiến trao đổi tập trung phân tích, luận giải và làm rõ những vấn đề khoa học xoay quanh chủ đề Hội thảo. Các đại biểu thống nhất khẳng định: CĐS là xu thế tất yếu, không thể đảo ngược, đang làm thay đổi căn bản phương thức hoạt động của nhiều ngành, nhiều lĩnh vực trong đó có công tác tư tưởng, lý luận. Đổi mới phải được triển khai toàn diện trên tất cả các lĩnh vực của công tác tư tưởng, lý luận, cả chủ thể, đối tượng, nội dung, phương thức tiến hành và đánh giá chất lượng, hiệu quả.
Bên cạnh những kết quả đạt được, các nhà khoa học cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế, khó khăn, thách thức đối với công tác tư tưởng, lý luận trong bối cảnh CĐS ở Việt Nam hiện nay.
Đề xuất 4 nhóm giải pháp quan trọng
Từ đó, nhiều giải pháp quan trọng đã được đề xuất, cụ thể:
Một là, xây dựng một chiến lược tổng thể và hoàn thiện khung pháp lý cho công tác tư tưởng, lý luận trong môi trường số, bao gồm việc ban hành các văn bản chỉ đạo cấp Trung ương, quy định phối hợp liên ngành và các cơ chế tài chính đặc thù nhằm đảm bảo tính hệ thống và hiệu quả.
Hai là, đổi mới tư duy và phương thức tiếp cận đối với công tác tư tưởng, lý luận; chuyển đổi từ phương pháp truyền đạt một chiều từ trên xuống sang đối thoại, từ đánh giá hiệu quả dựa trên số lượng, cảm tính sang đánh giá dựa trên dữ liệu và hiệu quả thực chất.
Cùng với đó, nâng cao nhận thức của các cấp ủy, tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ về sự cần thiết và cấp bách của việc đổi mới công tác tư tưởng, lý luận trong bối cảnh CĐS, đặc biệt cần nêu cao trách nhiệm của người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo các hoạt động về công tác tư tưởng, lý luận.
Ba là, bố trí nguồn lực phù hợp để xây dựng, hoàn thiện hạ tầng số, hạ tầng công nghệ thông tin làm nền tảng cho CĐS nói chung và trong công tác tư tưởng, lý luận nói riêng, đảm bảo đồng bộ, thông suốt, hiệu quả, ổn định và đặc biệt là an ninh mạng, an toàn thông tin.
Đồng thời, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ hiện đại, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn; sử dụng dữ liệu lớn để theo dõi diễn biến tư tưởng theo thời gian thực, cá thể hóa nội dung tuyên truyền; ứng dụng AI để nâng cao hiệu quả truyền đạt, nhận diện thông tin sai lệch và phản bác các luận điệu xuyên tạc.
Bốn là, quan tâm đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ trực tiếp, thường xuyên làm công tác tư tưởng, lý luận có bản lĩnh chính trị vững vàng, trình độ chuyên môn cao, giỏi truyền thông, tinh thần đổi mới, kiến thức và tư duy trong thời đại số, cùng kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin thành thạo.
Phát biểu tổng kết Hội thảo, PGS. TS. Phạm Minh Sơn đánh giá cao giá trị khoa học của các tham luận, khẳng định đây là những “luận cứ khoa học quan trọng” về đổi mới công tác tư tưởng, lý luận trong bối cảnh CĐS, góp phần triển khai thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về CĐS quốc gia trong thời gian tới.
PGS. TS. Phạm Minh Sơn nhấn mạnh, yêu cầu tiếp tục nâng cao nhận thức của các cấp ủy, tổ chức đảng, đội ngũ cán bộ về sự cần thiết và cấp bách phải CĐS trong công tác tư tưởng, lý luận, đồng thời nêu cao trách nhiệm của người đứng đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện.
Những kết quả, kinh nghiệm và đề xuất tại Hội thảo sẽ là cơ sở quan trọng để các cơ quan, đơn vị tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện và triển khai các giải pháp cụ thể, nhằm nâng cao hiệu quả công tác tư tưởng, lý luận trong thời kỳ CĐS./.