Theo thống kê của Cục Xuất nhập khẩu, số lượng C/O ưu đãi được cấp trong giai đoạn 2015-2019 tăng trung bình 20-25%/năm. Năm 2015 là 525.000 bộ, đến năm 2019 là hơn 1 triệu bộ. Trong năm 2020, mặc dù tình hình xuất nhập khẩu bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 nhưng số lượng hồ sơ C/O được xử lý và cấp cho hàng hóa xuất khẩu vẫn có sự gia tăng đều đặn. Kim ngạch xuất khẩu sử dụng các loại C/O ưu đãi theo FTA 10 tháng năm 2020 chiếm 28,67% trong 147,6 tỷ USD tổng kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường Việt Nam ký FTA. Dự kiến đến hết năm 2020, tổng C/O ưu đãi sẽ cấp là khoảng 1,3 triệu bộ.
Đặc biệt, ngay khi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) chính thức có hiệu lực vào tháng 8/2020, nhiều doanh nghiệp đã tranh thủ được những ưu đãi từ Hiệp định thông qua việc thực hiện các hồ sơ chứng nhận xuất xứ theo mẫu EUR.1 - mẫu C/O để hưởng ưu đãi theo EVFTA. Từ ngày 1/8 đến 20/11/2020, các cơ quan/tổ chức ủy quyền cấp C/O mẫu EUR.1 đã cấp 49.495 bộ C/O với kim ngạch gần 1,9 tỷ USD đi 28 nước EU. Các mặt hàng được cấp C/O ưu đãi chủ yếu là giày dép, thủy sản, hàng dệt may, nông sản, sản phẩm từ ngũ cốc, hàng điện tử….
Ông Phan Văn Chinh - Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu rằng, Việt Nam là một trong những quốc gia có độ mở về kinh tế rất rộng với việc tham gia 16 FTA, trong đó 13/16 FTA đã có hiệu lực. Do đó, càng hội nhập thì công tác chứng nhận xuất xứ hàng hóa càng quan trọng. Trong những năm gần đây, các vụ việc về gian lận xuất xứ hàng hóa có chiều hướng gia tăng và mang tính chất phức tạp. Một số hình thức gian lận có thể thấy như làm giả giấy xác nhận của địa phương, nhà sản xuất; làm giả xác nhận của người bán; xoay vòng, làm giả, tẩy xóa chứng từ nguyên liệu đầu vào...
Trước thực trạng đó, Bộ Công Thương đã tích cực triển khai nhiều biện pháp nhằm chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại và gian lận xuất xứ; tăng cường hợp tác với các cơ quan có thẩm quyền nước nhập khẩu kiểm tra, xác minh xuất xứ hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam; khuyến cáo cộng đồng doanh nghiệp trong nước chủ động tìm hiểu, tuân thủ quy tắc xuất xứ hàng hóa, phòng tránh, ngăn chặn hành vi vi phạm nhãn hiệu xuất xứ hàng hóa, gian lận thương mại…
Hội nghị Tổng kết công tác cấp C/O do Cục Xuất nhập khẩu tổ chức.
Tại hội nghị, các đại biểu đã cùng trao đổi, thảo luận, đề xuất quy chế, quy trình tác nghiệp chung giữa các đơn vị để đảm bảo chống gian lận xuất xứ hàng hóa; các quy định mới liên quan đến bảo hộ chỉ dẫn địa lý, quy tắc xuất xứ, việc thực thi quy tắc xuất xứ của EVFTA...
Phong Vũ