Thứ sáu, 25/11/2016 00:25
Số 11 năm 201616 - 21Download

Đánh giá rủi ro sinh thái của các chất polybrom diphenyl ete trong trầm tích đối với sinh vật đáy tại một số khu vực ở miền Bắc Việt Nam

Từ Bình Minh1*, Hoàng Quốc Anh1 , Trần Mạnh Trí1 , Lê Sĩ Hưng1 , Phạm Thị Ngọc Mai1 , Nguyễn Thúy Ngọc2

Tác giả liên hệ: Email: tubinhminh@gmail.com

1 Khoa Hóa học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội

2 Trung tâm Nghiên cứu Công nghệ môi trường và Phát triển bền vững (CETASD), Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội

Ngày nhận bài: 04/03/2016; ngày chuyển phản biện: 08/03/2016; ngày nhận phản biện: 04/04/2016; ngày chấp nhận đăng: 11/04/2016

Tóm tắt:

Trong nghiên cứu này, các tác giả xác định hàm lượng và đặc trưng phân bố của các Polybrom diphenyl ete (PBDEs) trong trầm tích mặt đối với sinh vật đáy thu thập từ một số khu vực ở miền Bắc nước ta. Hàm lượng PBDEs trong tất cả các mẫu trầm tích nằm trong khoảng 1,31 đến 1715 ng/g trọng lượng khô với giá trị trung bình 324 ng/g. Nồng độ (giá trị trung bình và khoảng) của 8 đồng loại PBDEs trong các mẫu trầm tích tại làng Triều Khúc, Hà Nội; làng Bùi Dâu, Hưng Yên và một số làng nghề thủ công ở Bắc Ninh lần lượt là: 537 (363-864); 432 (1,31-1715) và 2,89 (1,77-3,87) ng/g. Các đồng loại chủ yếu phát hiện được là BDE-209 và BDE-99. Mẫu trầm tích lấy tại một số khu tái chế rác thải điện tử tự phát ở Triều Khúc và Bùi Dâu có mức độ ô nhiễm PBDEs cao hơn so với các khu vực khác. Điều này cho thấy, tái chế rác là một nguồn phát thải PBDEs đáng lưu ý. Rủi ro sinh thái của PBDEs trong trầm tích đối với sinh vật đáy (Daphnia magna) tại các khu vực nghiên cứu được đánh giá thông qua giá trị hệ số rủi ro (RQ) cho từng đồng loại. Phần lớn các RQ đều nằm trong khoảng giá trị 0 < RQ ≤ 100 (tương ứng với mức không có rủi ro đến có khả năng rủi ro đáng kể), tuy nhiên trong một số ít mẫu tại Triều Khúc và Bùi Dâu có giá trị RQ của các đồng loại như BDE-99, -100, -183 và -209 tương đối cao, cho thấy các chất này có khả năng gây ra ảnh hưởng tiêu cực đối với sinh vật đáy.

Từ khóa:

đánh giá rủi ro sinh thái, hệ số rủi ro, PBDEs, sinh vật đáy, trầm tích.

Chỉ số phân loại:
1.4

Ecotoxicological risk assessment of polybrominated diphenyl ethers in sediment on benthic organisms at some areas of the Northern Vietnam

Received: 4 March 2016; accepted: 11 April 2016

Abstract:

In this study, the authors determined levels and patterns of Polybrominated diphenyl ethers (PBDEs) in surface sediment samples collected from some areas in the Northern Vietnam. Concentration of PBDEs in all samples ranged from 1.31 to 1715 ng/g dry weight with mean value as 324 ng/g. Concentrations (mean and range) of total 8 most popular PBDEs congeners in sediment from Trieu Khuc village, Hanoi; Bui Dau village, Hung Yen province and some craft villages in Bac Ninh province were 537 (363- 864); 432 (1.31-1715) and 2.89 (1.77-3.87) ng/g, respectively. The most predominant congeners in sediment were BDE-209 and BDE-99. The relatively high levels of PBDEs in sediment from informal e-waste recycling sites in Trieu Khuc and Bui Dau in comparison with those from non-recycling areas suggested that recycling activities were making potential sources of PBDEs emission. The ecotoxicological risks of sedimentary PBDEs on benthic organisms (Daphina magna) in studied areas were evaluated by the estimation of risk quotient for each congeners. Risk quotients of most samples were in range of 0 < RQs ≤ 100 (equals to no significant risk or potential for adverse effects); however, in rarely extraordinary sites such as Trieu Khuc and Bui Dau, high value of RQs for some congeners such as BDE-99, -100, -183 and -209 indicated that potential adverse effects should be expected.

Keywords:

benthic organism, ecotoxicological risk assessment, PBDEs, risk quotient, sediment.

Classification number:
1.4
Lượt dowload: 340 Lượt xem: 786

Đánh giá

X
(Di chuột vào ngôi sao để chọn điểm)
Chấm điểm