Những bước đi ban đầu - Xây dựng nguồn lực
Khoa Y Dược - tiền thân của Trường ĐHYD được thành lập theo quyết định số 1507/QĐ-TCCB ngày 20/5/2010 của Giám đốc ĐHQGHN trên cơ sở kế thừa truyền thống và tiếp nối lịch sử phát triển của Đại học Đông Dương - tiền thân của ĐHQGHN, trong đó có Trường Y khoa Đông Dương. Qua 10 năm kể từ khi thành lập, Khoa Y Dược (nay là Trường ĐHYD) kiên trì triết lý giáo dục “Y đức - Trí tuệ - Hội nhập”. Phương châm hành động là xây dựng môi trường an toàn, thân thiện, tiên tiến trong đào tạo và nghiên cứu khoa học sức khỏe; gia tăng và khích lệ những giá trị của đạo đức, trách nhiệm xã hội, nghiên cứu sáng tạo và hội nhập quốc tế; vì sự nghiệp chăm sóc sức khỏe nhân dân, xây dựng đất nước và phát triển khoa học. 10 năm là khoảng thời gian không dài đối với một ngôi trường, nhưng Khoa Y Dược thuộc ĐHQGHN đã từng bước khẳng định sự tồn tại có ý nghĩa và sức vươn lên của một môi trường trẻ trung mang trong mình nhiều khát vọng.
Mặc dù là một cơ sở đào tạo đại học y dược còn non trẻ, nhưng được sự quan tâm đầu tư và chiến lược phát triển dựa trên nguồn lực sẵn có về đội ngũ và cơ sở vật chất dùng chung của ĐHQGHN, chỉ sau 2 năm thành lập, Khoa Y Dược đã hoàn thiện về cơ bản các điều kiện cơ sở hạ tầng, trang thiết bị đảm bảo chất lượng đào tạo, tuyển sinh và tổ chức giảng dạy các khóa đầu tiên của 2 ngành Y đa khoa và Dược học; sau 7 năm mở thêm mã ngành Răng hàm mặt với chỉ tiêu tuyển sinh 50 sinh viên/năm; sau 9 năm, mở thêm 2 mã ngành (Xét nghiệm Y học và Chẩn đoán hình ảnh y học); sau 10 năm, mở thêm mã ngành Điều dưỡng.
Sau 4 năm Khoa Y Dược đã hoàn thiện cơ sở vật chất tại Nhà Y1, 144 Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội gồm 7 tầng với diện tích mặt sàn 4.000 m2, với khối văn phòng, giảng đường và hệ thống phòng thí nghiệm (PTN) trang bị đầy đủ các trang thiết bị, máy móc hiện đại. Năm 2019, nhà Y2 với diện tích mặt sàn 2.000 m2, với khu phòng học và thực hành lâm sàng được đi vào hoạt động. Năm 2020, nhận bàn giao khu nhà 14CT1 và khu đường nội bộ diện tích mặt bằng 1.500 m2. Cơ sở 2 được đặt tại Hòa Lạc, trong khuôn viên của ĐHQGHN theo mô hình khu đô thị đại học hoàn chỉnh. Theo quy hoạch, Khoa Y Dược và Trung tâm nghiên cứu Y học, Dược học có 6,7 ha, Bệnh viện đa khoa 1.000 giường 18,5 ha.
Về nhân lực, hiện nay, Trường ĐHYD có số lượng cán bộ cơ hữu đảm bảo tỷ lệ 1 cán bộ giảng dạy/15 sinh viên. Giảng viên có trình độ tiến sỹ chiếm 50%, giáo sư và phó giáo sư chiếm 27%. Đội ngũ cán bộ quản lý và nhân viên hành chính được xây dựng chính quy, chuyên nghiệp, có năng lực quản lý. Đội ngũ giảng viên thỉnh giảng của Trường lên đến 350 người, đây là các chuyên gia đầu ngành trong các lĩnh vực y học, dược học hiện đang công tác tại các cơ sở y tế có uy tín như bệnh viện Bạch Mai, Việt - Đức, E, Nhi Trung ương, Phụ sản Hà Nội, Huyết học và Truyền máu Trung ương…; các trường đại học thành viên thuộc ĐHQGHN; các doanh nghiệp dược trên địa bàn Hà Nội.
Chặng đường tiếp theo - Phát triển mô hình đào tạo liên thông và phối hợp
Theo đề án thành lập, Trường ĐHYD phát triển theo định hướng nghiên cứu tiên tiến trong lĩnh vực y tế của khu vực. Trường sẽ đào tạo, cung cấp nguồn nhân lực, những sản phẩm chăm sóc sức khỏe ở trình độ cao; chuyển giao công nghệ đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và từng bước tiếp cận tiêu chuẩn quốc tế; góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của y dược học Việt Nam; chủ động hội nhập quốc tế trong lĩnh vực khoa học sức khỏe. Khác với các trường đạo tạo y dược khác, Trường ĐHYD thuộc ĐHQGHN là một tổ hợp đào tạo, nghiên cứu và dịch vụ sức khỏe hoàn chỉnh, được xây dựng và hoạt động trên cơ sở kết hợp khoa học và công nghệ y dược hiện đại với thế mạnh của khoa học cơ bản và công nghệ của các trường đại học thành viên trong ĐHQGHN, đáp ứng yêu cầu cấp thiết hiện nay về nhu cầu nguồn nhân lực có trình độ cao phục vụ cho sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân, góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Từ khi thành lập đến nay, chuẩn đầu vào của Khoa Y Dược (nay là Trường ĐHYD) luôn ở trong top đầu 5 trường đào tạo y dược của Việt Nam. Chất lượng đầu ra của sinh viên đã được giới chuyên môn và xã hội đánh giá cao. Khóa luận tốt nghiệp của các sinh viên tốt nghiệp được các hội đồng giám khảo đánh giá là có chất lượng tốt; hơn 20% sinh viên sau khi tốt nghiệp đã thi đỗ nội trú Trường Đại học Y Hà Nội; 100% sinh viên tốt nghiệp có việc làm đúng chuyên ngành đạo tạo và nhận được phản hồi tích cực từ phía các cơ sở y tế tuyển dụng. Trong nghiên cứu khoa học, 3 năm trở lại đây, tổng số đề tài các cấp của Khoa Y Dược đã tăng lên rất nhanh với 5 đề tài cấp nhà nước, 4 đề tài cấp ĐHQGHN và tương đương, 27 đề tài cấp khoa… Kết quả đào tạo và nghiên cứu khoa học đối với một cơ sở đào tạo đại học còn khá non trẻ như Trường ĐHYD là niềm khích lệ đối với tập thể cán bộ, giảng viên và nhà khoa học của Trường. Đây cũng là minh chứng cho mô hình đào tạo y dược sáng tạo, độc đáo của Nhà trường.
Từ khi thành lập năm 2010, Khoa Y Dược đã triển khai thành công mô hình đào tạo A + B, mô hình đào tạo liên thông và phối hợp giữa các đơn vị thành viên. A là đơn vị chịu trách nhiệm tổ chức và quản lý đào tạo khối kiến thức cơ sở (chiếm khoảng 20-30% chương trình đào tạo). Đối với các chương trình đào tạo bác sỹ, dược sỹ của Khoa Y Dược, A là Trường Đại học Khoa học Tự nhiên thuộc ĐHQGHN. Các học phần trong khối kiến thức này được đảm nhiệm bởi nhiều đơn vị trong ĐHQGHN, ví dụ như Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Trường Đại học Ngoại ngữ, Trung tâm Giáo dục Quốc phòng - An ninh, Trung tâm Giáo dục Thể chất… Sau khi học xong 2 năm đầu ở Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, sinh viên sẽ quay về Khoa Y Dược (đơn vị B) để học khối kiến thức ngành và chuyên ngành. Với sự thành công bước đầu, Trường Đại học Y Dược sẽ kế thừa truyền thống tiếp tục phát triển mô hình đào tạo liên thông và phối hợp A + B.
Sự phát triển của Trường ĐHYD thuộc ĐHQGHN có một điểm đặc sắc nữa là cho phép phát triển các chương trình đạo tạo mới có tính đa ngành như Quản trị bệnh viện (phối hợp với Khoa Quản trị kinh doanh, Khoa Luật, Trường Đại học Kinh tế), Tin học chăm sóc sức khỏe (phối hợp với Viện Công nghệ Thông tin), Vật lý y khoa (phối hợp với Trường Đại học Khoa học Tự nhiên và Trường Đại học Công nghệ), Tâm lý học lâm sàng (phối hợp với Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn). Với định hướng gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo và nghiên cứu, giữa lý thuyết và thực hành, Trường ĐHYD hiện nay có 11 bộ môn đặt văn phòng tại các bệnh viện tuyến trung ương là: bộ môn Nội, Bệnh học, Ung thư và Y học hạt nhân tại Bệnh viện Bạch Mai; bộ môn Ngoại, Gây mê hồi sức, Ngoại khoa tại Bệnh viện Hữu nghị Việt - Đức; bộ môn Nhi tại Bệnh viện Nhi Trung ương; bộ môn Mắt tại Bệnh viện Mắt Trung ương; bộ môn Sản phụ khoa tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội; bộ môn Kỹ thuật y học tại Bệnh viên E; bộ môn Huyết học và Truyền máu tại Bệnh viện Huyết học và Truyền máu Trung ương… Cách làm này tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động đào tạo lâm sàng cho sinh viên của Trường.
Phát biểu tại buổi Lễ công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ thành lập Trường ĐHYD diễn ra chiều ngày 18/11/2020, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đã chúc mừng thầy và trò của Trường nhân sự kiện trọng đại này và khẳng định Quyết định thành lập Trường ĐHYD là dốc mốc đáng nhớ của ĐHQGHN và của cả ngành y tế. “Thời nào cùng thế, chăm sóc sức khỏe của nhân dân là công việc tối quan trọng. Chúng ta đã rất nỗ lực do vậy hiệu quả chăm sóc sức khỏe nhân dân và trình độ của y bác sỹ đã tốt hơn nhiều so với các nước có cùng trình độ phát triển kinh tế. Chúng ta còn thiếu rất nhiều nhân lực bác sỹ, điều dưỡng viên. Việt Nam thật sự cần thêm nhiều cơ sở về y dược. Song số lượng về cơ sở giáo dục đào tạo đại học y dược là rất hiếm hoi. Sứ mệnh của Trường ĐHYD, ĐHQGHN phải là một trường đại học uy tín, là một trong những cơ sở đào tạo nhân lực quan trọng của ngành y tế Việt Nam” - Phó Thủ tướng nhấn mạnh. Tại buổi Lễ, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đề nghị trong 10 năm tới, Trường ĐHYD phải đạt được một số mục tiêu cũng như thực hiện một số nhiệm vụ quan trọng: sinh viên tốt nghiệp phải được các cơ sở y tế trung ương ưu tiên tiếp nhận; thực hiện sứ mệnh là trung tâm nghiên cứu khoa học và đào tạo “đỉnh cao” của Việt Nam; xây dựng mô hình quản trị tiên tiến từ thực tiễn hoạt động và những điểm mạnh, yếu của Trường ĐHYD TP Hồ Chí Minh, Trường Đại học Y Hà Nội, Trường Đại học Dược Hà Nội và 10 năm phát triển của Khoa Y Dược; cần tạo dựng các cơ chế thu hút thầy thuốc giỏi tham gia công tác giảng dạy, đồng thời thiết lập mạng lưới các bệnh viện hàng đầu như các cơ sở đối tác chiến lược lâu dài; một số chuyên ngành khoa học đang là lợi thế của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư cần được khai thác một cách triệt để…
Vũ Hưng