Trong giai đoạn 2011-2019, Cục Sở hữu trí tuệ đã tiếp nhận và công bố 299.442 đơn đăng ký xác lập quyền SHCN cho các đối tượng sáng chế, giải pháp hữu ích, kiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu có chủ đơn là chủ thể Việt Nam; trong đó chủ yếu là đơn nhãn hiệu với 278.144 đơn (chiếm 92,9%), 14.084 đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp (chiếm 4,7%), 4.705 đơn đăng ký sáng chế (chiếm 1,57%) và giải pháp hữu ích là 2.509 đơn (chiếm 0,83%).
Tỷ lệ nộp đơn đăng ký các đối tượng SHCN giai đoạn 2011-2019
TP Hồ Chí Minh là đơn vị dẫn đầu cả nước về số lượng đơn đăng ký SHCN với 117.943 đơn (chiếm 39,4%), đứng thứ hai là Hà Nội với 92.110 đơn (chiếm 30,8%). Trong danh sách 10 tỉnh/thành phố có lượng đơn đăng ký các đối tượng SHCN nhiều nhất, ngoài TP Hồ Chí Minh và Hà Nội, có sự xuất hiện của hầu hết các tỉnh/thành phố kinh tế năng động của Việt Nam như Bình Dương, Long An, Đồng Nai, Đà Nẵng, Cần Thơ, Hải Phòng…
Biểu đồ 10 tỉnh/thành phố có lượng đơn đăng ký SHCN nhiều nhất tại Việt Nam
Về đăng ký sáng chế, trong giai đoạn 2011-2019, Hà Nội là địa phương dẫn đầu cả nước về số lượng đơn đăng ký sáng chế (2.098 đơn), đứng thứ hai là TP Hồ Chí Minh (1.301 đơn). Tiền Giang tuy không nằm trong TOP 10 tỉnh/thành phố có lượng đơn đăng ký sáng chế nhiều nhất trong giai đoạn 2011-2019, nhưng có xu hướng tăng đáng kể trong những năm gần đây (13 đơn năm 2018 và 22 đơn năm 2019).
Biểu đồ 10 tỉnh/thành phố có lượng đơn đăng ký sáng chế nhiều nhất
giai đoạn 2011-2019
Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu cũng là 3 địa phương có số lượng đơn đăng ký giải pháp hữu ích nhiều nhất trong cả nước với tổng số 1.959 đơn, chiếm 78% tổng số đơn đăng ký giải pháp hữu ích của các chủ đơn Việt Nam.
Biểu đồ 10 tỉnh/thành phố có lượng đơn đăng ký giải pháp hữu ích nhiều nhất
giai đoạn 2011-2019
Số lượng đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp trong giai đoạn 2011-2019, TP Hồ Chí Minh là địa phương có số lượng đơn đăng ký nhiều nhất (6.051 đơn), tiếp theo là Hà Nội (3.411 đơn) và Bình Dương (629 đơn).
Biểu đồ 10 tỉnh/thành phố có lượng đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp nhiều nhất giai đoạn 2011-2019
Nhãn hiệu là đối tượng SHCN được nộp đơn nhiều nhất, chiếm gần 93% tổng số đơn đăng ký SHCN. Trong đó, TP Hồ Chí Minh và Hà Nội tiếp tục là hai địa phương dẫn đầu trong việc đăng ký xác lập quyền đối với nhãn hiệu. Tuy nhiên, khoảng cách về số lượng đơn nhãn hiệu của các tỉnh/thành phố khác so với TP Hồ Chí Minh và Hà Nội đã dần thu hẹp hơn so với các đối tượng SHCN khác (kiểu dáng công nghiệp, sáng chế và giải pháp hữu ích) trong những năm gần đây.
Biểu đồ 10 tỉnh/thành phố có lượng đơn đăng ký nhãn hiệu nhiều nhất
giai đoạn 2011-2019
Về số văn bằng đã được cấp, Hà Nội và TP Hồ Chí Minh cũng là hai địa phương có số lượng bằng độc quyền sáng chế và giải pháp hữu ích được cấp nhiều nhất cả nước, lần lượt là 910 và 406 văn bằng, chiếm khoảng 74% tổng số bằng độc quyền sáng chế và giải pháp hữu ích của cả nước.
Biểu đồ 10 tỉnh/thành phố có số lượng bằng độc quyền sáng chế nhiều nhất
giai đoạn 2011-2019
Về số lượng bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp, ngoài TP Hồ Chí Minh và Hà Nội trong TOP 10 tỉnh/thành phố có số lượng văn bằng nhiều nhất, Bà Rịa - Vũng Tàu là tỉnh có tốc độ tăng trưởng về số lượng văn bằng khá cao trong những năm gần đây (20 văn bằng các năm 2016 đến 2018 và 69 văn bằng trong năm 2019).
Biểu đồ 10 tỉnh/thành phố có số lượng bằng độc quyền kiểu dáng công nghiệp nhiều nhất giai đoạn 2011-2019
Tương tự số lượng đơn đăng ký nhãn hiệu, giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu cũng là đối tượng SHCN được cấp văn bằng bảo hộ nhiều nhất. Trong đó, TP Hồ Chí Minh và Hà Nội có sự gia tăng đột biến về số lượng giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu trong năm 2019 so với các năm trước (tăng từ khoảng 5.000 lên hơn 8.000 giấy chứng nhận được cấp trong năm 2019 đối với TP Hồ Chí Minh và Hà Nội tăng từ khoảng 4.000 lên gần 7.000 giấy chứng nhận được cấp).
Biểu đồ 10 tỉnh/thành phố có số lượng giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu nhiều nhất giai đoạn 2011-2019
Qua số liệu thống kê, có thể thấy tốc độ tăng trưởng đơn đăng ký SHCN của đa số các tỉnh/thành phố trong cả nước còn khá chậm, đặc biệt là đối với sáng chế, giải pháp hữu ích và kiểu dáng công nghiệp. Số lượng đơn đăng ký SHCN chủ yếu tập trung ở TP Hồ Chí Minh và Hà Nội, điều này có thể lý giải vì đây là hai trung tâm kinh tế, văn hóa chính trị lớn nhất cả nước, tập trung nhiều doanh nghiệp lớn, trường đại học và viện nghiên cứu. Tuy nhiên, nhìn vào thực trạng đăng ký SHCN của các tỉnh/thành phố trong những năm gần đây, chúng ta cũng nhận thấy cần phải có các biện pháp thúc đẩy hơn nữa các hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức về sở hữu trí tuệ cho các địa phương có số lượng đơn đăng ký SHCN còn khiêm tốn, góp phần gia tăng số lượng đơn đăng ký SHCN từ các khu vực này.
Tại các diễn đàn, hội nghị, hội thảo có liên quan, các chuyên gia cho rằng, để thúc đẩy sự tăng trưởng đơn, số lượng văn bằng bảo hộ SHCN, đặc biệt là sáng chế, cần rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật về sở hữu trí tuệ và pháp luật liên quan, tạo môi trường pháp lý thuận lợi cho hoạt động sáng tạo, bảo hộ, khai thác và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ; hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan đến giao dịch tài sản trí tuệ; thúc đẩy nghiên cứu - phát triển các hoạt động đổi mới sáng tạo...
TH